X پژوهشیار

کتابخانه قلم

{ فَبَشِّرۡ عِبَادِ ٱلَّذِينَ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَىٰهُمُ ٱللَّهُۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمۡ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ }

شرح

کتاب سیرت أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه

جمعه, 25 اردیبهشت 1388

کتاب سیرت أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه

در این کتاب زندگی علی رضی الله عنه از تولد تا شهادت، مورد بررسی قرار گرفته و با سخن از نام، نسب، لقب، محل تولد، خانواده و قبیله‌ی او آغاز می‌شود. سپس با مهمترین کارهای ایشان در مکّه و هجرت و زندگی همگام و همدم او با قرآن و نقش آن در زندگی او آشنا می‌شنویم و می‌فهمیم که عقیده و دیدگاه ‌او درباره‌ی «الله» جل جلاله، نظام هستی، زندگی، بهشت، جهنّم، قضاء و قدر چگونه ‌است و قرآن كريم نزد او از چه‌ ارزش و مقامی‌ برخوردار بوده ‌است، چه‌ آیاتی از قرآن درباره‌ی او نازل شده‌است و نیز با اصول و مبانیّ که‌ایشان برای استنباط احکام و فهم معانی قرآن به کار گرفته و نظر ایشان در تفسیر برخی از آیات آشنا می‌شویم.

علی از کودکی همراه و ملازم رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم بود، لذا نسبت به مقام نبوّت و روش لازم و شایسته در رفتار و تعامل با رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم شناخت عمیقی داشت و نشانه‌های همکاری و تلاش خود را با گفتار و رفتارش نمایان می‌کرد، مردم را به پیروی از رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم تشویق می‌کرد و به وضوح شرح می‌داد که‌اطاعت از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم و عمل به سنّت قولی و هم فعلی و هم تقریری ایشان واجب است. در ادامه در می‌بابیم که علی به چه صورت دلایل نبوّت و حقوق پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم بر امّت را به مردم توضیح می‌داد، همچنین به برخی نمونه‌های پیروی امیر مؤمنان از سنّت اشاره شده و نام برخی از راویان صحابه، تابعین و اهل بیت از ایشان را نیز ذکر کرده‌ایم.

این کتاب خواننده را به زندگی علی  رضی الله عنه در مدینه در دوران زندگی رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم می‌برد، در مورد ازدواج ایشان با فاطمه رضي الله عنها و درس و پندهایی که در این پیوند مبارک وجود دارد سخن می‌گوید که با بحث مهریه و جهیزیه و زناشویی و زندگی مشترک آنها و نیز زُهد و پارسایی و صداقت در گفتار سیده فاطمه که در دنیا و آخرت سردار زنان مسلمانان است، شروع می‌شود.

در ضمن این مباحث به گوشه‌ای از زندگی حسن و حسین، دو فرزند علی و فاطمه و احادیثی که‌از رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم در فضایل این دو بزرگوار روایت است، اشاره شده است. مفهوم «اهل بیت» را از دیدگاه‌اهل سنت شرح داده‌ شده، همچنان که ‌احکام خاص آنها مانند حرام بودن زکات برای اهل بیت و عدم دریافت ارث رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم و دارا بودن سهم ایشان از یک پنجم خُمس اموال فئ و غنائم جنگی را توضیح و تفصیل داده‌ایم، در مورد درود فرستادن به اهل بیت و محبّت و احترام به آنها که واجب است، اشاره شده است.

 در ادامه‌ی بحث با نقش امیرمؤمنان علی  رضی الله عنه در سریه‌ها و غزوه‌های رسولالله صلی الله علیه وآله وسلم، مانند: جنگهای بدر، احد، خندق، بنی قریظه، حدیبیه، خیبر و حنین آشنا می‌شویم.

نويسنده حقیقت داستان نامه‌ی پیامبر در آخرین روزهای زندگی و در بستر بیماری وفات ایشان را روشن و واضح نموده و بعد از این موارد به رابطه‌ی علی با خلفای راشدین در دوران خلافت ایشان اشاره‌ای داشته‌است.

در ادامه موضوعات به بررسی زندگی علی رضی الله عنه در متن اجتماع پرداخته شده و شرح داده که علی به نشر و تبلیغ توحید و مبارزه با شرک اهمیّت ویژه‌ای قائل بود و الله تعالی را با اسمهای زیبا و صفات والا و نعمتهایی که شکر الهی آنها را بر همگان واجب می‌گرداند، معرفی می‌کرد، بر زدودن و نابودی آثار و نشانه‌های جاهلیّت حریص بود، برای باطل کردن اعتقاد به تأثیر ستارگان و ایده‌های دیگر تلاشی پیگیر مبذول داشت، کسانی را که با ادعای محبّت و احترام افراطی راه‌اغراق گویی و غلو را در پیش گرفتند و تا حد و مزر ادعای خدا بودن او جلو رفتند با آتش مجازات می‌نمود.

در ادامه پاره‌یی از سخنرانیها، کلمات قصار علی رضی الله عنه و برخی اشعار منسوب به او و پند و حکمت‌های ارزنده که به ایشان نسبت می‌دهند و در میان مردم به صورت ضرب المثلی در آمده بود را نقل شده و همچنین مسایل مهم دیگری نیز بیان شده است.

کتاب سیره أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه در حدود 1800 صفحه مي باشد كه برادران و خواهران محترم مي توانند آنرا از بخش اهل بيت رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم در كتابخانه عقيده دريافت نمايند.