ارمغان حجاز

در رکاب زائران بیت الله

داستانی گفتم از یاران نجد
نکهتی آوردم از بستان نجد

***

مسکن یار است و شهر شاه من
پیش عاشق این بود حب الوطن

***

سرود رفته باز آید که ناید

نسیمی از حجاز آید که ناید

***

به فرمان پروردگار ابرمرد توحید و یکتاپرستی حضرت ابراهیم خلیل – علیه السلام – کعبه منسوب به پروردگار را که قبله سینه‫ها و جهت حرکت دلهاست بنا نهادT تا تمامی یکتاپرستان تاریخ از روز خلیل تا به روز دمیدن در سور – بوق – و دیدار پروردگار جلیل بدان سوی روی آورده، بیعت و صداقت خود با خالقشان را با این خانه تواضع به نمایش گذارند..

بیعت با کعبه...

قبله ایمان...

خانه خداوند رحمان...

مرکز دایره محبت و شوق عاشقان بهشت...

مغناطیس دلهای شیفته حق، که از چهارسوی جهان آنها را بسوی خود جذب می‫کند..

کعبه چون قلب، مؤمنانی که زنگ گناهها و لغزشها آنها را اکسیده کرده بسوی دهلیزهای خود می‫کشد، و طی یک برنامه آلایشی آنها را پاک کرده، از چاله‫های شهوت به کرانه‫های عفت ملکوتی، و از سستی و افتادگی به حرکت و سازندگی، و از منیت و خودپرستی به جهان بینی و یکتاپرستی، و از خواب و خیال به امید و برنامه، و از چشم دوختن به دیگران به چشم گشودن بر دیگران، از هیچ بودن به همه چیز شدن، و از تابعیت و تقلید به رهبریت و تحریک، بالا برده بار دگر در کالبد جهان اسلام پمپاژ می‫کند تا زندگی و سلامت جسم را حفظ نمایند، و جسد دنیای توحید را توان زیستن و ادامه حیات باشد..

کعبه در سمت قلب مؤمن، و طواف مخالف حرکت عقربه‫های ساعت. درست چون حرکت همه کائنات از ذره تا بزرگترین ستاره و سیاره.. گویا مؤمن می‫گوید: در بندگی خداوند همه کائنات شریکند و همه در حال عبادت. قلب مؤمن بسوی کعبه می‫نگرد تا دریابد؛ دعای قلب غافل را نزد پروردگار هیچ ارزشی نیست،  و جایگاه واقعی عبادت قلب است، درست همان چیزی که رسول هدایت – صلی الله علیه و سلم – به ما آموختند:

«إن الله لا ینظر إلى صوركم وأموالكم ، ولكن ینظر إلى قلوبكم وأعمالكم ». رواه مسلم .

خداوند به شکل و شمایلتان و مال و ثروتتان توجه نمی‫کند، بلکه به قلبها و کارهایتان می‫نگرد.

عبادتی که برخواسته از قلب انسان و تنها برای رضایت رحمان باشد، آسمانها را شکافته فورا به درگاه احدیت وارد می‫شود. و عبادتی که در پی نام و نشان، و یا پست و مقام، و یا برای ارضاء شهوتی نفسانی، یا آز و طمعی حیوانی باشد چون گهنه پارچه‫ای گند به سر صاحبش زده خواهد شد!

مکعبی سربلند، و آغوشی باز به شکل هلال که تاریخ گواهی می‫دهد که از آن خانه حق است و بنا به دستور قدر بدین شکل بازگذاشته شده تا مؤمنان را در آغوش گیرد و آنرا "حجر اسماعیل" ‫نامند. آغوشی که اسماعیل را در دامن خود پرورده، مؤمنان را به سینه خود می‫فشارد و در گوشهایشان زمزمه می‫کند: چون اسماعیل باشید.

اسماعیل؛ فرزند بحق توحید ابراهیمی...

اسماعیل؛ زاده ایمان و پرورده توحید و یکتاپرستی...

اسماعیل؛ آن نوجوانی که با رشادت و دلیری خود سر بشریت را بالا گرفت..

نوجوانی که با اراده واختیار فولادینش گردن طاعت خویش در زیر تیغ بران دستور الهی نهاد..

آه!..

عجب حادثه‫ای بود و عجب امتحان و آزمایشی!..

آزمایشی که کوههای سترگ در مقابلش خاکستر می‫شوند، و آسمان و زمین توان تحملش را ندارند..

ابرمرد توحید؛ ابراهیم دوست و خلیل رب جلیل بنا به اشاره‫ای گذرا از سوی حق ساتور تیزش را بر گردن جگرگوشه‫اش - آنهم چه چگر گوشه‫ای؟!.. اسماعیلش که پس از هشت دهه زاری و تضرع و اشک بدان رسیده بود – می‫کشد.

چاقوی تیز از فرط حیرت مات و مبهوت مانده، توان بریدن از او سلب گشته.. برایش باور کردن آنچه روی می‫دهد ناممکن شده، حیران است چه کند!..

همین فضای کعبه نظاره‫گر تمامی آن ماجرا بود، و آنرا در گوش هر مؤمنی که به حجر اسماعیل درمی‫آید زمزمه می‫کند..

از هر سوی حرم بوی توحید ابراهیمی به مشام می‫رسد، هر لحظه امواج همیشه زنده صدای پرطنین ابراهیم از فضای حرم به چهارسوی جهان فرستاده می‫شود.

چون ابراهیم خانه حق را بنا نهاد، پروردگار بدو امر نمود تا مردم را بسوی خانه توحید و رمز یکتاپرستی برای ادای مناسک و عبادت حج فرا خواند؛

«وَأَذِّن فِی النَّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ یَأْتِینَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِیقٍ »﴿الحج/٢٧﴾

{ به مردم اعلام کن که، پیاده، یا سواره بر شتران باریک اندام (ورزیده و چابک و پرتحمّل، و مرکبها و وسائل خوب دیگری) که راههای فراخ و دور را طی کنند، به حجّ کعبه بیایند (و ندای تو را پاسخ گویند) }.

و از آنروز تا به امروز و تا بروز قیامت امواج صوتی ابراهیم با اکسیژن هوا آمیخته شده از راه شش وارد قلب مؤمنان گشته عشق و محبت زیارت خانه حق را در آنها می‫کارد و آنها را بسوی کعبه و قبله حق دعوت می‫کند.

هزاران هزار زن و مرد، پیر و جوان، سیاه و سفید، از چهارسوی جهان در هر لحظه بدور مغناطیس قلبها در حال طواف و چرخشند.

طوافی که با اذان ابراهیم شروع شده تا دمیده شدن سور اسرافیل و برپایی قیامت جریان خواهد داشت.

مؤمنان کعبه آمال و خانه عشق و ایمان خود را در کنار قلبهایشان قرار داده رابطه‫ای محکم و پرمعنا با پروردگارشان برقرار می‫کنند..

خدایا، بار الها؛...

بنگر بدین مؤمنان صادق، اینان بدرستی فهمیده‫اند که درگیر و دار و جیغ و داد زندگی قلبهایشان را گم کرده‫اند، و حال آمده‫اند در اینجا آنرا می‫پالند.

یا اینکه احساس کرده‫اند زنگ کبود گناهها و لغزشها و کوتاهیها بر دلهایشان انباشته شده، حال آمده‫اند تا با ریختن اشکهای پشیمانی و توبه بر زنگهای دل آن را سنباده کشند!

عجب صفایی است در اینجا!..

حرم حرم خداست و بندگان بندگان او، ایمان و توحید در کمال اخلاص و صداقت به شیوه ابراهیم و فرزندش محمد مصطفی – صلی الله علیهما و سلم -...

اخلاص و صداقت با پروردگار را عجب حکایتی است و مکانتی در نزد او!

پیرزنی پریشان و خسته تنها و تنها برای کسب رضایت الهی، با ارداه و اختیار خود به دستور او تن داده، در این صحرای بی آب و علف به امید یافتن قطره آبی بدینسو و آنسو می‫دود. این اخلاص و صداقت آنچنان در درگاه احدیت قبولیت می‫یابد که حرکت او رژه ایمان می‫شود برای همه مؤمنان تا بروز قیامت!

حقا که عجب جایگاهی است اخلاص و تجرد و ایمان راستین را!...

خانواده حضرت ابراهیم رمز یکتاپرستی و اخلاص آنچنان مقامی نزد پروردگارشان کسب کرده‫اند که نامشان تا ابد بر زبانهاست، درست آن چیزی که حضرت ابراهیم آرزویش را داشت: «وَاجْعَل لِّی لِسَانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ »﴿الشعراء/٨٤﴾

{و برای من در میان امّتهای آینده، زبان صدق (و ذکر خیری) قرار ده!}

و یادشان با عرق مؤمنان بر خاطره تلخ تاریخ نقش بسته. هر جا کسی از آنها دوید مؤمنان گام به گام پشت سر او و بیاد او می‫دوند، و هر جا آرام گام زد مؤمن در پی او آرام گام می‫زند. آنجایی که سنگ ریزه‫ای به رمز ستیز با اهریمن پرتاب کردند ما سنگ ریزه‫ای درست به حجم سنگ آنها پرتاب می‫کنیم، و چون ابراهیم برای رسیدن به رضایت الهی گوسفندی قربان می‫کنیم.

عجب پاداشی است اخلاص را!...

این جزئی است بس کوچک از پاداش دنیوی ابراهیم در صحیفه کائنات، او را چه پاداشی است در روز قیامت خود خدای ذی الجلال ‫داند و بس!

مؤمن در می‫یابد نزد پروردگارش مشکی است که هر چند در مقابل او متواضع‫تر و خاکسارتر و مخلصتر باشد بهمان اندازه بوی عطراگینش نام خوش او را بر صفحات تاریخ خواهد نگاشت. مگر نه این است که خداوند خود به فرزند ابراهیم؛ حضرت خاتم – صلی الله علیه و سلم – فرمودند:

« وَرَفَعْنَا لَكَ ذِكْرَكَ »﴿الشرح/٤﴾

{و آوازه و نام تو را بلند ساختیم!}

و نه این است که تا روز قیامت منادی حق نام او را در کنار نام خالق یکتا جار می‫زند:

«أشهد أن لا إله إلا الله... أشهد أن محمدا رسول الله...»

و مگر نه این است که در هر تشهد در کنار تحیات الهی سلام و درود است بر پیامبر خاتم و بر بندگان صالح و نیکو سرشت و پارسا از پیروان او، و دعای صلوات و برکات است بر محمد و آل محمد آنچنان که بر ابراهیم و آل ابراهیم بود؟!..

«التحیات لله, والصلوات والطیبات, السلام على النبی ورحمة الله وبركاته, السلام علینا وعلى عباد الله الصالحین أشهد أن لا إله إلا الله, وأشهد أن محمدا عبده ورسوله. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّیْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّكَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّكَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ»

 مقام ابراهیم

در کنار کعبه امیدها و رمز پیوستن مخلوق به خالق یکتا "مقام" یادگاری دیگر از ابراهیم است..

مقام ابراهیم بیانگر خاطره‫هایی است بس عمیق در تاریخ ایمان سترگ، و دعوتی است گویا و روشن..

جای پای ابراهیم...

گویا قدر با حفظ اثر قدمهای امام موحدان تاریخ خواسته پیام او را به زائران خانه ملکوتی حق تزریق کند..

مقام ابراهیم یا جای قدمهای مبارک او به صراحت به میهمانان خانه حق می‫گوید: ره سعادت تنها در گام نهادن بر جای پای ابراهیم است..

چون ابراهیم باید تبر بدست گیری و بتهای شهوت و آز و طمع و دل بستن به غیر خدا را بشکنی...

و چون ابراهیم باید زاد همت بدست گرفته در راه رسیدن به حقیقت و رساندن پیام حق در زمین خدا قدم زنی...

و چون ابراهیم کعبه توحید و یکتاپرستی در دلت بنا کنی..

و چون ابراهیم ساتور تیزت را بدست گرفته هر آنچه محبتش ممکن است در دلت با محبت حق جای گیرد – چون مال و منال و منصب و عیال، و دل بستن به دنیای فانی – را سر ببری..

مقام ابراهیم پیامی است گویا از پیراسته زیستن، آزاده بودن، رها شدن از تمامی قید و بندهای دنیایی و بال و پر گشودن بسوی هر آنچه رضایت و خشنودی حق بدان وابسته است.

پیام ابراهیم پیام مرد بودن و مرد زیستن و چون جوانمردان به پیش رفتن، و با سری بلند در مقابل پروردگار حاضر شدن و کسب رتبه "خلیل الله" بودن است.

صد عجب از زائرانی که با چشمان پف کرده و دل غافل به جای پای ابراهیم خلیل می‫نگرند، و اثر قدم بر سنگ خارا آنها را به شگرف وا می‫دارد، و پیام رسای آنرا نمی‫شنوند..

آه!..

آه، از این زائران فارغ البالی که از خانه خدا تنها با چند سجاده و تسبیح چینی به خانه‫هایشان برمی‫گردند!..

آه!..

آه، از این زائران غافلی که تا ریشه در خاک غفلت فرو رفته‫اند و توان دیدن درخشش سیمای ابراهیم در آسمان مکه را ندارند!..

و خوشا بحال آن عاشقان دلباخته‫ای که در پی ابراهیم شدن و در پی لبیک گفتن به ندای رسول خاتم – صلی الله علیه و سلم – پا بدین دیار می‫نهند..

و صد اسفا که در بین این ملیونها زائر غافل محمدها و ابراهیمها بسیار اندکند...

رکن یمانی

رکن یمانی همان دست دراز کعبه است که نا امیدی را هرگز نمی‫شناسد. دست دراز به سوی همه کس، دست درازی که به همه گناهکاران و همه جنایتکاران و همه غافلان می‫گوید:

درگه ما درگه نا امیدی نیست... صدبار گر توبه شکستی باز آی...

مؤمنان دست راست خود را بر رکن یمانی کشیده در گوش کعبه زمزمه کنان می‫گویند:

بسم الله.. الله اکبر!..

سرآغاز هر کارم و ابتدای هر همت و تلاشم با نام اوست و از برای او و در راه او، و امیدم تنها بدوست که او "الله" اکبر است!

پروردگار بزرگی که بزرگتر از او نیست و من با امید بدو می‫توانم کارهای بزرگ انجام دهم، و می‫توانم چون ابراهیم خلیل و محمد مصطفی بزرگ شوم.

مؤمنان با دست دادن به رکن یمانی با کعبه بیعت می‫کنند تا چون پیامبران و رهروان راستین حق به پیش روند و در راه خدا از هیچ دریغ ننمایند.

در بین رکن یمانی و حجر الأسود تنها یک دعا را می‫شنوی:

«...رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ »﴿البقرة/٢٠١﴾

بار الها؛... در دنیا به ما نیکی و سعادت ارزانی دار و در روز قیامت ما را خشنود و سعادتمند قرار داده از آتش سوزان جهنم برهان!

یا رب!..

عجب دعایی است!..

چه پژواک پر معنایی و چه طنین با صفایی دارد..

مؤمن پس از بیعت با کعبه و دست دادن با خانه خدا، به پیش می‫رود، و بسوی ابراهیم شدن قدم می‫نهد، و با اولین گامش دنیایش را با آخرت گره می‫زند و از پروردگار یکتا سعادت و خوشبختی و خیر دو جهان را خواسته، از او و تنها او می‫خواهد که از آتش سوزان جهنم نجاتش دهد.

مؤمن دریافته حرکت از اوست و برکت از خدا...

حال مؤمن بدرستی درک نموده، باید چون ابراهیم کمر همت بالا زند و چون رسول خاتم – صلی الله علیه و سلم – آنچنان در راه هدایت ملتش جان کند که قرآن را به دلسوزی و شفقت وا دارد:

«فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلَىٰ آثَارِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُوا بِهَـٰذَا الْحَدِیثِ أَسَفًا» ﴿الکهف/٦﴾

{نزدیک است خویشتن را در پی (دوری گزیدن و روی گردانیدن) ایشان (از ایمان آوردن، دق مرگ کنی و) از غم و خشم این که آنان بدین کلام (آسمانی قرآن نمی‌گروند و بدان) ایمان نمی‌آورند (خود را) هلاک سازی.}

حجر الأسود

حلقه نقره‫ای براقی که در وسط آن خمیره‫ قهوه‫ای مایل به سیاه که در دل آن پاره‫های کبود "حجر الأسود" است، بیانگر تاریخی بس تلخ از کشمکش حق و باطل است. باطلی که در شیعیان قرمطی تجلی کرده بود. پس از خونریزیهای وحشتناک و قتل عام حاجیان خانه خدا "حجر الاسود" را ربوده خورد کردند. گرچه حقد و کینه این طایفه مندرس همچنان در سینه‫های بدعتگران و مذهب فروشان می‫جوشد با این وجود "حجر الأسود" پیامش را با صدای رسا می‫رساند.

حجر الأسود یا سنگ سیاه تنها هدیه ملموس بهشت در زمین.. هدیه سفیدی که انسان رویش را سیاه کرد!

رفیقی که با انسان از بهشت به زمین آمد، از همراه بی‫وفایش جز بی‫مهری هیچ ندید!

سنگی بود سفیدتر از برف که بهشت به زمین فرستاد، و بر اثر گناهان بنی‫آدم هر روز سیاه و سیاهتر می‫شود. تصویری زنده از قلب انسان، اثر هر گناه بر قلب آدمی نقطه‫ای است سیاه، تا بدانجا که قلب انسان سیاه و کبود و سخت می‫شود چون سنگ خارا..

ستیز بین گناه و توبه؛ یا زمختی و زنگهای گناه بر قلب و شستشوی آن با اشک ندامت و بازگشت بسوی خدا حکایت نفس لوامه است که حجر الأسود رمزی بهشتی از آن است.

گویا نمادی است برای سنجش میزان سقوط انسان در دره‫های هلاکت و نافرمانی و بین بازگشت بسوی احدیت.

دماسنج حجر الأسود بیانگر دمای آدمیت انسان است! بهر اندازه که انسان به ضمیر و وجدان آدمی و فطرت و سرشت بهشتی خود نزدیکتر شود بهمان اندازه این سنگ بهشتی به اصالت خود و به رنگ سفید خود نزدیکتر می‫گردد، و هر اندازه بسوی گناه و پستی و رذالتها روی کند بهمان اندازه چهره حجر الأسود را سیاه و سیاهتر می‫کند..

گویا حجر الأسود که تماما به شکل چشم می‫ماند، چشم بینای کعبه است که چون دستگاه تصویر از یک یک زائران عکسی گرفته حضور و صداقت و ایمان آنها را با تصویری زنده در نامه اعمالشان ثبت می‫کند.

مؤمن چون نامه اعمالش را در روز جزا بدست راستش می‫گیرد، و زیارت خانه خدا با صدای لبیک گفتنش، همراه با تصویر زنده می‫بیند از فرط شادی دست و پایش را گم کرده داد می‫زند:«... هَاؤُمُ اقْرَءُوا كِتَابِیَهْ»﴿الحاقة/١٩﴾ ـ آهای مردم بیائید نامه اعمال مرا بخوانید!..

عجب صفا و جمال و جلالی دارد مشاهده این صحنه زیبا..

آن لبخند گشاد مؤمن..

و آن اشکهای شادی که بر گونه‫هایش سرازیر است..

و آن جهش برق خوشحالی که در چشمانش هویداست..

و آن چهره نورانی، همه سختیهای راه و همه دشواریهای تحمل ایمان و همه دربدریها و هجرتها و شکنجه‫ها و سایر بدبختیها در یک لحظه بکلی از خاطره او محو می‫شوند و کالبد او لبریز شادی و خوشبختی و سعادت – آنهم سعادت و شادی بهشتی – می‫گردد..

خوشا بحالت ای مؤمن رستگار و ای خوشبخت سعادتمند...

هنوز گرمی دستان پر لطف پیامبر اکرم – صلی الله علیه و سلم – را بر حجر الأسود لمس می‫کنی. گویا همین دیروز بود که قبیله‫های قریش بر سر افتخار نصب "حجر الأسود" بروی همدیگر شمشیر کشیده، دستهایشان را تا آستین در کاسه خون فرو برده بودند، و هر یک آرزو داشت این افتخار تاریخی را بدست آورد.

ولی خداوند خواست این هدیه از آن رسول خاتمش گردد.

رسول امین از در مسجد وارد شد و قریشیان به اتفاق داد زدند که جوان راستگوی امانتدار آمد، هر آنچه ایشان فیصله کند را قبول داریم.

محمد جوان؛ امین و حکیم و محبوب مکه "حجر الأسود" را بر پارچه‫ای نهاد. و هر قبیله گوشه‫ای از آنرا گرفته بلند کردند و ایشان با دستهای مبارکشان آنرا بر روی دیوار کعبه نصب کردند، و امروز چون چشم بینای کعبه شاهدی بر اخلاص و ایمان و صداقت مؤمنان راستین است.

زائر کفن پوش خانه خدا که در گردابی از بشریت رنگارنگ فرو رفته در حال طواف است خود را در می‫یابد. گویا قیامت به پا گشته و انسان آغشته به گناه حقیقت را دریافته از کرده خود پشیمان گشته داد برآورده:

« ... رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَكْتُ …»﴿المؤمنون/99-100﴾ { ... پروردگارا! مرا (به دنیا) باز گردانید* تا کار شایسته‌ای بکنم و فرصتهائی را که از دست داده‌ام جبران نمایم.}

بارالها.. مرا بازگردانید تا من شرمسار گناهکار، جبران ما فات کنم. حال که واقعیت را دریافته‫ام چنان خواهم شد که تو می‫خواهی...

و گویا خداوند خواسته‫ی او را برآورده کرده، این همان مرده است که با کفن خود از قبر سر بر آورده لبیک گویان بسوی خانه حق و کعبه‫ی بازگشت روی آورده:

«لبیك اللهم لبیك، لبیك لا شریك لك لبیك، إن الحمد والنعمة لك و الملك لا شریك لك»...

پروردگارا.. ندای تو را استجابت کرده به دعوت تو لبیک گفته بسوی تو آمده‫ام. گواهی می‫دهم و جار می‫زنم در جهان که هیچ شریکی نیست مر تو را، تمامی حمد و سپاس و ثنا از آن توست، تمامی فضل و من و نعمتهای بیدریغ از جانب توست، و تو همه جهان را مالک و فرمانروایی و هیچ همراه و شریکی نیست مر تو را.. ای یگانه معبود من، من ناچیز بسوی تو ای همه چیز آمده‫ام، مرا پذیرا باش...

در بین سیل انسانهای سر برآورده از گورستان غفلت، و نجات یافتگان از دنیای پر زرق و برق شیطانی، و در بین موج خروشانی که از باتلاق مناصب و نامها و جاهها و شخصیتهای کذائی جان سالم بدر برده‫اند ، همه با هم برابرند و هیچکس را بر دیگری برتری نیست. زن و مرد، شاه و گدا، دارا و نادار، رئیس و مرؤوس، کفن پوشان و اشک ریزان در تلاشند خود را به خالق خود نزدیک و نزدیکتر سازند...

در میان افواج پی در پی سیاهی زمخت از چپ به تو برمی‫خورد، و پیرمردی گوژپشت عصا بدست از راست، زنی زائیده قرن پیش با چشمان کم سویش از پشت تو را به جلو هل می‫دهد و جوانکی رنگ پریده و اشک ریزان چشم به کعبه دوخته از جلو راهت را گرفته.. هر کسی در حال و هوای خویش غرق است و دیگری را هیچ نمی‫بیند..

کسی به تو نمی‫گوید: ببخشید سرورم.. شما بفرمائید.. خیلی خوش آمدید.. جناب آقا.. حضرت عالی ...

نه کسی می‫داند که شما دکترید یا مهندس، آیت الله‫اید یا حجت الإسلام.. حامیی‫ یا مولانا.. طالب علمید یا جاهل معرفت.. عاقلید یا ابله.. چوپانید یا رهبر.. اینجاست که درمی‫یابی تو انسانی و بس..

در می‫یابی در مسیر بشریت قیمت و بهای تو در انسانیتت است، نه در پستها و صفتها و نامهای کذائی..

نه آیت بودن و نه حجت شدن و نه رئیس و رهبر و وزیر و شاه بودن بدادت می‫رسد..

انسانی ناچیز و بنده‫ای بیش نیستی، چون مورچه‫ای کوچک در سیل موریان.. تنها ارزش و بهای تو در میزان بندگی، و با درجه و قرب و نزدیکی به پروردگارت وزن می‫شود. هر چه به خدایت نزدیکتر و در نزد او عزیزتر باشی بهمان اندازه برتر و ولاتری..

بار خدایا!...

در هر یک از اشواط هفتگانه طواف به دور رمز یکتاپرستی، کعبه حق و قبله توبه، خوانی از خودیها ذوب می‫شود و بنده پله‫ای به خدایش نزدیکتر...

با پایان یافتن دور هفتم وقتی دستت را بسوی "حجر الأسود" بلند کرده داد می‫زنی: " بسم الله.. الله اکبر" اشکهای اخلاص بر گونه‫هایت جاری می‫شوند و احساس می‫کنی انسانی دیگر شده‫ای...

موجودی ملکوتی از دیار پرنیان..

از اعماق وجودت داد می‫زنی: "بسم الله" بنام آفریدگارم؛ الله ذوالجلال، "الله اکبر" خدایم بزرگتر و والاتر و برتر و اکبر است و هر آنچه غیر از اوست دون است و هیچ..

و دست راستت که بلند شده با خانه کعبه بیعت می‫کند و می‫گوید: و بفرما که فرمان برم.. چه کنم تا به حق رسم؟!

در کنار در خانه معبود، آنجا که "ملتزم" می‫نامندش دستهایت را گرفته آویزان می‫شوی، و از ته دل با خدایت راز و نیاز کرده، از آنچه بوده‫ای بازگشته، بسوی آنچه او از تو می‫خواهد چشم دوخته‫ای. از خدای بی‫همتا و خالق یکتایت که او را به حق الآن شناخته‫ای همت می‫خواهی و مردانگی، از او و تنها او کمک می‫ستانی و توفیق می‫طلبی.. صداقتت در بندگی را به نمایش می‫گذاری، و الفبای اخلاصت را با اشک ریزان چشمانت بر چهره پریشانت می‫نگاری..

سپس در پشت مقام ابراهیم دو رکعت نماز خوانده، در آن از کفر و کافران بیزاری جسته به یگانگی و بی‫همتایی پروردگارت شهادت می‫دهی، از آب زمزم سیراب شده نفسی آرام می‫کشی. اینجاست که احساس می‫کنی ندایی از بلندای وجود تو را می‫خواند:

ای بنده ما، مرحبا به تو که خود را شناختی.. راه ما راه سعی است و تلاش و سازندگی..

از خواب و خیال و دل بستن به خرافات و نیروهای خارق العاده دل بر کن که مسیر ما مسیر واقعیتهاست، مسیر تلاش و کارزار و سعی ... میوه و ثمره آرزوهایت به تلاش و سعی و کوشش و عرق پیشانیت بسته شده..

ای بنده ما برو بسوی مسعی..

مسعی

«إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَائِرِ اللَّـهِ ۖ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا ۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَإِنَّ اللَّـهَ شَاكِرٌ عَلِیمٌ »﴿البقرة/١٥٨﴾

"«صفا» و «مروه» از شعائر (و نشانه‌های) خداست! پس کسی که حجّ بیت کند یا عمره به جا آورد نیست بر او باکی که طواف کند بر آنها (و سعیِ صفا و مروه انجام دهد. و هرگز اعمال بی‌رویّه مشرکان، که بتهایی بر این دو کوه نصب کرده بودند، از موقعیّت این دو مکان مقدّس نمی‌کاهد!) و کسی که خواستار نکوئی شود همانا خداست سپاسگزار دانا".

دو کوه صفا و مروه چون دو استاد بزرگ تاریخ در کنار کعبه مشغول تربیت و تعلیم زائران خانه خدایند..

به هر زائری می‫گویند که راه رسیدن به موفقیت سعی است و تلاش.

قصه هاجر را به عنوان مثالی گویا برای روشنتر کردن موضوع بیان می‫دارند..

زنی تنها با نوزادی تشنه در صحرای بی آب و علف.. صحرایی با امواج هولناک شن و با کوههای سیاه خشک. هیچ صدایی نیست مگر صدای وزوز باد گرمی که کمر ریگهای تفته را می‫خاراند، و هیچ بویی نیست مگر بوی وحشت و تنهایی.. و گریه نوزاد تشنه که با مرگ دست بگریبان است به وحشت صحرای خاموش سنگدل افزوده..

مادری که لحظاتی پیش با ایمانی بسیار قویتر از کوههای خارا به رادمرد توحید؛ پیامبر خدا ابراهیم بزرگ گفته بود: برو در پناه خدا، و به پشتت منگر و هیچ دلهره‫ای بدلت راه نده که خداوندی که به تو امر فرموده ما را در این صحرای خشک رها کنی، هرگز ما را ضایع نخواهد کرد..

بنگر این قلب شیر زن با خدا را.. با این ایمان سترگ.. به گوشه‫ای نخزیده تا دست زاری به درگاه حق بلند کند و بگوید: بار الها آبی برسان ما را..

خوب بدو بنگر...

لبهایش لبریز دعاست..

گامهایش در پی آب او را از صفا به مروه می‫کشاند..

چشمهایش را به نوزادش دوخته نشاید درنده یا خزنده‫ای او را ببلعد.. و چون به ته دره می‫رسد دوان دوان خود را به بیرون می‫کشد تا لحظه‫ای نوزادش از تیر رس دیدش پنهان نگردد..

از صفا به مروه و از مروه به صفا...

سفری پیاپی..

دوان دوان در دره دلهره‫ها و ترس..

هفت بار تمام..

امید بخداست و تنها خدا..

سعی و تلاش آموزه حرکت از جانب بنده..

از تو حرکت از خداوند برکت و گشایش..

به یک آن!...

دعای حاجت هاجر پرده آسمان می‫درد، و استجابت الهی دل زمین می‫شکافد و آب زمزم – دنیای نیاز و حاجت – در زیر قدم اسماعیل صبر و ثبات فوران می‫کند!

چرا در زیر قدمهای نوزاد؟!..

این هم شاید رمزی است دیگر برای هر بنده؛..

دنیا هر چند نیاز مبرمت گردد، باز هم نباید جایش بالاتر از زیر قدمهایت باشد. دنیا را زیر پایت بینداز، و اجازه نده در قلبت رسوخ کند. دنیا نیاز هر انسان است، و مؤمن با دنیا در ستیز نیست، ایمان و دنیا با هم تضادی ندارند، تنها ایمان جایگاه دنیا را زیر پای بنده مؤمن پارسا و زاهد قرار می‫دهد نه در دل او و نه در خاطر و حواس او..

پس از آنکه بنده همه درهای سعی را کوبید، و همه اسباب و راههای رسیدن به هدف را تجربه کرد، صداقت و اخلاص و توکلش پخته گشت، گشایش حق دست او را می‫گیرد..

چشمه‫ی آبی زیر پای نوزاد تشنه برون می‫جهد..

مادر پریشان و حیران و دل سوخته خوشحال و شادان خود را به کودک گریانش می‫رساند و "زمزم زمزم" گویان ریگها را از اینسو و آنسوی کنار می‫زند. از فرط شادی و خوشحالی در گوش آب زمزمه می‫کند "زمزم زمزم": آرام .. آرام..

و از آنروز تا به امروز هدیه هاجر و ارمغان زندگی اسماعیل همچنان آرام آرام و زمزم زمزم کنان حکایت عرق پیشانی همت مادر مؤمن زحمتکش و پر سعی و تلاش را برای زائران خانه حق تعریف می‫کند..

در زمزم رمزی است از وراثت حقیقی پیامبر خاتم از پدرش ابراهیم بت شکن. زمزم هدیه پروردگار بود به اسماعیل؛ رمز اطاعت و از خودگذشتگی و جان فشانی.

مردم در کنار زمزم این خانواده را شناختند و در کنار زمزم از سرچشمه ایمان آنها سیراب شدند. بعدها که اهریمن ایمان را ربود چشمه بزیر خاک رفت تا اینکه با اشاره‫ای از جانب تقدیر الهی پدر بزرگ پیامبر؛ عبدالمطلب، آنرا یافت و بار دگر زمزم بر جهانیان لبخند زد و به وارثان ابراهیم بازگشت.

و از آن روز است که عبادت حج و راه و رسم ابراهیمی و بت شکنی و توحید و یکتاپرستی او به فرزند بر حقش پیامبر خاتم رسید.

عارفان آب و جوشش آنرا رمزی از علم و معرفت تلقی می‫کنند. و زمزم نشانه‫ای است دیگر از این معنا. راه و رسم و دیانت حضرت ابراهیم و رسول خاتم؛ حضرت محمد مصطفی – صلی الله علیه و سلم – بر علم و معرفت بنا شده است.

برکت زمزم خود معجزه‫ای است که علم و دانش و همه عقلها را به تفکر وا می‫دارد؛ چشمه‫ای کوچک در همه زمانها توان سیراب کردن زائران خانه خدا را داشته و دارد!..

زائر که حال بکلی انسانی دیگر شده در بین صفا و مروه در می‫یابد چرخ زندگی را با سعی و تلاش هاجر گونه باید به پیش راند..

میهمان خدا که لحظاتی پیش در پشت مقام ابراهیم دو رکعت نماز خوانده بود و با رادمهر توحید؛ ابراهیم بزرگ بیعت نموده تا گام در گامش نهاده زندگی نوینی آغاز کند، و سپس با نوشیدن آب زمزم خاطره شیر زن مؤمن؛ هاجر، و فرزندش؛ الگوی ایمان و از خود گذشتگی را در خود زنده کرده بود حال با سعی در بین صفا و مروه گام در مثال تطبیقی درس آموخته شده نهاده...

پس از سعی تیغ زائر است که موهای سر او که نشانه غرور و شامه خودخواهی است را سر می‫برد..

انسانی بکلی دیگر از رحم "عمره" زائیده شده، با نیرو و امید و اندیشه‫ها و باورهایی بکلی جدید وارد میدان عمل می‫شود..

زیارت خانه پروردگار و رسیدن بدین مکان با برکتی که هر عبادت آن را پاداشی صد هزار برابر است در توان هر کسی نیست! شاید این جرقه غرور و تکبر و خودستایی در فرد را بیدار سازد. تراشیدن سر در واقع بخاک مالیدن پوزه کبر و غرور و آز و تمامی معانی شیطانی و خودپرستی در فرد و رساندن او به صفاتی چون تواضع و فروتنی که شاخصه‫های بندگی است، می‫باشد. و این معنای بزرگ بندگی را در هر عبادتی می‫توان دید. مثلا: در نماز سر به سجده نهادن نهایت بندگی و خاکساری و تواضع و فروتنی است. و در روزه شکم گرسنه و دهان تشنه مؤمن را به مصاف فقیران و ناداران می‫کشاند و بوی ذلت و محرومیت را به مشامش می‫رساند. اینجاست که درمی‫یابی معنای بندگی واقعی چیست؟

میهمان خدا کفن – احرام – را از تن می‫کشد و لباس خود را می‫پوشد و "یا حق" گویان در نهایت فروتنی و تواضع و خاکساری بسوی زندگی جدید به حرکت درمی‫آید..

زندگی جدیدی به شیوه حضرت خاتم؛ محمد مصطفی – صلی الله علیه و سلم –، و به رسم حضرت ابراهیم خلیل – علیه السلام –، و به همت و توان هاجر زحمتکش – علیها السلام -، و به گذشت و جانفشانی حضرت اسماعیل – علیه السلام -.

و این خود زائر است که پس از مدتی کوتاه از بازگشتن به کاشانه خود می‫تواند دریابد: آیا عمره او پذیرفته شده است یا خیر؟

تنها آن عمره‫ای پذیرفته شده که زائر یا حاجی پس از بازگشت از خانه خدا بر مسیر درسهای آموخته شده حرکت کند.. اما اگر درسهای کفن – احرام – و کعبه و طواف و سعی و حجر الأسود، و مقام ابراهیم و رکن یمانی در او تجلی نکرده باشند، شاگرد عمره مردود است و نیاز به عمره‫ای دیگر و توبه‫ای دیگر دارد...

الوداع با خانه خدا

ای ز غم فراق تو جان مرا شکایتی

بر در تو نشسته‌ام منتظر عنایتی
گر چه بمیرم از غمت هم نکنی به من نظر

ور همه خون کنی دلم، هم نکنم شکایتی
دل ز فراق گشت خون، جان به لب آمد از غمت

زحمتم آید، ار کنم از غم تو حکایتی
گرچه برانی از برم باز نگردم از درت

چون ز در عنایتت یافته‌ام هدایتی
 

فراق و دوری دردی است بی‫درمان که عاطفه انسانی همواره از آن اشک ریخته، شاعران و شیفتگان و عاشقان و محبان از دردش سخت نالیده‫اند.

فراق دوستان و احباب را گردباد فراموشی پس از اندی در خود می‫غلطاند، و آتشش را در دل خاموش می‫کند. اما فراق خانه معبود و قبله سوخته دلان را هرگز..

دل کندن از خانه خدا، پس از آنکه کیانت با آن آمیخته شد بسیار سخت و دشوار است. احساس می‫کنی کعبه قلبت شده است و خون تنها با تپش دیدار خانه خدا در رگانت به جریان می‫آید. چشمهایت تنها با تازه کردن دیدار خانه خدا توان دیدن می‫گیرند، و گوشهایت شنوائیشان را در شنفتن ندای "حی علی الصلاة" حرم بدست می‫آورند، پاهایت در شور و شوق هروله در گرداگرد کعبه معبود زنده‫اند، آنچنان با کعبه آمیخته شده‫ای و انس گرفته‫ای که جدا شدن از آن به جان دادن در مصاف آن می‫ماند.

ولی چه چاره است تو را که کوس رحیل نواخته شده؟!..

کاروان برای سفر آماده است..

و تو مجبوری کعبه را به امید دیداری دیگر وداع گویی..

در وداع با خانه خدا بیاد حجة الوداع و خطبه پیامبر و پیام رسای آن حضرت می‫افتی.

صدای رسول پاک هدایت و رستگاری را از پشت قرنها زمان می‫شنوی که بر جای بلندی در مقابل مؤمنان از حج بازگشته ایستاده است. با این وجود خطابش بسوی عالمیان است «یا أیها الناس»: ای مردم!..

واضح است پیام آور توحید انسانیت را مورد خطاب قرار می‫دهد. و گویا به مؤمنان می‫گوید شما پس از حج بسوی بشریت می‫روید تا پیام حج و دعوت به بندگی خالق و یکتاپرستی را به جهان و جهانیان برسانید و مردم را از عبادت بندگان رهایی داده به عبادت پروردگار عالمیان دعوت نمایید...

آه!..

هیچ تعجبی نیست از آنکه به دیدار خانه ملکوتی معبود نایل نشده؛ چون توان صبر دوری دارد، تعجب و حیرت از آن کسی است که شرف دیدار یافته، چون می‫تواند از کعبه جدا شود؟!..

چشمهایت اشک ریزان به خانه خدا خیره می‫شوند، پاهایت عاشقانه‫وار در طوافند و لبهایت مشغول دعا.. احساس می‫کنی ای کاش بیشتر و بیشتر در کنار کعبه مراد می‫بودی، بیشتر از گلستان ایمانش برمی‫چیدی، یا حداقل فرصت بیشتری برایت می‫بود تا از رحمات بیدریغ الهی بهره گیری..

ولی صد حیف و هزار حیف که وقت رحیل فرا رسیده است و باید رخت بر بست..

چشمها پر از اشک فراق، دل تپان شوق دیدار مجدد.. دستهای لرزانت اگر شور و شوق انبوه عاشقان اجازه دهد خود را به ملتزم می‫رسانند، در غیر اینصورت در حجر اسماعیل یا هر گوشه‫ای دیگر به دعا بلند شده از ته دلت از پروردگار عالم می‫خواهی هر سال حج و عمره‫ای و تجدید دیدارهایی نصیبت کند.

تنها امید به پذیرش این دعاست که برد و سلامی بر قلبت نازل می‫کند و احساس می‫کنی دلت می‫تواند بر الم فراق صبر تلخ پیشه کند.

در انبوه جمعیت پاهای دلریشت ناخواسته بسوی درب خروجی در حرکتند و چشمها اشک ریزان کعبه را در آغوش دارند. پاهای حیران چشمهایی که چون نوزادی شیرخواره به سینه داغ مادر سخت چسپیده را در یک آن از دامن کعبه می‫ربایند، و خانه حق از دیدت پنهان می‫شود.

دلت می‫خواهد بازگردی و یک نگاه دیگر به خانه خدا بیندازی، ولی وقت تنگ است و هر دیدار خنجری است تشنه خون بر دل زخمی و خسته و پریشان..

اشک ریزان و دلریش دیوانه وار با خانه امید و آرزوهایت و با کعبه معبودت الواداع می‫کنی..

الهی!...

اگر امید به دیدار مجدد خانه تو نمی‫بود دلهای شیفتگان و عاشقان در هنگام فراق می‫ترکید. حقا که در امید دیدار بستن به خانه تو چه بردها و سلامهاست. درست مثل همان برد و سلامی که بر ابراهیم – علیه السلام – در آتش نمرود فرود آوردی...

پس حمد و ثنا و تحیات و سپاس بیکران بادا مر تو را ای پروردگار یگانه.. و درود و سلام و طیبات بر عزیز دلهایمان؛ پیک رسالت و رسول خاتمت؛ حضرت محمد مصطفی  و اهل بیت و یاران و پیروان او تا به روز وصال...

بشنو از نی چون حکایت می کند
از جدایی ها شکایت می کند

کز نیستان تا مرا ببریده اند
در نفیرم مرد و زن نالیده اند

سینه خواهم شرحه شرحه از فراق
تا بگویم شرح درد اشتیاق

هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
بازجوید روزگار وصل خویش

آتش است این بانگ نای و نیست باد
هر که این آتش ندارد نیست باد

درنیابد حال پخته هیچ خام
پس سخن کوتاه باید_ والسلام