سلسلهی من یرد الله به خیراً یفقهه فی الدین (۱۱)
«خداوند به هرکس ارادهی خیرداشته باشد او را در دین آگاهى مىدهد».
عقيدهی هر مسلمان
تأليف
محمد جميل زينو
ترجمه:
اسحاق دبيرى/
بسم الله الرحمن الرحیم
إنَّ الحمد لله نحمده ونستعینه ونستغفره ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سیئات أعمالنا من یهده الله فلا مضل له ومن یضلل فلا هـادى له وأشهد أن لا إله إلاَّ الله وحده لا شریک له وأشهد أنَّ محمداً عبده ورسوله صلى الله علیه وعلى آله وأصحابه ومن تبهعم بإحسان إلى یوم الدین. أمابعد:
انسان بایستى به توحید و یگانه پرستى اهمیت خاصى دهد، زیرا توحید اصل و اساس دین است چنانکه پیامبر گرامىج مىفرماید: «رأس الأمر الإسلام وعموده الصلاة وذروة سنامه الجهاد في سبيل الله». [أحمد وغیره] .
اساس امرها اسلام و پایه و ستون آن نماز و قلّه و بلندى آن جهاد در راه خداست.
و اسلام یعنى تسلیم خداى یگانه شدن و به طاعات و اوامر و نواهى او گردن نهادن.
خداوند مىفرماید: ﴿وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ ٥٦ مَآ أُرِيدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَمَآ أُرِيدُ أَن يُطۡعِمُونِ ٥٧ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِينُ ٥٨﴾ [الذاریات: ۵۶ ـ ۵۸] .
[ما جن و انس را نیافریدیم مگر براى اینکه مرا بیکتائى پرستش کنند و ما از خلقشان رزق و روزى و هیچ چیزى براى خود نخواستیم همانا روزى بخشنده خلق تنها خداست که صاحب قوت و اقتدار ابدى است] .
توحید اساس صحت و درستى عبادتها است و بغیر از توحید عمل انسان هر چه باشد و هر قدر باشد به او نفعى نمىرساند، چنانکه رسول اکرمج مىفرماید: «إذا دخل أهل الجنة الجنة وأهل النار النار يقول الله تعالى: من كان في قلبه مثقال حبة من خردل من إيمان فأخرجوه، فيخرجون قد امتحشوا وعادوا حُمماً …» [متفق علیه] .
اگر بهشتیان و به بهشت و دوزخیان به دوزخ رفتند خدا به فرشتگان خطاب مىفرماید که: هر کس باندازه یک دانه از خردل در قلب او ایمان (توحید) است او را از دوزخ بیرون آورید، پس فرشـتگان او را از دوزخ بیرون آورده در حالیکه سوخته شده‌اند و به خاکستر تبدیل شده‌اند … تا آخر حدیث.
و رسول اکرمج باز مىفرماید: «قولوا لا إله إلاَّ الله تفلحوا» [أحمد والبیهقی فی دلائل النبوة] .
به اهل مکه خطاب مىفرماید: بگوئید (لا إله إلاَّ الله) خدا و معبودى بحق بجز خداى یکتا نیست پیروز خواهید شد.
و خداوند مىفرماید: ﴿وَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ ٩٩﴾ [الحجر: ۹۹] .
[و دایم به پرستش خداى خود مشغول باش تا ساعت یقین (مرگ) بر تو فرا رسد] .
پس توحید و یکتا پرستى اساس هر چیز است و ما این جزوه که شیخ محمد جمیل زینو آن را بطور سؤال و جواب با یک دلیل از قرآن و یک دلیل از سنت پیامبرج تهیه کرده ترجمه کردیم تا در فهم و ادراک هر مسلمان باشد و به توحید و یگانه‌پرستى اهمیت بیشترى دهد.
ناگفته نماند که تمامى احادیث وارده در این جزوه صحیح و یا حسن است.
و در پایان از خداوند توفیق عنایت داریم.
وصلى الله وسلم على نبینا محمد وعلى آله وصحبه أجمعین.
ج: خداوند ما را آفریده تا او را عبادت کنیم و به او شریکى قائل نشویم، چنانکه مىفرماید: ﴿وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ ٥٦﴾ [الذاریات: ۵۶] .
[جن و انس را فقط براى عبادت و پرستش خود آفریدم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «حق الله على العباد أن يعبدوه ولا يشركوا به شيئاً» [متفق علیه] .
حق خداوند بر بندگانش این است که او را پرستش کنند و به او شرک نیاورند.
ج: چنانکه خدا و رسول خداج به ما امر کرده‌اند بطور اخلاص در عبادت خداوند مىفرماید: ﴿وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ﴾ [البینة: ۵] .
[و به آنها امر نشد مگر اینکه خـدا را به اخلاص کامل در دین اسلام پرستش کنند] .
رسول اکرمج مىفرماید: «من عمل عملاً ليس عليه أمرنا فهو رد» [مسلم] .
هر کس عمل و کردارى انجام دهد که راه و روش ما بر آن نیست آن عمل و کردار مردود و غیر قابل قبول است.
ج: بلى باید خدا را از روى ترس از عقاب و امیدوار بودن به رحمت او پرستش کنیم، چنانکه مىفرماید: ﴿وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ﴾ [الأعراف: ۵۶] .
[خدا را هم از راه ترس و هم از روى امید بخوانید] .
رسـول اکرمج مىفرماید: «أسأل الله الجنة وأعوذ به من النار»[أبو داود] .بهشت را از خـداوند مىخواهم، و از آتش جهنم به پناه مىبرم.
ج: خدا را بپرست بطوریکه او را مىبینی؛ و اگر تو او را نمىبینى او تو را مىبیند، چنانکه مىفرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا ١﴾ [النساء: ۱] .
[خداوند مراقب اعمال و کردار شماست] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «الإحسان أن تعبد الله كأنَّك تراه؛ فإن لم تكن تراه فإنَّه يراك» [مسلم] .
خدا را چنان پرستش کن گوئى او را مىبینى؛ و اگر تو او را نمىبینى او تو را مىبینید.
ج: خـداوند پیامبران را براى دعوت مردم به عبادت خود و نهى آنها از شریک قائل شدن به او فرستاده است، چنانکه مىفرماید: ﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَۖ﴾ [النحل: ۳۶] .
[در هر أمت پیامبرى فرستادیم تا خدا را عبادت نمایند و از طاغوت پرهیز کنند] .
و پیامبرج مىفرماید: «والأنبياء إخوة ودينهم واحد»[متفق علیه] . پیامبران برادران همدیگرند و دین آنها یکى است، یعنى دین آنها همه بسوى توحید و یگانه پرستى است.
ج: یگانه‌دانستن خداوند در عبادت را توحید الوهیت گویند، مانند دعا کردن و نذر کردن و اینکه خدا را بطور یگانه پرستش کردن، خداوند مىفرماید: ﴿فَٱعۡلَمۡ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ﴾ [محمد: ۱۹] .
[پس یقین بدان که معبودى بحق جز خداى یکتا نیست] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «فليكن أول ما تدعوهم إليه شهادة أن لا إله إلاَّ الله» [متفق علیه] .
قسمتى از حدیث معاذ بن جبل است که وقتى رسول اکرمج او را بسوى یمن فرستاد چنین فرمود: … پس اولین چیزى که تو آنها را به دین اسلام دعوت کنى این است که: هیچ معبودى بحق غیر از خداى یکتا وجود ندارد.
ج: یعنى هیچ معبودى بحق جز خداى یکتا نیست، خداوند مىفرماید: ﴿ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِ ٱلۡبَٰطِلُ﴾ [لقمان ۳۰] .
[بدین سبب است که خداى یگانه حق مطلق و آنچه بجز او بخدائى مىخوانید همه باطل محض است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من قال لا إله إلاَّ الله وكفر بما يعبد من دون الله حرم ماله ودمه» [مسلم] .
کسیکه بگوید: هیچ معبودى بحق جز خداى یکتا نیست و به خدایانى که غیر از خداى یکتا عبادت مىشوند کفر ورزد مال و جان او حرام مىشود، یعنى مسلمانى این است.
ج: ثابت کردن آنچه خداوند و یا رسول اوج خدا را به آن توصیف نموده‌اند توحید أسماء و صفات گفته مىشود.
خداوند مىفرماید: ﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ١١﴾ [الشورى: ۱۱] . [هیچ چیز مثل و مانند خـداوند نیست و او شنوا و بینا است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «ينـزل ربنا تبارك وتعالى كل ليلة إلى السماء الدنيا» [متفق علیه] .
خداوند تبارک و تعالى هر شب در نیمه آخر آن به آسمان دنیا فرود مىآید، و نزول و آمدن او به شایسته و جلال و قدر او تعلق دارد و ما چگونگى آن را نمىدانیم.
ج: توفیق و هدایت در دنیا و ایمن بودن از عذاب جهنم در آخرت مىباشد، خداوند مىفرماید: ﴿ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يَلۡبِسُوٓاْ إِيمَٰنَهُم بِظُلۡمٍ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡأَمۡنُ وَهُم مُّهۡتَدُونَ ٨٢﴾ [الأنعام: ۸۲] . [آنانکه بخدا ایمان آورده و ایمان خود را بشرک آلوده نکرده‌اند ایمنى براى آنهاست و آنها بحقیقت هدایت یافته‌اند] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «… حق العباد على الله أن لا يعذب من لا يشرك به شيئاً» [متفق علیه] .
حق بندگان بر خداوند این است که: هر کس به او شرک نیاورد او را عذاب ندهد.
ج: خداوند در آسمان بر عرش خود مىباشد، چنانکه مىفرماید: ﴿ٱلرَّحۡمَٰنُ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ ٥﴾ [طه: ۵] .
[خداوند بر عرش خود شد چنانکه شایسته ذات و صفات پر عظمت اوست، و نمىتوان خداى تبارک و تعالى را به خلق تشبیه نمود، و روش سلف صالح در اینگونه موارد قبول کردن آنچه در صفات خدا آمده بدون هیچگونه تأویل است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّ الله كتب كتاباً فهو مكتوب عنده فوق العرش» [البخاری] .
خداوند لوح محفوظ (سرنوشت همه چیزها) را نوشته و بالاى عرش نزد او مىباشد.
ج: خداوند بوسیله علم خود با ما است و سخنان ما را مىشنوند و ما را مىبیند، چنانکه مىفرماید: ﴿قَالَ لَا تَخَافَآۖ إِنَّنِي مَعَكُمَآ أَسۡمَعُ وَأَرَىٰ ٤٦﴾ [طه: ۴۶] .
[نترسید که من با شما هستم و مىشنوم و مىبینم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَكم تدعون سميعاً قريباً وهو معكم» [مسلم] .شما شنونده نزدیکى که با شماست دعا مىکنید، سخنان شما را مىشنود و شما را مىبیند.
ج: شرک آوردن به خدا از برزگترین گناهان است، خداوند از زبان لقمان الحکیم وصیت به پسرش مىفرماید: ﴿يَٰبُنَيَّ لَا تُشۡرِكۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّ ٱلشِّرۡكَ لَظُلۡمٌ عَظِيمٞ ١٣﴾ [لقمان: ۱۳] .[اى پسر عزیزم هرگز بخدا شرک نیاور که شرک ظلمى بسیار بزرگ است] .
و در حدیث از رسول اکرمج پرسیده شد: «سئل أي الذنب أعظم؟ قال أن تدعو لله نداً وهو خلقك» [مسلم] .
بزرگترین گناهان چیست؟ آنحضرتج فرمود: اینکه براى خداوند شریک و همتائى قائل شوى در حالیکه او تو را آفریده است.
ج: انجام هر عبادتى که براى خداست و به او اختصاص دارد ولى به کسى دیگر اختصاص داده شود آن را شرک اکبر گویند، خداوند مىفرماید: ﴿قُلۡ إِنَّمَآ أَدۡعُواْ رَبِّي وَلَآ أُشۡرِكُ بِهِۦٓ أَحَدٗا ٢٠﴾ [الجن: ۲۰] .[اى محمد بگو من خداى خود را بیگانگى میپرستم و هرگز احدى را با او شریک نمىگردانم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «أكبر الكبائر الإشراك بالله» [البخاری] .
بزرگترین گناهان شرک آوردن به خدا است.
ج: با تأسف شدید بلی بلکه بسیار است.
خداوند مىفرماید: ﴿وَمَا يُؤۡمِنُ أَكۡثَرُهُم بِٱللَّهِ إِلَّا وَهُم مُّشۡرِكُونَ ١٠٦﴾ [یوسف: ۱۰۶] . [و بیشتر خلق بخدا ایمان نمىآورند مگر آنکه مشرک شوند] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «لا تقوم الساعة حتى تلحق قبائل من أمتي بالمشركين وحتى تعبد الأوثان» [الترمذی] .
قیامت بر پا نمىشود مگر اینکه بعضى از قبائل و طائفهاى از امت مسلمان من به مشرکین بپیوندند و بتپرستى کنند.
ج: طلب دعا کردن از غیر از خداى یکتا و یگانه شرک است و سبب دخول به جهنم مىشود، خداوند مىفرماید: ﴿فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ ٢١٣﴾ [الشعراء: ۲۱۳] . [پس اى رسول ما جز خداى یکتا احدى را معبود مخوان وگرنه از اهل عذاب خواهى شد] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من مات وهو يدعو من دون الله نداً دخل النار». [البخاری] .
کسیکه بمیرد در حالیکه غیر از خداى یکتا را دعا مىکند و براى خداوند همتا و مانندى قرار مىدهد به آتش جهنم داخل خواهد شد.
ج: بلى دعا کردن عبادتى براى خداست، چنانکه می‌فرماید: ﴿وَقَالَ رَبُّكُمُ ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡۚ﴾ [المؤمن: ۶۰] .[خدا فرمود مرا با خلوص دل بخوانید تا دعاى شما را اجابت کنم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «الدعاء هو العبادة»[الترمذی] . دعا همان عبادت کردن است.
ج: مردگان دعاى آنها را نمىشنوند، خداوند مىفرماید: ﴿إِنَّكَ لَا تُسۡمِعُ ٱلۡمَوۡتَىٰ﴾ [النمل: ۸۰] .
[تو اى پیامبر نمىتوانى مردگان را سخنى بشنوانى] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّ لله ملائكة سياحين في الأرض يبلغوني عن أمتي السلام» [أحمد] .
خداوند فرشتگانى گردش کنان در زمین قرار داده است تا سلام و درود مسلمانان را به من برسانند.
یعنی کسى که بر آنحضرت درود و سلام مىفرستد.
ج: نه، از آنها یارى و کمک نمىخواهیم بلکه از خدا یارى مىخواهیم، چنانکه فرمودند: ﴿إِذۡ تَسۡتَغِيثُونَ رَبَّكُمۡ فَٱسۡتَجَابَ لَكُمۡ﴾ [الأنفال: ۹] .
[بیاد آرید هنگامى که به پروردگار خود استغاثه و زارى کردید پس خداوند دعاى شما را اجابت کرد] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «يا حي يا قيوم برحمتك أستغيث» [الترمذی] . اى زنده و تدبیر کننده عالم به رحمتت از تو مدد مىخواهم.
ج: غوث و مدد از غیر خدا جایز نیست، خداوند مىفرماید: ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥﴾ [الفاتحة: ۵] .
[پروردگارا تنها تو را مىپرستیم و از تو یارى میجوئیم] .
و رسـول اکرمج مىفرماید: «إذا سألت فاسأل الله وإذا استعنت فاستعن بالله» [الترمذی] .
هرگاه خواهش نمائى، از خدا خواهش کن، و هرگاه خواستى کمک بجوئى، پس از خدا کمک بجوى.
ج: بلى کمک و یارى از آنها در حالى خواهد بود که بتوانند به ما کمک کنند، در آنچه که استطاعت و مقدور و توانائى آنهاست کمک و یارى مىطلبیم ، خداوند می‌فرماید: ﴿وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ﴾ [المائدة: ۲] .
[شما به یکدیگر در نیکوکارى و تقوى کمک کنید] .
و رسـول اکرمج مىفرماید: «والله في عون العبد ما دام العبد في عون أخيه» [مسلم] .
خداوند در کمک و یارى بنده است هنگامیکه بنده در کمک و یارى برادر مسلمان خود باشد.
ج: نذر براى غیر از خداوند جایز نیست، چنانکه بارى تعالى مىفرماید: ﴿رَبِّ إِنِّي نَذَرۡتُ لَكَ مَا فِي بَطۡنِي مُحَرَّرٗا﴾ [آل عمران ۳۵] . [من نذر و عهد کردم فرزندى که در رحم دارم از فرزندى خود در راه خدمت تو آزاد گردانم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من نذر أن يطيع الله فليطعه ومن نذر أن يعصيه فلا يعصيه» [البخاری] .
کسیکه نذر کرد در چیز نیک و خـوب پس آن نذر را بجا آورد، و کسیکه نذر در معصیت خـدا کرد آن نذر را انجام ندهد.
ج: حکم آن شرک است و قربانى براى غیر از خدا جایز نیست، خداوند مىفرماید: ﴿فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنۡحَرۡ ٢﴾ [الکوثر ۲] .[پس تو هم براى خدا به نماز و قربانى بپرداز] .
و رسـول اکرمج مىفرماید: «لعن الله من ذبح لغير الله» [مسلم] .خدا لعنت کند کسیکه براى غیر از خداوند ذبح و قربانى مىکند.
ج: طواف بر قبرها جایز نیست، طواف کردن فقط بر دور کعبه جایز است، خداوند تبارک و تعالى مىفرماید: ﴿وَلۡيَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ ٢٩﴾ [الحج ۲۹] .
[و طواف را گرد خانه خدا کعبه بجاى آورند] .
رسول اکرمج مىفرماید: «من طاف بالبيت سبعاً وصلى ركعيتن كان كعتق رقبة» [ابن ماجه] .
کسیکه هفت بار دور کعبه را طواف کرد سپس دو رکعت نماز سنت طواف را خواند مانند اینکه یک برده را آزاد کرده است.
ج: نماز بسوى قبر جایز نیست، خداوند سبحانه مىفرماید: ﴿فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ﴾ [البقرة: ۱۴۴] .[پس روى کن بطرف مسجد الحرام] .
و رسـول اکرمج مىفرماید: «لا تجلسوا على القبور ولا تصلوا إليها» [مسلم] .
بر قبرها ننشینید و بسوى آنها نماز نخوانید.
ج: انجام سحر کفر است، خداوند مىفرماید: ﴿وَلَٰكِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ﴾ [البقرة: ۱۰۲] .
[لکن شیاطین همه کافر شدند و سحر به مردم آموختند]
و رسول اکرمج مىفرماید: «اجتنبوا السبع الموبقات الشرك بالله والسحر …» [مسلم] .
از هفت چیز هلاک کننده اجتناب و دورى ورزید شرک به خدا و سحر و جادوگرى …تا آخر حدیث.
ج: آنچه از غیب خبر مىدهند تصدیق مکن، خداوند مىفرماید: ﴿قُل لَّا يَعۡلَمُ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ ٱلۡغَيۡبَ إِلَّا ٱللَّهُۚ﴾ [النمل: ۶۵] .
[اى رسول خدا بگو که در همه آسمان‌ها و زمین جز خدا کسى از علم غیب آگاه نیست] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من أتى عرافاً أو كاهناً فصدقه بما يقول فقد كفر بما أنزل على محمد» [أحمد] .
کسیکه نزد غیبگو و جادوگر و فالبین رود و به آنچه از غیب مىگوید تصدیق کند به آنچه که بر محمدج نازل شده کافر است، یعنى به دین اسلام کافر شده است.
ج: هیچ کس غیر از خدا از غیب خبر ندارد، چنانکه مىفرماید: ﴿۞وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلۡغَيۡبِ لَا يَعۡلَمُهَآ إِلَّا هُوَۚ﴾ [الأنعام: ۵۹] .[و کلید خزائن غیب نزد خداست و جز خدا کسى بر آن آگاه نیست] .
و رسول اکرم ج مىفرماید: «لا يعلم الغيب إلاَّ الله»[الطبرانی] . هیچ کس غیر از خدا از غیب خبر ندارد.
ج: اگر آن را جایز بداند عمل به آن کفر است، خداوند مىفرماید: ﴿وَمَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ ٤٤﴾ [المائدة: ۴۴] . [هر کس بر خلاف آنچه خدا فرستاده حکم کند چنین کس از کافران خواهد بود] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «وما لم تحكم أئمتهم بكتاب الله ويتخيروا مما أنزل الله إلاَّ جعل الله بأسهم بينهم»[ابن ماجه] . هنگامیکه فرمانروایان شان به کتاب خـدا قرآن و آنچه از سوى خداوند نازل شده عمل نکنند خداوند آفتها و مصیبتها و بلایا را بین خود آنها قرار خواهد داد.
ج: شرک اکبر سبب ماندن و جاوید شدن در دوزخ خواهد شد، خداوند مىفرماید: ﴿إِنَّهُۥ مَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدۡ حَرَّمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ ٱلۡجَنَّةَ وَمَأۡوَىٰهُ ٱلنَّارُۖ﴾ [المائدة: ۷۲] .
[هر کسی که شریک براى خداوند قرار دهد و با خداوند یگانه مخلوقاتى را عبادت کند، خداوند بهشت را بر او حرام کرده و جایگاه او آتش جهنم است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من مات يشرك بالله شيئاً دخل النار» [مسلم] . کسى که بمیرد در حالیکه به خداوند شرک ورزد به دوزخ داخل خواهد شد.
ج: عمل و کردار نیک با وجود شرک به صاحب او هیچ نفعى نمىرساند، خداوند متعال مىفرماید: ﴿وَلَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ٨٨﴾ [الأنعام: ۸۸] .
[و اگر به خدا شرک ورزند البته اعمال و کردار آنها نابود شده از بین مىرود] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من عمل عملاً أشرك معي فيه غيري تركته وشركه» [مسلم] .
در حدیث قدسى مىفرماید: کسیکه عملى انجام دهد که در آن عمل کسى دیگر را با من در خلوص نیت شریک قرار دهد من کردار او را ترک خواهم کرد.
ج: سوگند بغیر از خدا جایز نیست، خداوند مىفرماید: ﴿قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتُبۡعَثُنَّ﴾ [التغابن: ۷] .[اى رسـول ما به آنها بگو بخداى من سوگند که البته برأنگیخته مىشوید] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من حلف بغير الله فقد أشرك» [أحمد] .
کسیکه بغیر از خدا سوگند بخورد شرک آورده است.
ج: نه جایز نیست و این عمل شرک است، خداوند مىفرماید: ﴿وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ﴾ [الأنعام: ۱۷] .[و اگر از خدا به تو ضررى رسد هیچکس جز خـدا نتواند تو را از آن ضرر برهاند] .
و پیامبرج مىفرماید: «من علّق تميمة فقد أشرك»[أحمد] . کسیکه دعاى نوشته و طلسم براى دفع بلا و چشم زخم و یا چیز دیگر آویزان کند شرک آورده است.
[۱] تمیمه: حِرز، مهره یا طلسمى که بگردن اطفال آویزان کنند براى دفع بلا و چشم زخم. (فرهنگ عمید).
ج: با أسماء و صفات او، و عمل و کردار نیک به خدا توسل کن، خداوند مىفرماید: ﴿وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ﴾ [الأعراف: ۱۸۰] .
[براى خداست نام‌هاى نیکو، با آنها خدا را بخوانید] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «أسألك بكل اسم هو لك سميت به نفسك» [أحمد] . به هر اسمى که از آن تو است و خود را به آن نامیده اى از تو طلب و مدد مىجویم.
ج: نه دعا کردن احتیاج به واسطه مخلوق ندارد، خداوند مىفرماید: ﴿وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ﴾ [البقرة: ۱۸۶] .[و چون بندگان مـن از دور و نزدیکى من از تو بپرسند بدانند که من به آنها نزدیک هستم، و هر که مرا بخواند دعاى او را اجابت کنم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّكم تدعون سميعاً قريباً وهو معكم». [مسلم] . شما شنونده نزدیکى را دعا مىکنید که با شماست و از شما مىشنود.
ج: واسطه رسول اکرمج از طریق تبلیغ است، خداوند مىفرماید: ﴿۞يَٰٓأَيُّهَا ٱلرَّسُولُ بَلِّغۡ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَۖ﴾ [المائدة: ۶۷] . [اى پیامبر آنچه از خدا بر تو نازل شد به خلق برسان] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «اللهم هل بلغت اشهد»[مسلم] . خدایا! آیا من دین تو را تبلیغ کردم و به مردم رسانیدم؟، در جواب یاران و صحابه گفتند: ما به تبلیغ تو اى پیامبر خدا شهادت مىدهیم.
ج: از خداوند شفاعت رسول اکرمج بخواه، چنانکه مىفرماید: ﴿قُل لِّلَّهِ ٱلشَّفَٰعَةُ جَمِيعٗاۖ﴾ [الزمر: ۴۴] .
[اى رسول ما بگو شفاعت همه خلق با خداست] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «اللهم شفعه فيَّ»[الترمذی] . بار إلها! او شفاعت کننده مرا قرار ده، یعنى رسول اکرمج شفاعت کننده مرا قرار ده.
ج: با اتباع اوامر و انجام آن خدا و رسول خداج را دوست مىداریم، چنانکه مىفرماید: ﴿قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِي يُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ﴾ [آل عمران: ۳۱] .
[اى پیامبر بگو اگر خدا را دوست مىدارید مرا پیروى کنید که خدا شما را دوست دارد] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «لا يؤمن أحدكم حتى أكون أحب إليه من والده وولده والناس أجمعين»[البخاری] . ایمان هیچ یک از شما کامل نخواهد شد تا اینکه من از پدر و فرزند و تمامى مردم نزد او محبوبتر باشم.
ج: نه، نباید در مدح و ستایش رسول اکرمج مبالغه و افراط ورزید، چنانکه خداوند مىفرماید: ﴿قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ﴾ [الکهف: ۱۱۰] .
[اى رسول به امت خود بگو من مانند شما بشرى هستم که به من وحى مىرسد که خداى شما یکتا و یگانه است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّما أنا بشر مثلكم»[أحمد] . من بشرى مانند شما هستم، فقط خـداوند بسوى من وحى فرستاده و مرا به پیامبرى انتخاب کرده است.
ج: اولین مخلوقات خدا از بشر آدم و از چیزهاى دیگر قلم مىباشد، چنانکه مىفرماید: ﴿إِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن طِينٖ ٧١﴾ [ص:۷۱] .
[اى پیامبر به یاد آور هنگامى که خدا به فرشتگان گفت که من بشر را از گل مىآفرینم] .
و پيامبرج مىفرمايد: «إنَّ أول ما خلق الله القلم» [أبو داود والترمذی] .
اولین چیزى که خداوند آن را آفریده قلم است.
ج: خداوند محمدج را از نطفه آفریده است، چنانکه مىفرماید: ﴿هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ﴾ [المؤمن: ۶۷] .[اوست خدائى که شما را از خاک بیافرید و سپس از قطره آب نطفه] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّ أحدكم يجمع خلقه في بطن أمه أربعين يوماً نطفة …». [متفق علیه] .
در حقیقت خلقت یکى از شما در شکم مادرش چنین انجام مىگیرد: چهل روز بحالت نطفه است
ج: جهاد در راه خدا با جان و مال و زبان واجب است، خداوند مىفرماید: ﴿ٱنفِرُواْ خِفَافٗا وَثِقَالٗا وَجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ﴾ [التوبة: ۴۱] .
[براى جنگ با کافران سبک بار و مجهز بیرون شوید و در راه خدا با مال و جان جهاد کنید] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «جاهدوا المشركين بأموالكم وأنفسكم وألسنتكم» [أبو داود] .
با مشرکین با مال و جان و زبان خود بجنگید.
ج: با محبت و کمک و یارى و حمایت از مؤمنان موحد و یگانه پرست، خداوند مىفرماید: ﴿وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ﴾ [التوبة: ۷۱] .
[مردان و زنان مؤمن همه یار و دوستدار یکدیگرند] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «المؤمن للمؤمن كالبنيان يشد بعضه بعضاً» [مسلم] .
مؤمن با برادر مؤمن خود مانند ساختمانى است که ستونهاى آن بعضى در بعض دیگر فرو رفته و ثابت نگه مىدارد.
ج: نه پشتیبانى کردن از کفار و کمک به آنها جایز نیست، خداوند مىفرماید: ﴿وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَإِنَّهُۥ مِنۡهُمۡۗ﴾ [المائدة: ۵۱] .[و هر کس از شما مـؤمنان با آنها (یعنى کفار) دوستى و حمایت کند به حقیقت از آنها خواهد بود] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّ آل ابن فلان ليسوا لي بأولياء»[متفق علیه] . خانواده فلان بن فلان که کافر هستند از دوستان من نمىباشند.
ج: مؤمن تقی و پرهیزکار دوست خدا است، چنانکه مىفرماید: ﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢﴾ [یونس: ۶۲] .
[آگاه باشید که دوستان و اولیاى خـدا هرگز هیچ ترس و اندوهى در دل آنها نیست] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إنَّما ولي الله وصالح المؤمنين»[متفق علیه] در حقیقت ولى و دوست خدا مؤمنانى هستند که صالح و نیکوکارند.
ج: بر مؤمنان واجب است که به قـرآن و سنت پیامبرج حکم و قضاوت کنند، خداوند مىفرماید: ﴿وَأَنِ ٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ﴾ [المائدة: ۴۹] .
[و تو اى پیامبر به آنچه خدا براى تو فرستاده میان مردم حکم و قضاوت کن] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «الله هو الحكم وإليه المصير» [أحمد] . خداوند او حاکم است و بسوى او بازگشت همه چیزها خواهد بود.
ج: خداوند قرآن را نازل فرموده است تا به آن عمل شود، چنانکه مىفرماید: ﴿ٱتَّبِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ﴾ [الأعراف: ۳] . [اى مؤمنان از آنچه خدا بسوى شما فرستاده پیروى کنید] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «اقرءوا القرآن واعملوا به ولا تأكلوا به ولا تستكثروا به» [أحمد] .
قرآن را بخوانید و به آن عمل کنید، و بوسیله آن مال مردم را نخورید، و بوسیله آن ثروت جمع مکنید.
ج: چنین نیست بلکه باید به هردو عمل کنیم زیرا حـدیث و سنت پیامبر بیان‌کننده قرآن است، چنانکه خداوند مىفرماید: ﴿وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ﴾ [النحل: ۴۴] .
[و بر تو قرآن که (جامع و کاملترین کتاب الهى است) نازل کردیم تا بر امت آنچه فرستاده شده بیان کنى] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «ألا وإنّي أوتيت القرآن ومثله معه»[أبو داود] .همانا به من قرآن و مانند آن یعنى سنت و حدیث داده شده است.
ج: نه، نباید قول و گفتار احدى بر قول و گفتار خدا و رسول خداج مقدم داشت، خداوند مىفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُقَدِّمُواْ بَيۡنَ يَدَيِ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ ١﴾ [الحجرات: ۱] .
[اى کسانى که بخدا ایمان آورده‌اید هیچگاه بر خدا و رسول خدا ج تقدیم مجوئید و از خدا بترسید و نافرمانى مکنید که خدا بگفتار شما شنوا و دانا است] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «لا طاعة لأحد في معصية الله إنَّما الطاعة في المعروف» [متفق علیه] .
فرمان و اطاعت از هیچکس در معصیت خداوند جایز نیست، بلکه اطاعت و فرمان در نیکى‌ها و خوبی‌ها است.
ج: به کتاب خدا قرآن و سنت صحیح رسول اللهج برمىگردیم، خداوند مىفرماید: ﴿فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ﴾ [النساء: ۵۹] .
[و چون در چیزى کارتان بگفتگو و نزاع کشد بحکم خدا و رسول خداج (که قرآن و سنت باشد) باز گردید] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «تركت فيكم أمرين لن تضلوا ما تمسكتم بهما: كتاب الله وسنة رسوله» [مالک] .
من بین شما دو چیز گذارنده‌ام که اگر به آن اعتصام کرده و چنگ بزنید هرگز گمراه نخواهید شد، و آنهم کتاب خدا قرآن و سنت صحیح رسول اللهج مىباشد.
ج: در دین اسلام بدعت حسنه و نیک وجود ندارد، خداوند مىفرماید: ﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗاۚ﴾ [المائدة: ۳] .
[امروز دین شما را بحد کما رسانیدم و بر شما نعمت را تمام کردم و بهترین آئین را که اسلام است برایتان برگزیدم] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «إياكم ومحدثات الأمور فإنَّ كل محدثة بدعة وكل بدعة ضلالة» [أبو داود] .
بپرهیزید از آنچه در دین نو و جدید آورده شده، زیرا هر نو و جدید در دین بدعت است، و هر بدعت در دین ضلالت و گمراهى است.
ج: هر چیزى که در دین اسلام دلیلى از شریعت محمدى بر آن وجود نداشته باشد، آن چیز بدعت گفته مىشود.
خداوند مىفرماید: ﴿أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْ شَرَعُواْ لَهُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا لَمۡ يَأۡذَنۢ بِهِ ٱللَّهُۚ﴾ [الشورى: ۲۱] .
[آیا خدایان و معبودان باطل مشرکان بر آنها شرع و احکامى که خدا اجازه نفرموده جعل کرده‌اند؟] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من أحدث في أمرنا هذا ما ليس منه فهو رد» [متفق علیه] .
کسیکه در دین ما إسلام تازه و نو آورد (آنچه از دین نیست) بر خودش بر مىگردد، و قبول نمىشود.
ج: بلى مانند کسیکه عمل و کردار نیکى انجام دهد و سپس مردم به او اقتدا و تأسى کنند و آن عمل نیک را انجام دهند، خداوند مىفرماید: ﴿وَٱجۡعَلۡنَا لِلۡمُتَّقِينَ إِمَامًا ٧٤﴾ [الفرقان: ۷۴] .[و ما را پیشواى اهل تقوى قرار ده] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من سن في الإسلام سنة حسنة فله أجرها وأجر من عمل بها من بعده» [مسلم] .
کسیکه در دین اسـلام سنت و روش خوب بنیان نهد، أجر و پاداش آن سنت و پاداش کسى که به آن عمل کند به او مىرسد.
ج: نه بلکه به صلاح خود و مردم کوشا باشد، خداوند مىفرماید: ﴿وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ﴾ [آل‌عمران: ۱۰۴] .
[و باید از شما مسلمانان برخى که دانا و باتقوى ترند خلق را بخیر و صلاح دعوت کنند و مردم را به نیکوکارى امر و از بدکارى نهى کنند] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «من رأى منكم منكراً فليغيره بيده فإن لم يستطع فبلسانه فإن لم يستطع فبقلبه وذلك أضعف الإيمان» [مسلم] .
کسیکه از شما کار زشت و منکرى را دید پس آن را با دستش تغییر دهد، و اگر نتوانست با دست تغییر دهد آن را با زبانش تغییر دهد، و اگر نتوانست با زبانش تغییر دهد پس آن زشتى و منکر را به دلش انکار نماید، و مرحله سـوم که انکار بدل باشد ضعیف ترین ایمان در قلب اوست.
ج: اگر به کتاب خـدا قرآن و سنت صحیح پیامبرشان رو آورده عمل کنند، خداوند مىفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَنصُرُواْ ٱللَّهَ يَنصُرۡكُمۡ وَيُثَبِّتۡ أَقۡدَامَكُمۡ ٧﴾ [محمد: ۷] .
[اى اهل ایمان شما اگر خدا را یارى کنید خدا هم شما را در همه جا یارى کند و ثابت قدم گرداند] .
و رسول اکرمج مىفرماید: «لا تزال طائفة من أمتي منصورين» [ابن ماجه] .
همچنان طائفه و گروهى از امت من پیروزند تا اینکه قیامت بر پا شود.
وصلى الله على سیدنا ونبینا محمد وآله وصحبه