1051

مشخصات کتاب

۸۵۰ سؤال و جواب دربارۀ *قرآن* *سنت* *فقه* *تاریخ*




شامل:

معانی و اسماءِ قرآن کریم معجزه قرآن، نزول قرآن، اسباب نزول، جمع قرآن، ترتیب سور و آیات، تفسیر معارف عام و خاص از سور و آیات قرآن و مسائل مهم فقهی، تاریخی و حدیثی


مترجم:

محمد صدیق قادری

مقدمه

حمد و ثنا و سپاس پروردگاری را که با ارسال بزرگترین نعمت خود قرآن، بر بشر یک منت نهاد تا از گمراهی‌ها و ناآرامی‌هایی که ساختۀ خود بشر بود به راه راست و پرامنیت ایمان گام بردارند و بشریت را از بندگی بنده و قدرت و زر و زور و هوی و هوس نجات داد و به بندگی خود (الله) که صاحب قدرت واقعی و پروردگار و مربی هستی و دلسوزتر از انسان نسبت به خودش است سوق داد.

﴿ٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡلِيَآؤُهُمُ ٱلطَّٰغُوتُ يُخۡرِجُونَهُم مِّنَ ٱلنُّورِ إِلَى ٱلظُّلُمَٰتِۗ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ٢٥٧ [البقرة: ۲۵۷] «الله یاور و کارساز مؤمنان است؛ آنان را از تاریکی‌ها(ی کفر و شک) به سوی نور هدایت می‌کند. اما اولیای کسانی که کفر ورزند، طاغوت‌ها و طغیانگرانی هستند که آنها را از نورِ (حق و هدایت) به تاریکی‌های کفر و تردید می‌کشانند. چنین کسانی دوزخی‌اند و برای همیشه در آن خواهند ماند».

و درود بی‌پایان به افتخار بشریت و اشرف مخلوقات حضرت محمد مصطفی ج که خداوند در وصفش فرمود: ﴿وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ ٤ «و تو اخلاق عظیم و برجسته‌ای داری!» و نام مبارک تا روز قیامت قرین نام مبارک اللهأ می‌باشد رحمت بی‌پایان پروردگار بر آل و اصحاب پیامبر آن داعیان برحق اسلام در شرق و غرب عالم، آنان که خداوند در حقشان فرمود: ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ ١٠٠ [التوبة: ۱۰۰].

«پیشگامان نخستین مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی روش آنان را در پیش گرفتند و راه ایشان را به خوبی پیمودند، خداوند از آنان خوشنود است و ایشان هم از خدا خوشنودند و خداوند برای آنها بهشت را آماده ساخته که در زیر (درختان و کاخ‌های) آن رودخانه‌ها جاری است، و جاودانه در آنجا می‌مانند، این است پیروزی بزرگ و رستگاری سترگ».

اما بعد:

خداوند می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡۖ فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلًا ٥٩ [النساء: ۵۹].

یعنی: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا (با پیروی از قرآن) و از پیغمبر (خدا محمد مصطفی با تمسک به سنت او) اطاعت کنید و از کاردانان و فرمانروایان مسلمان خود فرمانبرداری نمائید (مادام که حقگرا و دادگر بوده و مجری احکام شریعت اسلام باشند) و اگر در چیزی اختلاف داشتید (و در امری ازامور کشمکش پیدا کردید) آن را به خدا (با عرضه به قرآن) و پیامبر او (با رجوع به سنت نبوی) برگردانید (تا در پرتو قرآن و سنت حکم آن را بدانید، چرا که خدا قرآن را نازل و رسول آن را بیان و روشن داشته است، باید چنین عمل کنید) اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید. این کار (یعنی رجوع به قرآن و سنت) برای شما بهتر و خوش‌فرجام‌تر است» [۱].

حقیقت این است که اگر مسلمانان در مسیر زندگی خود از قرآن شروع کنند و ابتدا آن را یاد گیرند و بفهمند خیلی کم و به ندرت دچار اختلاف می‌شوند و آن هم خیلی زود و سریع حل خواهد شد، اما متأسفانه مسلمانان در طرز تفکر و زندگی، کمتر از سرچشمه نور و هدایت استفاده می‌کنند و بیشتر به قول اشخاص و غیر کتاب و سنت عمل می‌کنند که هریک به گونه‌ایی هرچند ضعیف یا شدید دچار افراط و تفریط شده‌اند و در نتیجه مسلمانان نیز گرفتار چنین مشکلاتی شده‌اند و چنان در مقابل هم صف‌آرایی می‌کنند گویی نبرد کفر و ایمان است به گونه‌ایی که ما دشمنان را فراموش کرده و به جان هم افتاده‌ایم، و این شکست‌های پی در پی و ضعف‌ها همه زاییده اختلاف و تفرقه است و برای عزت دوباره در دنیا و سرافرازی در قیامت راهی جز بازگشت به قرآن و سنت پیامبر عظیم الشأن و محکم‌گرفتن ریسمان خدا (قرآن) چاره و راه حل دیگری نداریم. ﴿وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِيعٗا وَلَا تَفَرَّقُواْۚ یعنی: «به ریسمان خداچنگ بزنیدوپراگنده نشوید» و هرکس برای این عزت دوباره باید در حد توانایی و در چهارچوب شغل و موقعیت اجتماعی خود تلاش کند و از هرگونه اختلاف که مایه کدورت و نگرانی مسلمانان در مقابل یکدیگر باشد جداً خودداری نماید و نسبت به همدیگر رؤوف و مهربان باشیم. ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡۖ [الفتح: ۲۹]. «محمد ج فرستاده خدا است و کسانی که با او هستند در برابر کافران تند و سرسخت و نسبت به همدیگر مهربان و دلسوزند» زیرا اگر اینچنین نباشیم روز قیامت در دادگاه الهی جوابی برای دفاع از خود نداریم.

امروز نیاز ما مسلمانان به وحدت و یکپارچگی بیشتر از هر زمانی است، زیرا دشمنان دین ما چنان متحد الشکل شده‌اند که جز به نابودی دین خدا و مسلمانان راضی نیستند و فکر نمی‌کنند و خداوند خطاب به مؤمنین می‌فرماید: ﴿وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ تَفَرَّقُواْ وَٱخۡتَلَفُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ ١٠٥ [آل عمران: ۱۰۵].

یعنی:« و مانند کسانی نشوید که (با ترک امر به معروف و نهی از منکر) پراگنده شدند و اختلاف ورزیدند (آن هم) پس از آن که نشانه‌های روشن (پروردگارشان) به آنان رسید و ایشان را عذاب بزرگی است

تفرقه و اختلاف در دنیا باعث ذلت و خواری و تسلط دشمن بر مسلمانان ودر قیامت باعث عذاب شدید خداوند می‌باشد، زیرا خداوند وحدت و همدلی و همگامی را بر مؤمنین پسندیده است و مؤمن حق ندارد از دستور خداوند سرپیچی کند و باز خداوند در سوره مبارکه انفال آیۀ ۴۶ می‌فرماید:

﴿وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ وَٱصۡبِرُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ ٤٦ «از خدا و پیامبرش اطاعت کنید و (در میان خود اختلاف و) کشمکش مکنید که (اگر کشمکش کنید) درمانده و ناتوان می‌شوید. و شکوه و هیبت شما از میان می‌رود شکیبایی و صبر کنید که خداوند با صابران است».

انتشارات ابن کثیر در ابتکاری جدید علوم قرآنی – حدیث – سیره – فقه – تاریخ و... را به صورت سؤال و جواب جهت یادگیری سریع نوجوانان و جوانان درآورده که بسیار مفید و آموزنده می‌باشد، و این حقیر به پیشنهاد انتشارات کردستان برای استفاده دانش‌آموزان عزیز چه در مقطع راهنمایی و چه دبیرستان به فارسی ترجمه نمودم که امید است مورد رضایت حضرت حق و استفادۀ خوانندگان عزیز قرار گیرد. ان شاء الله

وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين

سنندج – ۱۵ / ۱۱ / ۷۶

محمد صدیق قادری

[۱]- در ترجمۀ آیات از تفسیر نور نوشته دکتر مصطفی خرمدل استفاده شده است.

سؤال و جواب در بارۀ قرآن، سنت، فقه و تاریخ

سؤال

۱- آیا کسی که یک یا دو دفعه در حالت نشسته چرت بزند و بر اثر غلبه خواب سرش را بجنباند وضویش باطل می‌شود؟

۲- حکم کسی که در هنگام نماز در باطل‌شدن وضویش شک می‌کند چیست؟

۳- شخصی وضو گرفته و تسمیه [۲] را فراموش کرده حکمش چیست؟

۴- اگر شخصی مسح سر را فراموش کند حکمش چیست؟

۵- کدام آیه کلمه «الغار» در آن ذکر شده است؟

[۲]- تسمیه: بسم الله الرحمن الرحیم گفتن.

جواب

۱- خیر.

۲- از نماز خارج نمی‌شود، مگر صدایی شنیده یا بویی به مشامش رسیده باشد.

۳- وضویش درست است، اما باید هر وقت یادش آمد تسمیه را بگوید.

۴- اگر آب وضویش خشک نشده بود سرش را مسح می‌کند و دوباره پاهایش را می‌شوید، اما اگر آب وضو خشک شده بود، باید وضو را از اول بگیرد.

۵- ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ [التوبة: ۴۰].

«هنگامی که آن دو در غار بودند».

سؤال

۱- آیا کسی که بادی از او خارج شد واجب است که دوباره طهارت کند؟

۲- آیا ادای نمازهای مختلف در روز با یک وضو جایز است؟

۳- سه چیز ازذَکَرِ انسان خارج می‌شود دو نوع آن باعث باطل‌شدن وضو و یک نوع آن باعث غسل‌کردن است آنها را نام ببرید؟

۴- آن چیست که نفس می‌کشد، اما روح ندارد؟

۵- فرق بین دو کلمه قاسطون و مقسطون چیست؟

جواب

۱- اگر مراد از طهارت، غسل باشد، خیر، لازم نیست که غسل کند، اما اگر مراد از آن وضو باشد، بلی لازم است که دوباره وضو کند.

۲- بلی، مادام که وضو باطل نشده باشد.

۳- مذی و ودی وضو را باطل می‌کنند و شخص باید دوباره وضو بگیرد و خارج‌شدن منی موجب غسل می‌شود.

۴- صبح است ﴿وَٱلصُّبۡحِ إِذَا تَنَفَّسَ ١٨ الآیه. «وسوگند به صبح هنگامی که می دمد».

۵- قاسطون یعنی ستمکاران و ظالمانی که حق را زیر پا می‌گذارند و مقسطون: یعنی عدالت پیشگان.

سؤال

۱- مدت مسح بر خفین به نسبت شخص مسافر و مقیم چقدر است؟

۲- اگر موشی در روغن بیفتد, دارای چه حکمی است؟

۳- کدام سوره است که دو سجده تلاوت در آن است؟

۴- کدام آیه است که در داخل کعبه نازل شد؟

۵- تنها مردی که نامش در قرآن با کُنیه (غیر اسم اصلی خودش) ذکر شده کیست؟

جواب

۱- برای مسافر سه شبانه روز و برای شخص مقیم (ساکن) یک شبانه روز.

۲- اگر روغن جامد بود دور و برش را می‌گیریم و دور می‌ریزیم، اما اگر روغن مایع بود همه آن را دور می‌ریزیم و از آن استفاده نمی‌کنیم.

۳- سورۀ مبارکه حج.

۴- ﴿۞إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا [النساء: ۵۸] «الله به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحبانش بازپس دهید».

۵- ابولهب.

سؤال

۱- آیا زمانی که مسلمان برای وضوگرفتن آب نیافت می‌تواند با شراب وضو بگیرد؟

۲- آیا همه ابوال (ادرارها) نجس هستند؟

۳- حکم کسی که در روزه رمضان استفراغ (قی) کند چیست؟

۴- لباس که با مَنی آلوده شده چگونه پاک می‌شود؟

۵- حکم کسی که لباسش به وسیله خاکی که باران زده با بول حیوانات آلوده و کثیف شده است چیست؟

جواب

۱- اگر آب نیافت تیمم می‌کند و با نبیذ (شراب) وضو نمی‌گیرد.

۲- همه ابوال (ادرارها) نجس هستند مگر بول حیواناتی که گوشت آنها خورده می‌شود.

۳- هرگاه عمدی استفراغ کند روزه‌اش باطل و باید آن را قضا آورد، اما اگر استفراغش عمدی نبود روزه‌اش صحیح است، اما وضویش باطل می‌شود.

۴- اگر خواست آن جایی که با منی آلوده شود، بشوید یا اگر منی خشک شده آن را با دست بمالد تا پاک شود.

۵- امام احمد حنبل: می‌فرماید: امیدوارم که هیچ ایرادی نداشته باشد.

سؤال

۱- چه وقت روزۀ کافر درست است؟

۲- چه زمان درست است که زن مسلمان با مرد مسیحی ازدواج کند؟

۳- چه وقت خرید و فروش پرنده در هوا جایز است؟

۴- آیا شهید غسل داده می‌شود؟

۵- کدامیک از دو جمله صحیح است «قَارَضْتُك وَلِى نِصْفُ الرِّبح» «از تو پول گرفتم و با آن معامله می‌کنم و نصف سود آن برای من» «از تو پول گرفتم و با آن معامله می‌کنم و نصف سود آن برای تو».

جواب

۱- هرگاه کافر مسلمان شود.

۲- هرگاه مرد مسیحی مسلمان شود.

۳- هرگاه در مکانی بسته شده باشد و گرفتن آن ممکن باشد.

۴- هرگاه از میدان جنگ حمل شد و هنوز زنده بود و بعد شهید شد آن را غسل می‌کنند، اما اگر در میدان جنگ شهید شد آن را غسل نمی‌کنند.

۵- از نظر فقهی جملۀ دوم زیرا در جملۀ اول سهم طرف را ذکر نکرده است.

سؤال

۱- چه وقت اگر انسان قصد گناه کند مورد مؤاخذه قرار می‌گیرد؟

۲- آن دو عقد که مخصوص به صیغه هستند کدامند؟

۳- حروف قلقله را نام ببرید؟

۴- حروف اظهار را نام ببرید؟

جواب

۱- هرگاه در حرم شریف مکه باشد.

۲- عقد نکاح و عقد سَلَم [۳].

۳- ق – ط ب – ج – د.

۴- أ – هـ - ع – غ – ح – خ.

[۳]- عقد سَلَم: خرید و فروش پیشکی غله یا محصول دیگر که هنوز نرسیده باشد - فرهنگ عمید.

سؤال

۱- مرد و زن و خَنثی [۴] چگونه پشت سر امام جماعت به صف می‌ایستند؟

۲- چگونه زنی با برادر فرزندش ازدواج می‌کند؟

۳- آیا کسی که در خواب احتلام شود و منی مشاهده نکرد باید غسل کند؟

۴- حروف ادغام به غُنه کدامند؟

۵- حروف ادغام به غیر غنه کدامند؟

[۴]- خَنثی: آن که مرد بودن یا زن بودنش معلوم نباشد (م)

جواب

۱- اول مردان بعد خنثی‌ها و بعد زنان.

۲- فرزندش از شیر زن بیگانه‌ای خورده و آن زن بیگانه دارای پسری بوده و برای این زن جایز است, که با پسر آن زن بیگانه که با فرزندش برادر شیری می‌باشند ازدواج کند.

۳- خیر، غسل بر او واجب نیست.

۴- ی – ن – م – و.

۵- ل – ر.

سؤال

۱- آیا تیمم با رمل (ریگ نرم – شن) جایز است؟

۲- هرگاه مفسده‌ایی با مصلحتی برخورد و تصادم کرد دارای چه حکمی است؟

۳- در چه سالی روزه واجب شد؟

۴- نماز با چه چیزی شروع و با چه چیزی ختم می‌شود؟

۵- آیا کسی که تیمم کرده است می‌تواند امامت یارانشان را در نماز بکنند؟

جواب

۱- بلی.

۲- دفع مفسده را بر جلب مصلحه مقدم می‌کنیم، یعنی ابتدا مفسده را از بین می‌بریم و بعد برای به دست‌آوردن نفع و مصلحت تلاش می‌کنیم.

۳- در سال دوم هجری.

۴- نماز با تکبیر (الله اکبر گفتن) شروع و با تسلیم (سلام‌دادن) پایان می‌پذیرد.

۵- بلی.

سؤال

۱- چه وقت است اول وقت نماز ظهر.

۲- چه وقت است اول وقت نماز عصر.

۳- چه وقت است اول نماز مغرب.

۴- سرپرست و رئیس قوم بنی نجار و سرپرست و بزرگ قوم بنی عبدالاشهل چه کسانی بودند؟

۵- چه وقت است اول وقت نماز عشاء؟

جواب

۱- هرگاه خورشید زوال پیدا کرد.

۲- هرگاه سایه هرچیز به اندازه خودش شد.

۳- از غروب خورشید (یعنی از زمانی که خورشید کاملاً ناپدید شود).

۴- بزرگ قوم بنی نجار اسعد بن زرارهس و سرپرست قوم بنی عبدالاشهل اسید بن الحضیرس.

۵- هرگاه شفق سرخ, ناپدید شود.

سؤال

۱- کسی که بدون قصد و هدف و بدون اطلاع, مرتکب قتل می‌شود دارای چه حکمی است؟

۲- حکم مسح بر پاپوش (کفش) غصب شده چیست؟

۳- نماز بر دین کدام است؟

۴- حکم سجده تلاوت چیست؟

۵- معنای تثویب در اذان فجر (صبح) چیست؟

جواب

۱- قصاص نمی‌شود اما دیه آن را باید بپردازد.

۲- جایز است مگر در حالت اِحرام.

۳- نماز صبح و نماز عصر.

۴- برای قاری و شنونده سنت است.

۵- آن است که مؤذن بگوید: «الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ».

سؤال

۱- وضوگرفتن با آب دریا دارای چه حکمی است؟

۲- حکم نماز تحیة المسجد در اوقات نهی شده چیست؟

۳- چه روزه‌ایی بعد از روزۀ ماه رمضان از همه روزه‌ها بزرگتر است؟

۴- ارکان حج را نام ببرید؟

۵- ائمه اربعه را نام ببرید؟

جواب

۱- جایز است.

۲- در همه اوقات مشروع و صحیح است.

۳- روزه ماه محرم.

۴- احرام – طواف – سعی بین صفا و مروه – وقوف در عرفه.

۵- امام مالک/ – امام ابوحنیفه/ – امام احمد بن حنبل/ – امام شافعی/.

سؤال

۱- ایام البِیض چه روزهای می‌باشد؟

۲- روز عاشورا در چه ماهی است؟

۳- سفر نکنید الا به سوی سه مسجد، آن مساجد کدامند؟

۴- چهار نفر نماز جمعه بر آنها واجب نیست چه کسانی هستند؟

۵- در نماز میت چند تکبیر وجود دارد؟

جواب

۱- ۱۳ – ۱۴ – ۱۵ – هر ماه را ایام البیض گویند.

۲- در ماه محرم.

۳- مسجد الحرام – مسجد نبوی – مسجدالاقصی

۴- بنده – زن – کودک – مریض و مسافر.

۵- چهار تکبیر.

سؤال

۱- اهل زکات چند دسته‌اند؟

۲- حکم طهارت چیست؟

۳- حد فاصل بین مسلمان و کافر چیست؟

۴- حکم اذان چیست؟

۵- زن چه مدت برای شوهرش که فوت نموده سوگواری می‌کند؟ (یعنی عده نگه می‌دارد).

جواب

۱- ۸ دسته‌اند (مستمندان – بیچارگان – گردآورندگان زکات – برای کافرانی که انتظار مسلمان‌شدنشان می‌رود – بندگان – بدهکاران – تقویت دین خدا – مسافران وامانده در راه.

۲- واجب است به حکم کتاب و سنت.

۳- ترک نماز.

۴- فرض کفایه است اما برای مسافر و بادیه‌نشین سنت است.

۵- چهار ماه و ده روز.

سؤال

۱- ارکان روزه را نام ببرید؟

۲- حاجی طواف را از کجا شروع می‌کند؟

۳- حد ساحر چیست؟

۴- ماه رمضان چگونه معلوم و مشخص می‌گردد؟

۵- آیا زکات بر مسلمان در ماشین شخصی واجب است؟

جواب

۱- اول نیت – دوم خودداری کردن از آنچه روزه را باطل می‌کند. سوم زمان تعیین شده از فجر تا غروب.

۲- از حجر الاسود شروع می‌کند.

۳- باید گردنش را با شمشیر بزنند.

۴- با دیدن هلال یا با کامل‌شدن سی روز ماه شعبان.

۵- خیر زکات به آن تعلق نمی‌گیرد.

سؤال

۱- بهترین روزه نزد خدا کدام است؟

۲- اولین موضوعی که در روز قیامت در میان مردم قضاوت خواهد شد چه چیزی می‌باشد؟

۳- انواع ربا را نام ببرید؟

۴- چه وقت حج واجب شد؟

۵- انواع نیت در حج کدامند؟

جواب

۱- روزه حضرت داود÷ که یک روز در میان روزه می‌گرفت.

۲- در مورد خون (قتلی که در میان مردم صورت گرفته است).

۳- ربا الفضل (ربا با افزایش) – ربا النسیئه (ربا با تأخیر) ربا القرض (معامله ربوی به صورت قرض).

۴- در سال نهم هجری.

۵- نیت به حج عمره (حج تمتع) – نیت به حج کامل (افراد) – نیت به هردو (قران).

سؤال

۱- جایگاهی که فاقد قبله است کجاست؟

۲- کفارۀ آب دهن انداختن در مسجد چیست؟

۳- آیا حج‌کردن زن به جایمرد جایز است؟

۴- آیا زن باید در برابر شوهر خواهرش حجاب را رعایت کند؟

۵- پیامبر ج می‌فرماید: «أَنَا ابن الذَّبِيحَيْنِ» من فرزند و قربانی هستم – آن دو نفر چه کسانی هستند؟

جواب

۱- بالای کعبه.

۲- پوشاندن و پنهان‌کردن آن زیر خاک (تمییزکردن آن).

۳- بلی جایز است.

۴- خودش را می‌پوشاند، زیرا شوهر خواهر از محارم نیست.

۵- حضرت اسماعیل بن ابراهیم علیهما السلام – عبدالله‌بن عبدالمطلب (پدر پیامبر ج).

سؤال

۱- از مهمترین سران کفر چه کسی بود؟

۲- ذات الهجرتین لقب چه کسی است؟

۳- اول کسی که امر به اذان اول در جمعه می‌کرد چه کسی بود؟

۴- چه کسی از شانۀ پیامبر ج برای سرنگون‌کردن بت‌ها بالا رفت؟

۵- قاتل حضرت علیس چه کسی بود؟

جواب

۱- ابوجهل بن هشام.

۲- رقیهل دختر پیامبر اسلام ج.

۳- حضرت عثمان بن عفانس.

۴- حضرت علی بن ابی طالبس.

۵- عبدالرحمن ابن ملجم.

سؤال

۱- ملائکه به صورت چه کسی نازل شدند؟

۲- حواری رسول الله ج چه کسی بود؟

۳- اولین تیر را در اسلام چه کسی پرتاب کرد؟

۴- امین امت اسلامی چه کسی بود؟

۵- پیامبر ج این جمله را در مورد چه کسی فرمود: گام‌هایش در روز قیامت از کوه احد سنگین‌تر است؟

جواب

۱- حضرت زبیر بن عوامس.

۲- حضرت زبیر بن عوامس.

۳- سعد بن ابی وقاصس.

۴- ابوعبیده عامر بن الجراحس.

۵- حضرت عبدالله بن مسعودس.

سؤال

۱- این حدیث را کامل کنید؟ «لو نجا أحدٌ من ضمة القبر لنجا منها» (........)

۲- چه کسی حضرت عمرس را به قتل رسانید؟

۳- ذات النطاقین لقب چه کسی است؟

۴- چه کسی صاحب سرّ پیامبر ج بود؟

۵- چه کسی است که با پای لنگش پا در بهشت گذاشته است؟

جواب

۱- سعد (یعنی سعد بن معاذ)س.

۲- ابولؤلؤ مجوسی.

۳- اسماء دختر حضرت ابوبکرب.

۴- حذیفه بن الیمانس.

۵- عمرو بن الجموحس.

سؤال

۱- حضرت یونس÷ به سوی چه قومی مبعوث شد؟

۲- پیامبر ج هنگامی که وارد قباء شدند در منزل چه کسی سکنی گزید؟

۳- سردسته منافقین در مدینه چه کسی بود؟

۴- اول کسی که سنت حسنه دو رکعت نماز قبل از موت را به یادگار گذاشت؟

۵- چه کسی پیامبر ج را در هجرت از مکه به مدینه همراهی می‌کرد؟

جواب

۱- به سوی اهل نینوی در سرزمین موصل.

۲- نزد کلثوم بن الهدمس.

۳- عبدالله ابن ابی بن سلول.

۴- خبیب بن عدیس.

۵- ابوبکر صدیقس.

سؤال

۱- امام مؤذنین تا روز قیامت چه کسی است؟

۲- اول دفعه چند نماز بر امت محمد ج فرض شد؟

۳- اولین نماز جمعه پیامبر ج در مدینه در کجا بود؟

۴- زمانی که پیامبر ج با حضرت خدیجهل ازدواج کرد, چند سال داشت؟

۵- قاری قرآن مدینه چه کسی است؟

جواب

۱- بلال بن رباحس.

۲- پنجاه نماز.

۳- در میان قبیله بنی سالم بن عوف و الان مسجد الجمعه نامیده می‌شود.

۴- بیست و پنج سال.

۵- مصعب بن عمیرس.

سؤال

۱- کدام شهید است که توسط گروه باغیه (نافرمان) به قتل رسید؟

۲- شهید مصلوب (به دار کشیده شده) چه کسی است؟

۳- چه کسی سه بار هجرت کرده است؟

۴- چه وقت درهای توبه بسته می‌شود؟

۵- حشره‌ای که پیامبر ج دستور به قتل آن داده است چیست؟

جواب

۱- عمار بن یاسرس.

۲- خبیب بن عدی انصاریس.

۳- ابوموسی اشعریس.

۴- هنگامی که خورشید از مغرب طلوع کند و هنگامی که روح از بدن انسان در حال خارج‌شدن است.

۵- وزغ.

سؤال

۱- حدیث را کامل کنید؟ «يَا غُلَامُ، سَمِّ اللَّهَ تعالى وَكُلْ بِيَمِينِك..........» ای فرزند با بسم الله خوردن را شروع و با دست راست بخور.........) متفق علیه.

۲- این الله (خدا کجاست)؟

۳- مراد از سند حدیث چیست؟

۴- آیا روز قیامت مردم خداوند را خواهند دید؟

۵- اولین صحابه که در قبرستان بقیع دفن شد چه کسی بود؟

جواب

۱- ........ وَكُلْ مِمَّا يَلِيكَ. آنچه که جلو خودت است بخور.

۲- در آسمان و همه جا.

۳- بیان زنجیره منظم راویان حدیث.

۴- بله فقط مؤمنان سعادت رؤیت پروردگار را خواهند داشت.

۵- عثمان بن مظعونس.

سؤال

۱- تعداد مردانی که در هجرت اول مهاجرت کردند چند نفر بودند؟

۲- اولین شهید در غزوه بدر از انصار چه کسی بود؟

۳- اولین چیز که در روز قیامت از انسان سؤال کرده می‌شود، چیست؟

۴- حدیث را تکمیل کنید؟ «اللَّهُمَّ لاَ عَيْشَ إِلاَّ........» متفق علیه «پروردگارا هیچ زندگی‌ایی نیست مگر.........».

۵- حکم حدیث حسن چیست؟

جواب

۱- ۱۰ مرد.

۲- عمیر بن الحمامس و گفته شده: حارثه بن سراقهس.

۳- نماز.

۴- «.......عَيْشَ الآخِرَةْ» مگر زندگی و حیات آخرت.

۵- حدیث حسن می‌تواند حجت باشد.

سؤال

۱- تعداد مجاهدین مسلمان در غزوه بدر چند نفر بودند؟

۲- ملائکه از چه آفریده شده‌اند؟

۳- آیا ایمان ثابت است؟

۴- اولین کسی که علم فقه را نوشت و تدوین کرد چه کسی بود؟

۵- حدیث را کامل کنید؟ «إِنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ يَدَهُ بِاللَّيْلِ لِيَتُوبَ مُسِىءُ النَّهَارِ...»

جواب

۱- ۳۱۴ مرد و به قولی ۳۱۵.

۲- ملائکه از نور خلق شده‌اند.

۳- خیر. ایمان با اطاعت و بندگی خدا زیاد و قوی می‌شود و با گناه و نافرمانی ضعیف و کم می‌شود.

۴- امام ابوحنیفه/.

۵- «... وَيَبْسُطُ يَدَه بِالنَّهَارِ لِيَتُوبَ مُسِىءُ اللَّيْلِ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا» خداوند دست خود را در شب باز می‌کند تا گناهکاران روز توبه کنند و همچنین دست خود را در روز باز می‌کند تا گناهکاران شب توبه کنند تا زمانی که خورشید از مغرب طلوع کند.

سؤال

۱- اولین کسی که علم اصول فقه را نوشت چه کسی بود؟

۲- صحابی که پیامبر, در مورد او فرمود: «مرحبا بالركب المهاجر».

۳- اولین کسی که حدیث را تدوین کرد چه کسی بود؟

۴- کدام صحابی است که در کعبه به دنیا آمد؟

۵- غزوه تبوک در چه سالی واقع شد؟

جواب

۱- امام شافعی/.

۲- عکرمهس بن ابی جهل.

۳- محمد بن سلیم بن شهاب الزهری/.

۴- حکیم بن حزامس.

۵- در ماه رجب سال نهم هجری.

سؤال

۱- کوچکترین شهید غزوه بدر کیست؟

۲- بهشت، مشتاق سه نفر است آنها چه کسانی هستند؟

۳- اولین کسی که حدیث مجرد را نوشت چه کسی بود؟

۴- حدیث را کامل کنید؟ «لا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ أَخَاهُ.........» متفقه علیه.

۵- واضِع علم عروض کیست؟

جواب

۱- عمیر بن ابی وقاصس.

۲- علی ابن ابی طالبس – عمار بن یاسرب – سلمان فارسیش.

۳- امام بخاری/ صاحب صحیح بخاری که بعد از قرآن مهمترین منبع دینی ما مسلمانان است.

۴- «فَوْقَ ثَلاث».

۵- خلیل ابن احمد فراهیدی/.

سؤال

۱- کدام صحابی است که ملقب به ذوالنور است؟

۲- اولین کسی که در باره مغازی نوشت چه کسی بود؟

۳- کیست آن صحابی که به خاطر مرگش, عرش الرحمن به لرزه افتاد؟

۴- چه کسی است که ملقب به «امیرالأمراء» است؟

۵- شیخ الاسلام لقب چه کسی است؟

جواب

۱- طفیل بن عمروالدوسیس.

۲- عروه بن الزبیر.

۳- سعد بن معاذس.

۴- ابوعبیده بن جراحس.

۵- امام احمد بن عبدالحلیم ابن تیمیهس.

سؤال

۱- چه کسی مراسم حج را به صورت سِرّی انجام داد؟

۲- اولین سفیر در اسلام کیست؟

۳- زنی که همسر دو خلیفه از خلفای اسلام بود چه نام داشت؟

۴- روز قیامت کدام یک از اعضای بدن انسان سخن خواهد گفت؟

۵- کدام صحابی است که توسط جن کشته شد؟

جواب

۱- خالد بن ولیدس.

۲- مصعب بن عمیرس.

۳- اسماء دختر عمیسس.

۴- دستها و پاهای انسان.

۵- سعد بن عبادهس.

سؤال

۱- کدام پیامبر است که سه شبانه روز روزه عدم کلام (سخن نگفتن) گرفت تا خداوند فرزندی به او بدهد؟

۲- اولین زنی که گوش‌هایش را سوراخ کرد چه کسی بود؟

۳- چه کسی است که ملائکه از او شرم می‌کنند؟

۴- کدامیک از پیامبران نجار بود؟

۵- چه کسی جالوت را به قتل رسانید؟

جواب

۱- حضرت زکریا÷.

۲- هاجر همسر حضرت ابراهیم÷.

۳- عثمان بن عفانس.

۴- حضرت زکریا÷.

۵- حضرت داود÷ او را به قتل رسانید.

سؤال

۱- کدامیک از اصحاب پیشنهاد تغییر مکان در غزوه بدر را داد؟

۲- کدام زن است که خداوند به او وحی (الهام) کرد؟

۳- کدام زمینی است که خورشید تنها یک دفعه بر آن تابیده است؟

۴- کدام مادری است که فرزندی نزاده است؟

۵- منفورترین نام‌ها نزد خداوند کدام است؟

جواب

۱- حباب بن المنذر بن عمروس.

۲- مادرموسی÷ ﴿وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓ الآیه. یعنی: [وحی (الهام) کردیم به مادر موسى].

۳- زمین رودخانه یا بحری که خداوند آن را برای حضرت موسی و یارانش شکافت.

۴- أم القری [مادر قریه‌ها]، مکة المکرمه ﴿وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ الآیه.

۵- مردی که نامیده شود فرمانروای فرمانروایان یا شاه شاهان.

سؤال

۱- کدام زن است که زاده نشده است؟

۲- نام زن یهودی که پیامبر ج با او ازدواج کرد چه بود؟

۳- چه کسی سرپرستی حضرت مریم ÷ را به عهده گرفت؟

۴- ابوالأنبیاء لقب کدام پیامبر است؟

۵- آیۀ ﴿سَأَلَ سَآئِلُۢ بِعَذَابٖ وَاقِعٖ ١ در مورد چه کسی نازل شد؟

جواب

۱- حضرت حواء÷.

۲- صفیه بنت حییل.

۳- حضرت زکریا÷ سرپرستی حضرت مریم را به عهده گرفت.

۴- حضرت ابراهیم÷.

۵- در مورد نضر بن حارث که خود را نفرین کرد و خواستار عذاب شد، پس در روز بدر دچار آن عذاب گردید.

سؤال

۱- معنی آیۀ ﴿فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ [البقرة: ۱۹۶] چیست؟

۲- در چه آیه‌ای کلمۀ «فقر» وارد شده است؟

۳- حکم سجده تلاوت قرآن چیست؟

۴- کدام آیه است که در آن لفظ «أک» ذکر شده است؟

۵- در سورۀ مبارکه «عبس وتولی» منظور از الأعمی چه کسی است؟

جواب

۱- صدقۀ سه روز روزه، یا دادن خوراک یک روز شش نفر فقیر، ذبح گوسفند و تقسیم آن بین فقراء.

۲- ﴿ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ [البقرة: ۲۶۸]. «شیطان، شما را از فقر و تنگدستی می¬ترساند».

۳- سنت موکده است.

۴- ﴿وَلَمۡ أَكُ بَغِيّٗا ٢٠ [مریم: ۲۰] «و خودم نیز زن بدکاره‌ای نبوده‌ام».

۵- منظور عبدالله بن ام مکتومس.

سؤال

۱- کدام قوم‌ها باران سنگ بر آنها نازل شد؟

۲- کدام قومها صوت شدید (صدای مهیب) آنها را گرفت و نابود کرد؟

۳- چه کسی خداوند او را با مال و دارائیش در زمین فرو برد؟

۴- آیۀ ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ... [البقرة: ۶۲] در مورد چه کسی نازل شد؟

۵- چه قومی خداوند با غرق‌کردن ،آنها را نابود کرد؟

جواب

۱- قوم لوط و قوم عاد.

۲- قوم شعیب و ثمود.

۳- قارون.

۴- در مورد سلمان فارسیس.

۵- قوم نوح و فرعون و لشکریانش.

سؤال

۱- چه کسی هم خودش و هم پدرش و هم جدش و هم جد پدرش پیامبر بودند؟

۲- کدام سوره است که با اسم میوه انجیر (تین) آغاز می‌شود؟

۳- کدام آیه است که کلمۀ «الهدهد» در آن ذکر شده است؟

۴- کدام سوره است که با نام دو پیامبر پایان می‌پذیرد؟

۵- چه کسانی اهل الله می‌باشند؟

جواب

۱- پیامبر خدا حضرت یوسف بن یعقوب بن اسحاق بن ابراهیم.

۲- سورۀ مبارکۀ تین.

۳- ﴿وَتَفَقَّدَ ٱلطَّيۡرَ فَقَالَ مَا لِيَ لَآ أَرَى ٱلۡهُدۡهُدَ [النمل: ۲۰] «و (سلیمان‏) جویاى حال پرندگان شد؛ پس گفت: مرا چه شده که هدهد را نمى‏بینم».

۴- سورۀ مبارکه الاعلی ﴿صُحُفِ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ ١٩ الآیة. یعنی: [صحیفه‌های ابراهیم وموسی].

۵- پیروان راستین قرآن.

سؤال

۱- در قرآن دو مرتبه کلمه «المعصیة» با تاء کشیده ذکر شده است آن دو مورد را ذکر کنید؟

۲- کدام سوره بعد از سوره مبارکه فتح نازل شد؟

۳- آن چیست که ما آن را تلاوت می‌کنیم، اما خداوند آن را خلق نکرده است؟

۴- معنای آیۀ ﴿وَرَتِّلِ ٱلۡقُرۡءَانَ تَرۡتِيلًا ٤ چیست؟

۵- جمله زیر را کامل کنید؟ «الْعِبْرَةَ بِعُمُومِ اللَّفْظِ......»؟

جواب

۱- در سوره مبارکه مجادله دو مرتبه «ومعصیت الرسول» آیه‌های ۸ و ۹ تکرار شده است.

۲- سوره المسد.

۳- قرآنکریم چون کلام خدا جزء مخلوقات نیست، بلکه صفت خداوند عزیز می‌باشد.

۴- «یعنی قرآن را با دقت و تأمل و شمرده همراه با تدبر بخوان».

۵- «.....لا بخصوصِ السَّبَبِ».

سؤال

۱- آیه‌ای که در آن کلمه «الجیاد» [۵] ذکر شده بنویسید؟

۲- زهراوان (دو گل و دو غنچه) در قرآن کدام است؟

۳- ترجمان القرآن لقب چه کسی است؟

۴- در کدام آیه کلمه «شهر (ماه)» به صورت مفرد و کلمه «شهور (ماه‌ها)» ذکر شده است؟

۵- در کدام سوره «بسم الله الرحمن الرحیم» دو بار تکرار شده است؟

[۵]- الجیاد جمع جواد و به معنای اسپان تیزرو و اسپان خوب زیباست. (م)

جواب

۱- ﴿إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ ٣١ [ص: ۳۱]. «زمانی (را یاد کن) که اسبهای تیزپا بر او عرضه شد».

۲- منظور از زهراوان دو سورۀ مبارکه بقره و آل عمران می‌باشد.

۳- حضرت عبدالله بن عباسب.

۴- ﴿إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا [التوبة: ۳۶]. «تعداد ماه‌ها(ی سال) نزد پروردگار در کتابش از روزی که آسمان¬ها و زمین را آفرید، دوازده ماه است».

۵- سورۀ مبارکه نمل.

سؤال

۱- در قرآن نام چند پیامبر ذکر شده است؟

۲- مشهورترین گاو کدام است؟

۳- در کدام آیه کلمۀ «الصدیق» ذکر شده است؟

۴- آیه‌ای که در آن کلمه «اللحیة» ذکر شده کدام است؟

۵- در آیۀ ﴿إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ ٱلۡأَبۡتَرُ ٣ مقصود کیست؟ «دشمن توست که دم بریده و بی‌نسل است».

جواب

۱- ۲۵ پیامبر.

۲- گاوی که خداوند به بنی اسرائیل امر کرد که آن را ذبح کنند.

۲- ﴿يُوسُفُ أَيُّهَا ٱلصِّدِّيقُ [یوسف: ۴۶] «ای یوسف، راستگو!».

۴- آیۀ ﴿قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ [طه: ۹۴]. «گفت: ای برادر! ریش و سرم را مگیر».

۵- عاص بن وائل.

سؤال

۱- کدام سوره است که تمام آیاتش با حرف سین ختم می‌شود؟

۲- در کدام آیه لفظ «فک» وارد شده است؟

۳- در آیۀ ﴿عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ ٥ [النجم: ۵] مقصود کیست؟

۴- پنج سوره در قرآن با الحمد لله آغاز می‌شوند آنها را نام ببرید؟

۵- در کدام آیه کلمه «یثرب» ذکر شده است؟

جواب

۱- سورۀ مبارکه الناس.

۲- ﴿ وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡعَقَبَةُ ١٢ فَكُّ رَقَبَةٍ ١٣ [البلد: ۱۲-۱۳].

۳- منظور حضرت جبرئیل÷ است یعنی عَلَّمَهُ القُرآنَ.

۴- سوره‌های مبارکه الفاتحه – الانعام – الکهف – فاطر – سبأ.

۵- ﴿وَإِذۡ قَالَت طَّآئِفَةٞ مِّنۡهُمۡ يَٰٓأَهۡلَ يَثۡرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمۡ فَٱرۡجِعُواْۚ [الأحزاب: ۱۳]. «و آن‌گاه که گروهی از آنان گفتند: ای اهل مدینه! جای ماندن ندارید؛ پس بازگردید».

سؤال

۱- کدام سوره است که تمام آیات آن با حرف دال پایان می‌پذیرد؟

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ سَأَلَ الله تَعَالَى الشَّهَادَةَ بِصِدْقٍ......».

۳- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ ماتَ وَلَمْ يَغْزُو لَمْ يَحْدث به نَفْسَهِ.......».

۴- کدام آیه است که تمام حروف الفبای عربی را در خود جمع کرده است؟

۵- کدام سوره است که دو سجدۀ تلاوت در آن است؟

جواب

۱- سورۀ مبارکه اخلاص (توحید).

۲- «.....بَلَّغَهُ مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَإِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ» [۶] رواه مسلم.

۳- «.....ماتَ عَلَىَ شُعْبَةٍ مَنَ النِّفاقِ» [۷] رواه مسلم.

۴- آخرین آیه در سورۀ مبارکه الفتح ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ... الآیه. یعنی: (محمد ج پیامبر خدا است, و کسانی همراه وی هستند...).

۵- سورۀ مبارکه حج.

[۶]- کسی که صادقانه و خالصانه از خدا طلب شهادت کند، خداوند او را در زمره شهداء قرار خواهد داد هرچنددر بسترخواب بمیرد. [۷]- اگر کسی بمیرد و در راه خدا جهاد نکرد و خواهان نشد بر شعبه‌ایی از نفاق می‌میرد.

سؤال

۱- کدام سوره است که تمام آیات آن با حرف دال پایان می‌پذیرد؟

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ سَأَلَ الله تَعَالَى الشَّهَادَةَ بِصِدْقٍ......».

۳- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ ماتَ وَلَمْ يَغْزُو لَمْ يَحْدث به نَفْسَهِ.......».

۴- کدام آیه است که تمام حروف الفبای عربی را در خود جمع کرده است؟

۵- کدام سوره است که دو سجدۀ تلاوت در آن است؟

جواب

۱- سورۀ مبارکه اخلاص (توحید).

۲- «.....بَلَّغَهُ مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَإِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ» [۸] رواه مسلم.

۳- «.....ماتَ عَلَىَ شُعْبَةٍ مَنَ النِّفاقِ» [۹] رواه مسلم.

۴- آخرین آیه در سورۀ مبارکه الفتح ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ... الآیه.

۵- سورۀ مبارکه حج.

[۸]- کسی که صادقانه و خالصانه از خدا طلب شهادت کند، خداوند او را در زمره شهداء قرار خواهد داد هرچند که در بسترش بمیرد. [۹]- اگر کسی بمیرد و در راه خدا جهاد نکرد و خواهان نشد بر شعبه‌ایی از نفاق می‌میرد.

سؤال

۱- کدام سوره است که مستحقان هشتگانه زکات را بیان می‌کند؟

۲- تاریکی‌های سه‌گانه‌ایی که جنین را احاطه کرده کدام است؟

۳- حرف قلب در تجوید کدام حرف است؟

۴- شهر اَمن و امان کجاست؟

۵- دو مسافرت الشتاء (زمستان) والصیف (تابستان) که در سورۀ مبارکه قریش ذکر شده به کجا بود؟

جواب

۱- سورۀ مبارکه توبه آیۀ ۶۰.

۲- تاریکی شکم – تاریکی رحم – تاریکی مَشیمه (پوستی که به بچه در رحم احاطه دارد).

۳- حرف باء.

۴- مکه مکرمه.

۵- در زمستان به سوی یمن و در تابستان به طرف شام سفرهای تجاری اهل مکه صورت می‌گرفت.

سؤال

۱- حکم کسی که مسح گوش‌هایش را تا تمام‌کردن نماز فراموش کرده چیست؟

۲- حکم کسی که بر عمامه مسح کرده و بعد آن را در نماز از سر برداشته چیست؟

۳- حکم کسی که در سفر قبل از طلوع خورشید از خواب بیدار شده و آب دور است (آب در دسترس نیست) چیست؟

جواب

۱- امام احمد/ فرمود: امیدوارم که نمازش پذیرفته شده باشد.

۲- وضو را تازه و نماز را دوباره بخواند.

۳- دنبال آب می‌گردد و اگر ترسید که خورشید طلوع تیمم می‌کند و نمازش را می‌خواند.

سؤال

۱- کسی که تیمم کرد و نماز خواند و بعداً آب را در وقت نماز یافت آیا باید نماز را دوباره بخواند؟

۲- وقتی که مردی در روز جمعه وارد مسجد می‌شود در حالی که امام خطبه می‌خواند چکار می‌کند؟

۳- حدیث زیر را کامل کنید؟ «مَنْ كَانَ آخِرُ كَلَامِهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ......».

۴- حدیث زیر را کامل کنید؟ «اتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ.......».

جواب

۱- امام احمد/ می‌فرماید نماز را دوباره نمی‌خواند اما ابن المسیب/ می‌فرماید باید نماز را دوباره اداء کند.

۲- سریع دو رکعت نماز تحیة المسجد می‌خواند.

۳- .......دَخَلَ الْجَنَّةُ» رواه ابوداود و حاکم.

۴- ......بِشِقِّ تَمْرَةٍ» متفق علیه.

سؤال

۱- چگونه در یک ساعت زنی دو بار ازدواج کند و دو بار طلاق داده می‌شود؟

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «الدُّنْيَا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ......» [۱۰].

۳- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ أَحْدَثَ فِى أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ.....» [۱۱].

۴- حدیث را تکمیل کنید؟ «إِيَّاكُمْ وَالظَّنَّ.........».

۵- حدیث را تکمیل کنید؟ «سِبَابُ الْمُسْلِمِ فُسُوقٌ..........» [۱۲].

[۱۰]- دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است (م). [۱۱]- کسی که در این امر مهم (که عبادت است) چیزی که جزو آن نیست اضافه کند آن چیز مردود و غیر قابل قبول است (م). [۱۲]- فحش دادن به مسلمان فسق و فجور و جنگ با او کفر است.

جواب

۱- ازدواج می‌کند شوهرش قبل از این که با او رابطه زناشویی داشته باشد او را طلاق می‌دهد، سپس آن زن ازدواج می‌کند و بعد طلاق داده می‌شود.

۲- «.......وَجَنَّةُ الْكَافِرِ» رواه مسلم.

۳- «..........فَهُوَ رَدٌّ».

۴- «.........فَإِنَّ الظَّنَ أَكْذَبُ الْحَدِيثِ» متفق علیه.

۵- «........وَقِتَالُهُ كُفْرٌ» متفق علیه.

سؤال

۱- حدیث را تکمیل کنید؟ «عينان لا تمسها النار......».

۲- کدام عبادت است که در غیر وقت مخصوص خودش انجام نمی‌شود؟

۳- نکاح سهگ زن حرام است مگر بعد از انجام کاری آن سه کدامند.

۴- حکم زنی که غسل بر او واجب شده، اما پوشش و جایی دور از نظر نامحرم برای غسل‌کردن نیات چیست؟

۵- حکم کسی که آلوده به نجاست است و نماز می‌خواند اما حکم آن را نمی‌داند چیست؟

جواب

۱- «.......عين بكت من خشية الله وعين باتت تحرس في سبيل الله» (چشمی که از ترس و خشیت خدا بگرید و چشمی که در راه خدا نگهبانی بدهد) رواه الترمذی.

۲- حج.

۳- خواهر زن – عمه زن – خاله زن. ازدواج با این سه حرام است. مگر این که مرد از زنش جدا شود بعد می‌تواند با آنها ازدواج کند.

۴- غسل را به تأخیر می‌اندازد و اگر ترسید که وقت نماز تمام شود, تیمم می‌کند و آن را به جای غسل انجام می‌دهد و نمازش را می‌خواند.

۵- نمازش صحیح نیست و باید نمازش را اعاده کند.

سؤال

۱- حدیث را تکمیل کنید؟ «إنَّ اللهَ تَعَالَى يَغَارُ وَغَيْرَة اللهِ.........».

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «اثْنَتَانِ فِى النَّاسِ هُمَا بِهِمْ كُفْرٌ..........».

۳- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ..........».

۴- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ لا يَرْحَمِ النَّاسَ..........».

جواب

۱- «أنْ يَأْتِيَ المَرْءُ مَا حَرَّمَ اللهُ عَلَيْهِ» متفق علیه. خداوند به غیرت آورده می‌شود و غیرت خداوند این است که انسان انجام دهد و حلال بداند آنچه را که خداوند حرام کرده است.

۲- «الطَّعْنُ فِى النَّسَبِ وَالنِّيَاحَةُ عَلَى الْمَيِّتِ» متفق علیه. دو خصلت در میان مردم است که آن دو از خصلت کافران است یکی طعنه‌زدن و بدگویی‌کردن و رسواکردن دیگران در نژاد و قرابت اجدادی و دیگری نوحه‌خوانی بر مرده.

۳- «فَقَدْ غَزَا» متفق علیه. هرکس مجاهد و رزمنده‌ایی را در راه خدا مجهز و آماده کند او نیز جهاد کرده است.

۴- «لا يَرْحَمُهُ اللَّهُ» متفق علیه. یعنی هرکس به مردم رحم نکند خداوند نیز به او رحم نخواهد کرد.

سؤال

۱- حدیث زیر را کامل کنید؟ «أَفْضَلُ الْجِهَادِ......».

۲- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الجنة أقرب لأحدكم من......».

۳- حکم مردی که در سفر است و آب را جز با پول نمی‌یابد آیا آب را می‌خرد و با آن وضو می‌گیرد یا تیمم می‌کند؟

۴- حکم زن مستحاضه [۱۳] چیست؟

[۱۳]- زن دائم الحیض (م)

جواب

۱- «......كَلِمَةُ حَقٍّ عِنْدَ سُلْطَانٍ جَائِرٍ» یعنی بهترین جهاد گفتن سخن حقی است نزد پادشاه و فرمانروایی ستمگر.

۲- «.....شراك نعله والنار مثل ذلك» رواه بخاری. بهشت به یکی از شما از بند کفشش نزدیکتر است و همچنین آتش جهنم.

۳- اگر قدرت داشت آب را می‌خرد و وضو می‌گیرد و اگر قدرت مالی نداشت تیمم می‌کند.

۴- برای هر وقت نماز پنبه بر خود می‌گیرد و وضو می‌گیرد و نمازش را می‌خواند.

سؤال

۱- حدیث زیر را کامل کنید؟ «خَيرُ النَّاسِ مَنْ طَالَ عُمُرهُ......».

۲- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الَّذِي يَشْرَبُ فِي آنِيَةِ الفِضَّةِ......».

۳- حدیث زیر را کامل کنید؟ «لا يَخْلُو رَجُلٌ بامْرَأَةٍ......»

۴- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الدُّنْيَا مَتَاعٌ وَخَيرُ مَتَاعِهَا.......»

۵- حدیث زیر را کامل کنید؟ «لَيْسَ الشَّدِيدُ بِالصُّرَعَةِ إنَّمَا الشَّدِيدُ........»

جواب

۱- «......وَحَسُنَ عَمَلُهُ» بهترین مردم کسی است که عمرش طولانی و عملش صالح و نیکو باشد. رواه الترمذی

۲- «......إِنَّمَا يُجَرْجِرُ فِي بَطْنِهِ نَارَ جَهَنَّمَ» کسی که در ظرف نقره‌ایی آب بنوشد آتش جهنم در شکمش صدا می‌دهد – متفق علیه.

۳- «.........إِلا وَمَعَهَا ذُو مَحْرَمٍ» هیچ مردی با هیچ زنی خلوت نکند، مگر این که محرمی زن را همراهی کند.

۴- «.........المَرْأَةُ الصَّالِحَةُ» زندگی دنیا متاع و کالایی است و بهترین متاع دنیا زن مؤمنه و صالحه است. رواه مسلم

۵- «........الَّذِي يَمْلِكُ نَفْسَهُ عِنْدَ الْغَضَبِ» متفق علیه شجاعت این نیست که بر دیگران غلبه کنید و پیروز شوید، بلکه شجاعت این است که به هنگام عصبانیت خودت را کنترل کنید.

سؤال

۱- حدیث را تکمیل کنید؟ «رُبَّ أَشْعَثَ مَدْفُوعٍ بِالأَبْوَابِ........»

۲- حکم کسی که میداند سخن‌گفتن در نماز حرام است، اما فراموش می‌کند که نماز را باطل می‌کند چیست؟

۳- حکم کسی که مسلمانی را در دارالحرب (سرزمین دشمن) به گمان این که دشمن است می‌کشد چیست؟

۴- حکم کسی که در جایزبودن قصر و جمع نماز, شک دارد چیست؟

۵- حدیث را کامل کنید؟ «إِنَّ بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرْكِ وَالْكُفْرِ.........»

جواب

۱- «لَوْ أَقْسَمَ عَلَى اللَّهِ لأَبَرَّهُ» رواه مسلم. چه بسیاری آدم‌های ژولیده و رانده شده که اگر دعا کنند خداوند جوابش را می‌دهد و دعایشان قبول می‌کند.

۲- نمازش باطل است و باید دوباره آن را اعاده کند.

۳- نه قصاص می‌شود و نه دیۀ آن را می‌پردازد.

۴- بر او واجب است که نمازش را کامل بخواند.

۵- «.......تَرْكُ الصَّلاَةِ» رواه مسلم – یعنی حد فاصل بین انسان با شرک و کفر ترک نماز است.

سؤال

۱- حدیث را کاملا کنید؟ «لا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لأَخِيهِ.......»

۲- حکم کسی که شک کرده که آیا در رکوع قبل از بلندشدن به امام رسیده است یا نه چیست؟

۳- بعد از احرام‌بستن به حج عمره رکنی که بعد از احرام باید صورت گیرد کدام است؟

۴- قال رسول الله ج: «أُحِلَّتْ لَنَا مَيْتَتَانِ وَدَمَانِ» (برای ما گوشت دو خودمرده (مردار) و دو خون حلال شده است) آن دو کدامند؟

۵- چه کسی آشکارا و بدون هیچ ترسی از مکه به مدینه مهاجرت کرد؟

جواب

۱- «......مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ» متفق علیه. هیچیک از شما ایمان نیاورده تا آنچه را که برای خودش می‌خواهد برای برادر دینش نیز بخواهد.

۲- به آن رکعت نرسیده، زیرا اصل عدم رسیدن است.

۳- طواف بیت الله.

۴- دو مردار (ملخ و ماهی) و دو خون (جگر و طحال).

۵- حضرت عمر بن خطابس.

سؤال

۱- تعداد انصار که در عقبه اول با پیامبر ج بیعت کردند چند نفر بودند؟

۲- چه کسی در احزاب (خندق) پیشنهاد کندن خندق را داد؟

۳- الماحی - العاقب - الحاشر القاب چه کسی هستند؟

۴- اولین کسی که در بارۀ مغازی (جنگ‌های پیامبر ج) کتاب نوشت چه کسی بود؟

۵- کدام یهودی تلاش کرد که با سم پیامبر ج را به قتل برساند؟

جواب

۱- دوازده مرد.

۲- سلمان فارسیس.

۳- القاب حضرت محمد ج .

۴- عروه بن الزبیر .

۵- زینب دختر حارث زن سلام بن مشکم.

سؤال

۱- چه کسی است که قبل از این که یک سجده برای خدا ببرد, در جنگ احد شهید شد؟

۲-کدام صحابی است که نذر کرده بود که مشرکی را لمس نکند و اجازه ندهد مشرکی او را لمس کند؟

۳- شبیه‌ترین مردم به رسول الله ج کیست؟

۴- در گفته حضرت عمرس منظور از «سیدنا... واعتق سیدنا» چه کسانی است؟

۵- اولین شهید مسلمانان در غزوه بدر چه کسی بود؟

جواب

۱- عرو بن ثابت بن وقش (الأصیوم)س چون در همان روز احد ایمان آورد.

۲- عاصم بن ثابتس.

۳- حضرت حسن بن علی بن ابی طالبب.

۴- منظور از سید اول حضرت ابوبکرس و سید دوم حضرت بلالس.

۵- حضرت مهج بندۀ آزادشدۀ حضرت عمرس.

سؤال

۱- تعداد تیراندازان در غزوه احد چند نفر و فرمانده آنها چه کسی بود؟

۲- چه کسانی در حادثه إفک (بهتان بزرگ) شلاق زده شدند؟

۳- زنان دو پیامبر علیهم السلام, حیات و زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح دادند آن دو پیامبر علیهم السلام کدامند؟

۴- چه زنی پیامبر ج با او ازدواج کرد در حالی که از انصاری بود؟

۵- حضرت هود÷ به سوی چه قومی مبعوث شد و مجازات آنها چه بود؟

جواب

۱- ۵۰ مرد و فرمانده آنها عبدالله بن جبیر الأوسیس بود.

۲- حسان بن ثابت – مسطح بن اثاثه – حمنه بنت حجش.

۳- زنان حضرت نوح و حضرت لوط علیهم السلام .

۴- ماریه قبطیل.

۵- به سوی قوم عاد فرستاده شد و به علت نافرمانی با باد سرد ویرانگر و سرکش از بین رفتند.

سؤال

۱- معنی آیۀ ﴿لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ [البقرة: ۱۹۸] چیست؟

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «مِنْ تَرَكَ صلاةَ العصر........»

۳- حدیث را تکمیل کنید؟ «خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ القُرآن..........»

۴- حضرت صالح÷ به سوی چه قومی فرستاده شد و چگونه عذاب شدند؟

۵- آیه‌ای که در آن کلمه «الفراش» ذکر شده کدام است؟

جواب

۱- یعنی: «هیچ مشکل و گناهی بر شما نیست که در ایام حج به کسب و تجارت بپردازید».

۲- «.....فَقَدْ حَبِط عَمَله» رواه بخاری. کسی که نماز عصر را ترک کند اعمال خیرش از بین می‌رود.

۳- «........وَعَلَّمَه» رواه بخاری. بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و آن را به دیگران یاد دهد.

۴- به سوی قوم عاد فرستاده شد و به علت نافرمانی با صدای شدید نابودکننده از بین رفتند.

۵- ﴿يَوۡمَ يَكُونُ ٱلنَّاسُ كَٱلۡفَرَاشِ ٱلۡمَبۡثُوثِ ٤ [القارعة: ۴]. «روزی که مردم مانند پروانه های پراگنده خواهند بود».

سؤال

۱- حدیث را تکمیل کنید؟ «تَسَحَروا فَإِنَّ فِي السُّحور.........»

۲- آیه‌ایی که در آن کلمه «الشوکة» ذکر شده کدام است؟

۳- کدام آیه است که پیامبر ج آن را بالای صفا و مروه خواند؟

۴- انواع نفس را نام ببرید؟

۵- حدیث را تکمیل کنید؟ «إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمْ المَسْجِدَ فَلا يَجْلِسَ حَتَّى........»

جواب

۱- «.......بَرَكَةُ» متفق علیه – سحری بخورید چون در سحری برکت است.

۲- ﴿وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيۡرَ ذَاتِ ٱلشَّوۡكَةِ تَكُونُ لَكُمۡ [الأنفال: ۷]. «و شما دوست داشتید بر کاروان دست یابید که قدرت و سلاحی نداشتند».

۳- ﴿۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ «صفا ومروه از شعایر خدا است».

۴- نفس مطمئنه – نفس لوامه – نفس اماره به بدیها.

۴- «........يُصَلِّيَ رَكْعَتَيْنِ» متفق علیه. هرگاه یکی از شما واورد مسجد شد قبل از نشستن دو رکعت نماز بخواند.

سؤال

۱- حدیث را تکمیل کنید؟ «اِقْرَؤوا القُرآنَ فَإِنَّهُ يأتي يَوْمَ القيامَةِ........»

۲- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ صَامَ رَمَضَان إيْمَانًا وَاحْتساباً......»

۳- چه کسی به قومش گفت: «أَنَا رَبُّكُم الْأَعْلى»؟

۴- در جزء عَمَّ چند سجدۀ تلاوت است؟

۵- تعداد افراد اصحاب کهف چند نفر بودند؟

جواب

۱- «شفيِعاً لِأَصحابِه» رواه مسلم - قرآن را تلاوت کنید و بخوانید، زیرا قرآن روز قیامت شفیع یارانش است.

۲- «......غُفِرَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِه» متفق علیه - کسی که روزه رمضان را بگیرد از روی ایمان و به نیت طلب ثواب تمام گناهان گذشته‌اش مورد عفو قرار می‌گیرد.

۳- فرعون.

۴- دو سجده یکی در سورۀ مبارکه انشقاق و دیگری در سورۀ مبارکه علق.

۵- بگو پروردگارم به تعدادشان آگاهتر است و جز گروهی کمی تعدادشان را نمی‌دانند.

وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين

جمعه ۱۰ / ۱۰ / ۷۶

سؤال

۱- معنی لغوی قرآن چیست؟

۲- معنی اصطلاحی قرآن چیست؟

۳- چرا خداوند قرآن را بر حضرت محمد بن عبدالله نازل کرد؟

۴- از چه زمانی نزول قرآن آغاز شد و تا چه زمانی ادامه یافت؟

۵- مهمترین حکمت نزول تدریجی قرآن را با دلیل بیان کنید؟

جواب

۱- قرآن مصدر مترادف برای قرائت است خداوند در سورۀ قیامه آیه‌های ۱۷ و ۱۸ می‌فرماید: ﴿إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ ١٧ فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ ١٨ قرآنه, یعنی قرائت آن سپس از معنای مصدری نقل شده و اسم برای کلام معجز و نازل شده به محمد بن عبدالله ج گردیده است.

۲- بر کلام نازل شده از طرف خدا به رسول اکرم و نوشته شده در مصحف که با تواتر از آن حضرت نقل شده و با تلاوتش اظهار بندگی خدا می‌کند.

۳- برای هدایت مردم و به عنوان معجزه آن حضرت, در اثبات نبوتش.

۴- از زمان مبعوث‌شدن پیامبر شروع شده و تا نزدیک وفاتش ادامه یافت.

۵- برای اطمینان و استواری قلب پاک پیامبر ﴿كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ وَرَتَّلۡنَٰهُ تَرۡتِيلٗا ٣٢ [الفرقان: ۳۲]. «این‏گونه (قرآن را به تدریج نازل مى‏کنیم‏) تا قلبت را با آن استوار سازیم، و آن را بر تو آرام خواندیم».

سؤال

۱- معجزه چیست؟

۲- چرا معجزه پیامبران از جنس چیزهایی بود که در میان قوم‌شان مشهود و دارای اهمیت بود؟

۳- به چه دلیل عرب قبل از اسلام به فصاحت و بلاغت و قدرت بیان مشهور بوده‌اند؟

۴- چگونه قرآن دشمنان و مخالفین را به مبارزه طلبید؟

۵- اعجاز موضوعی قرآن به دو نوع تقسیم می‌شود آن دو را نام ببرید؟

جواب

۱- عمل و امری فوق قدرت بشری است که پیامبران, آن را از جانب خدا برای اثبات رسالت خود و ناتوان‌کردن مخالفان ارائه می‌دهند.

۲- تا در مبارزه با پیامبران در آنچه که می‌دانستند و می‌شناختند عاجز و ناتوان گردند.

۳- بازار ادبی که هر ساله در مکه برگزار می‌شد و در آن شعرا، شعر خود را قرائت می‌کردند و بهترین آنها را از نظر فصاحت و بلاغت و شیوایی بیان انتخاب و بر خانۀ کعبه آویزان می‌کردند.

۴- از آنها خواست که مانند قرآن را بیاورند، سپس خواست که ده سوره مانند آن را بیاورند و سپس از آنها خواست که تنها سوره‌ایی مانند قرآن را بیاورند.

۵- اعجاز تشریعی - اعجاز علمی.

سؤال

۱- اولین آیه‌هایی که از قرآن کریم نازل شد کدامند؟

۲- آخرین آیه‌ای از قرآن کریم که نازل شد کدام است؟

۳- آیا برای هر آیه‌ای از قرآن شأن نزول خاصی است؟

۴- فایدۀ دانستن اسباب نزول آیات قرآنی چیست؟

۵- سبب نزول آیۀ ﴿۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ... [البقرة: ۱۵۸] را بیان کنید؟

جواب

۱- آیه‌های ﴿ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ ١ تا ﴿عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ يَعۡلَمۡ ٥ [العلق ۱-۵].

۲- آیۀ ﴿وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا تُرۡجَعُونَ فِيهِ إِلَى ٱللَّهِۖ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ ٢٨١ [البقرة: ۲۸۱] می‌باشد. «و از روزی بترسید که در آن به سوی الله بازگردانده می¬¬شوید و سپس نتیجه¬ی عمل هر شخصی بطور کامل به او داده می¬¬شود و به هیچکس ستم نمی‌گردد».

۳- خیر، زیرا بسیاری از آیات در ابتدای نزول وحی بدون سبب نازل می‌شد.

۴- به فهم بهتر آیات و تفسیر آنها کمک می‌کند.

۵- به خاطر خارج‌کردن مسلمانان از تنگنای سعی بین صفا و مروه به دلیل وجود دو بت که در جاهلیت بر سر دو کوه صفا و مروه قرار داده بودند (تا سعی بین صفا و مروه را انجام دهند).

سؤال

۱- معنای قول پیامبر ج که می‌فرماید: قرآن به هفت لهجه نازل شده است چیست؟

۲- فرق بین سوره‌های مکی و مدنی چیست؟

۳- آیا در شناخت سوره‌های مکی و مدنی فایده‌ای بدست می‌آید؟

۴- چگونه قرآن در زمان رسول الله ج جمع‌آوری می‌شد؟

۵- آیه‌ایی که شدت علاقه رسول الله ج را بر حفظ‌کردن قرآن نشان دهد ذکر کنید؟

جواب

۱- یعنی قرآن به هفت لهجه قبایل مختلف عرب برای سهولت وآ سانی نازل شده است.

۲- سوره‌های قبل از هجرت رسول الله ج به مدینه را مکی و سوره‌های بعد از هجرت به مدینه را مدنی گویند، پس فرق‌شان زمانی است نه مکانی.

۳- بلی و فایده آن شناختن زمان نزول آیه‌های نص و آیه‌های ناسخ و منسوخ می‌باشد.

۴- به دو طریق: اول حفظ آن در سینه‌های مؤمنین، دوم نوشتن آن.

۵- آیۀ ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ ١٦ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ ١٧ [القیامة: ۱۶-۱۷]. «زبانت را بخاطر عجله برای خواندن آن (قرآن) حرکت مده. جرا که جمع کردن و خواندن آن بر عهده ما ست».

سؤال

۱- اصحاب پیامبر ج آنچه از قرآن که نازل می‌شد بر روی چه چیزهایی می‌نوشتند؟

۲- چرا قرآن در کتاب‌هایی در زمان رسول الله ج جمع‌آوری نشد؟

۳- در جنگ یمامه چند نفر از حافظان قرآن شهید شدند و معروفترین آنها چه کسی بود؟

۴- بعد از شهیدشدن حافظان قرآن, در جنگ یمامه عمر بن الخطابس چه پیشنهادی به ابوبکرس کرد؟

۵- حضرت ابوبکرس چه کسی را مأمور جمع‌آوری قرآن کرد؟ و علت انتخاب او برای این امر مهم چه بود؟

جواب

۱- بر روی العُسُب (برگ‌های درخت خرما) واللخَّاف (سنگ‌های نازک) و الرقاع (پوست و کاغذ) و استخوان‌های کتف و دنده‌های شتر.

۲- با وجود مبارک رسول الله ج نیاز به آن احساس نشده بود و احتمال زایل‌شدن و تحریف آن نمی‌رفت.

۳- هفتاد نفر از آنها شهید شدند که مهمترین آنها سالم بنده آزاد شده ابی حذیفه بود.

۴- جمع‌آوری قرآن در برگ‌هایی و تبدیل آن به کتابی که ابوبکر در اجرای آن تردید داشت, تا این که خداوند سینه‌اش (دلش) را برای این مهم گشاده و باز کرد.

۵- زید بن ثابت انصاریب و علت انتخاب او عقل زیاد - حفظ قرآن و او نیز از نویسندگان بزرگ وحی بود.

سؤال

۱- روشی که زید بن ثابتب برای جمع‌آوری قرآن وضع کرد چه بود؟

۲- حضرت علیس در مورد جمع‌کردن قرآن توسط حضرت ابوبکرس چه گفت؟

۳- دلایلی که حضرت عثمانس برای نوشتن مصحف‌ها فرا خواند, چه بود؟

۴- انجمنی که مسئول نسخه‌برداری مصحف‌ها در زمان حضرت عثمانس بود از چه کسانی تشکیل شده بود؟

۵- گفته حضرت عثمانس خطاب به انجمن, نسخه‌برداری را تکمیل کنید (اگر در نوشتن چیزی با زید بن ثابت اختلاف پیدا کردید...)

جواب

۱- اعتماد بر دو منبع و مصدر الف – آنچه پیش روی رسول الله نوشته شده بود. ب – آنچه در سینه اصحاب حفظ شده بود.

۲- با ارج‌ترین مردم در مصحف‌ها ابوبکرس است – رحمت خدا بر ابوبکرکه او اولین کسی بود که قرآن را جمع‌آوری کرد.

۳- وسعت فتوحات – اختلاف در لهجه و روش قراءَة.

۴- زید بن ثابت – عبدالله بن زبیر – سعید ابن العاص – و عبدالرحمن بن حارث بن هاشمش.

۵- [... آن را به لهجه قریش بنویسید، زیرا قرآن به زبان (لهجه) قریش نازل شده است].

سؤال

۱- تعداد قرآن‌هایی که در زمان حضرت عثمانس نوشته شده بودند، چند تا بود و عاقبت چه شدند؟

۲- معنی رسم الخط عثمانی چیست؟

۳- آیا امروز جایز است که قرآن با رسم الخط املایی موجود نوشته شود؟ چرا؟

۴- قرآن دارای چند آیه و چند کلمه است؟

۵- قرآن دارای چند سوره است و معنی لغوی سوره چیست؟

جواب

۱- هفت قرآن که به مرور زمان یا به علت غرق‌شدن و یا سوزاندن از بین رفتند.

۲- نوشتن قرآن به طریقی که همه قرائت‌ها و لهجه‌هایی که قرآن به آنها نازل شده و چون این کار در زمان خلافت عثمانس صورت گرفت به رسم الخط عثمانی مشهور شده است.

۳- خیر, تا اجماع اصحابش در نوشتن قرآن در زمان خلافت عثمانس محفوظ بماند و با تغییر خط و املای مردم هر عصر دچار تغییر نشود.

۴- قرآن دارای (۶۶۱۶) آیه و دارای (۷۷۹۳۴) کلمه می‌باشد.

۵- قرآن دارای (۱۱۴) سوره و معنای لغوی سوره مقام و منزلت می‌باشد.

سؤال

۱- آیا ترتیب سوره‌های قرآنی توقیفی است [۱۴] است یا اجتهادی؟

۲- به چه دلیل ترتیب آیات قرآنی در هر سوره با وحی الهی بوده است؟

۳- چگونه نقل متواتر قرآن در خلال زمان‌های مختلف, دست نخورده باقی مانده است؟

۴- پیشرفت فن چاپ, چه نقشی در حفظ کتاب خدا داشته است؟

۵- آیا با پیشرفت زمان تعداد حافظان قرآن زیاد شده است؟ به چه دلیل؟

[۱۴]- توقیفی یعنی جایی برای اجتهاد نیست، بلکه به دستور خدا و رسول تعیین می‌شود برخلاف اجتهادی. (مترجم)

جواب

۱- توقیفی و با دستور پیامبر, هم چنانکه ترتیب آیات نیز توقیفی و به دستور رسول الله بوده است.

۲- به دلیل فرموده جبرئیل÷ به پیامبر هنگام نزول آیۀ ﴿وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا تُرۡجَعُونَ فِيهِ إِلَى ٱللَّهِۖ... «و از روزی بترسید که در آن به سوی الله بازگردانده می¬¬شوید» فرمود آن را در ابتدای آیۀ ۲۸۱ سورۀ بقره قرار بده.

۳- با نقل جمعی و کتابت و حفظ‌کردن آن توسط مؤمنین.

۴- چاپ میلیون‌ها نسخه در هر سال از آن و توزیعش در تمام نقاط جهان.

۵- بلی، هزاران هزار نفر به حافظان قرآن افزوده شده به دلیل تحقق پیداکردن فرموده پروردگار: ﴿إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّكۡرَ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ ٩ [الحجر: ۹]. «بی‌گمان ما قرآن را نازل کرده‌ایم و به‌طور قطع خود نگهبان آن هستیم».

سؤال

۱- معنای علم قرائت در اصطلاح چیست؟

۲- فرق بین قرائت هفتگانه با قرائت سه گانه‌ایی که جمعاً ۱۰ قرائت می‌شود چیست؟

۳- سه نفر از قراء مشهور را نام ببرید؟

۴- اهل شام از کدامیک از قرائت‌ها استفاده می‌کنند و قرائت اهل مغرب کدام است؟

۵- فایده اختلاف قرائت‌ها, در چیست؟

جواب

۱- روشی است که یکی از پیشوایان علم قرائت آن را بکار می‌برد که مخالف و غیر روش سایر قاریان در قرائت قرآن می‌باشد.

۲- قرائت سبع متواترند و غیر آنها متواتر نیستند.

۳- عبدالله بن عامر – عبدالله بن کثیر – عاصم بن ابی النجود رحمهم الله.

۴- اهل شام قرائت حفص از عاصم و اهل مغرب قرائت و روش از نافع را دارند.

۵- سهولت و آسانی, بر همه ملل اسلامی.

سؤال

۱- هدف از علم تفسیر چیست؟

۲- سه تفسیر از تفسیرهای مشهور قرآن را ذکر کنید؟

۳- در میان اصحاب پیامبرش چه کسی در تفسیر قرآن از همه مشهورتر است؟

۴- انواع تفسیر قرآن را نام ببرید؟

۵- یک تفسیر به مأثور را نام ببرید؟

جواب

۱- فهم قرآن و تدبر و تفکر در آن.

۲- تفسیر طبری – تفسیر قرطبی – تفسیر ابن کثیر.

۳- عبدالله بن عباسب.

۴- تفسیر به مأثور – تفسیر به رأی – تفسیر اشاری (رمزی – عرفانی).

۵- تفسیر «الدر المنثور في التفسیر بالمأثور» که نویسندۀ آن جلال الدین سیوطی است.

سؤال

۱- چهار اسم برای قرآنکریم ذکر کنید؟

۲- چه کسی سید و بزرگ حافظان و مفسرین قرآن می‌باشد؟

۳- اولین کسی که قرآن را نقطه‌گذاری کرد, چه کسی بود؟

۴- آیا درست است که آیه را به معنی ذکر کرد؟

۵- آخرین شخصی که قرآن عثمانی شام را دیده و آن را وصف کرد, چه کسی بود؟

جواب

۱- فرقان – کتاب – ذاکر – تنزیل.

۲- حضرت رسول اکرم محمد مصطفی ج می‌باشد.

۳- ابوالأسود الدؤلی.

۴- جایز نیست ، زیرا بقرآن وحی و برای بیان و اعجاز می‌باشد.

۵- حافظ ابن کثیر متوفی ۷۷۱ هجری و آن را در کتابش «فضائل القرآن» وصف کرده است.

سؤال

۱- آیا ترجمه کلمه به کلمه قرآن, به زبان‌های دیگر جایز است؟

۲- چگونه هدایت قرآن را به ملت‌های غیر عرب برسانیم؟

۳- بخشش قرآن به زبان عربی چه بوده است؟

۴- آیا خواندن ترجمۀ قرآن در نماز جایز است؟ چرا؟

۵- معنی محکم در قرآن چیست؟

جواب

۱- خیر, زیرا در چنین ترجمه‌ایی معنی آیات و هدف قرآنی نامعلوم می‌گردد.

۲- با ترجمه و تفسیر معانی آن به زبان‌های مختلف جهان.

۳- یکی کردن لهجه‌های عربی و انتشار آن در میان سایر ملل به گونه‌ایی که زبانی بین المللی شده است.

۴- تمام فقهاء خواندن ترجمه قرآن در نماز را جایز نمی‌دانند، زیرا ترجمه غیر از خود قرآن است.

۵- آیه‌ایی که دارای معنی واضح و روشن و صریح باشد, که آن را نص و ظاهر نیز می‌گویند.

سؤال

۱- معنای «متشابه» در قرآن چیست؟

۲- آیا بیشتر آیات قرآن محکم است یا متشابه؟

۳- حکمت در وجود آیات متشابه در قرآن چیست؟

۴- مثالی برای آیات محکم و مثالی برای آیات متشابه, ذکر کنید؟

۵- آنهایی که دارای قلبی منحرف و مریض هستند, از چه آیاتی پیروی می‌کنند؟

جواب

۱- آیاتی که دارای معنای واضح و روشن و صریحی نیستند که آن را مجمل و مؤول و مشکل نیز می‌گویند.

۲- بیشتر آیات قرآن محکم و بعضی آیاتش نیز متشابه می‌باشد.

۳- امتحان و آزمایش انسان و نهایت تلاش برای تحقیق و فهم در علوم قرآنی.

۴- آیات محکم مانند «أَقِيمُوا الصَّلَاةَ» «نماز را برپا دارید» «و آیات متشابه مانند «يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ».

۵- از آیات متشابه پیروی می‌کنند ﴿مَا تَشَٰبَهَ مِنۡهُ ٱبۡتِغَآءَ ٱلۡفِتۡنَةِ وَٱبۡتِغَآءَ تَأۡوِيلِهِۦۖ [آل عمران: ۷]. «کسانی که در دلهایشان کجی و میل به باطل وجود دارد، برای فتنه ¬انگیزی و تأویل (نادرست) آیات، در پی آیاتِ متشابه برمی‌آیند».

سؤال

۱- معنی «الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ» چیست؟ و در مورد آیات متشابه چه می‌گویند؟

۲- آیا فواتح سوره‌های (حروف مقطعه) جزو آیات متشابه است؟ چگونه؟

۳- حکمت از فواتح سوره‌ها (حروف مقطعه) در قرآن چیست؟

۴- حروف متشابه در فواتح سوره‌ها چند عدد است؟

جواب

۱- دانشمندان زبردست و فرزانه در علم و معرفت می‌باشند و در مورد آیات متشابه می‌گویند: ﴿ءَامَنَّا بِهِۦ كُلّٞ مِّنۡ عِندِ رَبِّنَاۗ [آل عمران: ۷]. «ما به آن ایمان داریم؛ همگی از سوی پروردگارمان می¬باشد..».

۲- بلی و تشابه آنها در الفاظ‌شان می‌باشد.

۳- به مبارزه طلبیدن دشمنان و اثبات اعجاز قرآن, که از همین حرف تألیف شده است.

۴- با حروف تکرار شده ۲۹ حرف و ۱۴ حرف تکرار نشده.

سؤال

۱- صحیحترین روش تفسیر قرآن چگونه است؟

۲- دعای پیامبر ج را برای عبدالله بن عباس تکمیل کنید؟ «اللَّهُمَّ فَقِّهْهُ فِى الدِّينِ».

۳- آیا کلمه‌ای در قرآن که به تنهایی آیه‌ایی مستقل است, می‌شناسید؟

۴- برای سوره فاتحه سه اسم دیگر, ذکر کنید؟

جواب

۱- تفسیر قرآن به قرآن, بعد تفسیر قرآن به سنت پیامبر.

۲- «وَعَلِّمْهُ التَّأْوِيلَ».

۳- کلمه ﴿مُدۡهَآمَّتَانِ ٦٤ در سورۀ الرحمن آیۀ ۶۴ به تنهایی, آیه‌ایی مستقل است.

۴- ام الکتاب – الحمد – الصلاة.

سؤال

۱- تعداد کلمات سورۀ فاتحه و تعداد حرف‌های آن, چقدر است؟

۲- معنای ﴿ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ در فرمودۀ خداوند: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ چیست؟ «ما را به راه راست هدایت فرما».

۳- ﴿ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ در فرمودۀ خداوند. ﴿غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ چه کسانی هستند؟

۴- بعد از قراءَة سورۀ فاتحه چه چیزی مستحب است و معنای آن چیست؟

۵- فرموده پیامبر ج: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ هِىَ السَّبْعُ الْمَثَانِى» بر چه چیزی دلالت می‌کند؟

جواب

۱- ۲۵ کلمه و ۱۱۳ حرف است.

۲- راه روشن و واضحی که هیچ کجی و انحرافی در آن نیست, که عبارت است از پیروی‌کردن از دستورات خدا و رسولش.

۳- یهود و هر امتی که به نژادپرستی فرا خواند.

۴- آمین. یعنی پروردگارا, دعا را اجابت فرما.

۵- دلالت می‌کند بر این که سوره فاتحه, بدون هیچ اختلافی هفت آیه می‌باشد.

سؤال

۱- چرا سورۀ بقره به این اسم, نامگذاری شده است؟

۲- بزرگترین آیه, در قرآنکریم کدام است و قرائت آن دارای چه اثری است؟

۳- اعجاز در آیۀ دَین به عنوان طلانی‌ترین آیه قرآن چیست؟

۴- معنی کلمه (کفتاه) در حدیث نبوی که می‌فرماید: «مَنْ قَرَأَ الآيَتَيْنِ مِنْ آخِرِ الْبَقَرَةِ فِي لَيْلَةٍ كَفَتَاه» چیست؟

۵- آیه مباهله در سورۀ آل عمران کدام است و در چه موردی نازل شد؟

جواب

۱- چون در این سوره داستان فرمان خدا به بنی اسرائیل مبنی بر ذبح‌کردن گاو بیان شده است.

۲- آیة الکرسی ﴿ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُۚ... «الله؛ آن ذاتی که هیچ معبود برحقی جز او وجود ندارد؛» و قرائت آن باعث حفظ انسان و خانواده‌اش می‌شود».

۳- به خاطر بیان‌کردن و قانونگذاری همراه با استمرار و اعجاز لغوی آن.

۴- یعنی مایه حفظ و آرامش اوست.

۵- آیۀ ﴿فَمَنۡ حَآجَّكَ فِيهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ فَقُلۡ تَعَالَوۡاْ نَدۡعُ أَبۡنَآءَنَا وَأَبۡنَآءَكُمۡ وَنِسَآءَنَا وَنِسَآءَكُمۡ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمۡ ثُمَّ نَبۡتَهِلۡ فَنَجۡعَل لَّعۡنَتَ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰذِبِينَ ٦١ [آل عمران: ۶۱] [۱۵] و در مورد هیئت مسیحی نجران نازل شد.

[۱۵] ترجمه: «بنابراین به کسی که با وجودِ آگاهی‌ات (از چگونگی آفرینش عیسی) درباره‌ی این موضوع با تو مجادله می‌کند، بگو: بیایید ما و شما، فرزندان و زنانمان را به مباهله فرا بخوانیم و خودمان هم وارد مباهله شویم و نفرین الله را برای دروغگویان درخواست کنیم».

سؤال

۱- زنی که آنچه در شکم داشت آن را نذر در راه خدا قرار داد, چه کسی و چه نام داشت؟

۲- چه کسی سرپرست مریم را به عهده گرفت و چرا خداوند او را انتخاب کرد؟

۳- وجه مقارنه و پیوستگی در فرموده پروردگار: ﴿إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِندَ ٱللَّهِ كَمَثَلِ ءَادَمَۖ چیست؟ «همانا آفرینش عیسی برای الله همانند آفرینش آدم بود».

۴- آیا حضرت ابراهیم یهودی بود یا نصرانی؟

۵- دین حضرت ابراهیم÷ چه بود؟

جواب

۱- زن عمران مادر حضرت مریم÷ و نامش حنة بنت فاقوذ بود.

۲- حضرت ذکریا÷ چون شوهر خاله‌اش و پیامبر الهی و معصوم بود.

۳- قدرت خداوند به شیوه‌ایی که حضرت آدم را بدون پدر و مادر خلق کرده و همچنین حضرت عیسی÷ را نیز بدون پدر خلق کرد.

۴- ﴿مَا كَانَ إِبۡرَٰهِيمُ يَهُودِيّٗا وَلَا نَصۡرَانِيّٗا [آل عمران: ۶۷]، «ابراهیم، نه یهودی بود و نه نصرانی» زیرا حضرت ابراهیم÷ زمان‌های بسیار قبل از تورات و انجیل که بر موسی و عیسی نازل شده پیامبر بوده و زندگی می‌کرده است.

۵- دین ابراهیم÷ توحید خالص و تنها تسلیم پروردگار یگانه بود.

سؤال

۱- اولین خانه‌ای که برای عبادت خداوند ساخته شد کدام است؟ و به چه دلیل؟

۲- معنی کمله «الغلول» چیست؟ و چرا پیامبران از آن دور و مبرا هستند؟ به چه دلیل؟

۳- چرا عقوبت غال (دزد) در روز قیامت این است که چیزی را که دزدیده است بیاورد؟

۴- حکمت از نزول سوره‌ایی در تنظیم شؤون زنان چیست؟

۵- نام علمی که در مورد تقسیم ارث بر ورثه بحث می‌کند چیست؟

جواب

۱- مسجد الحرام در مکه خداوند می‌فرماید: ﴿إِنَّ أَوَّلَ بَيۡتٖ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكٗا وَهُدٗى لِّلۡعَٰلَمِينَ ٩٦ [آل عمران: ۹۶]. «نخستین خانه‌ای که برای (عبادتِ) مردم مقرر شد، همان است که در مکه قرار دارد و مایه‌ی برکت و هدایت جهانیان است».

۲- معنی آن دزدی از غنیمت قبل از تقسیم آن و چون این عمل خیانت است، پیامبران از آن معصومند به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَغُلَّۚ وَمَن يَغۡلُلۡ [آل عمران: ۱۶۱]. «از هیچ پیامبری خیانت سر نمی‌زند؛ و هرکس خیانت کند، روز قیامت آن را با خود می‌آورد».

۳- تا عقوبت و سزا از جنس عمل باشد.

۴- دادگری زنان و رفع ظلم از آنها.

۵- علم فرایض یا مواریث.

سؤال

۱- امری که خداوند در ازدواج با بیشتر از یک زن شرط قرار داده است، چیست؟

۲- معنی کلمه «الکلاله» چیست؟ و در کدام آیه از آیه‌های سورۀ نساء وارد شده است؟

۳- مهمترین عهد و پیمانی که انسان باید آن را محکم نگه دارد, کدام است و هدف از آن چیست؟

۴- چرا سورۀ «مائده» به این اسم نامگذاری شده است؟

۵- آیا شستن پاها در وضو واجب است؟ به چه دلیل؟

جواب

۱- عدالت بین زنان خداوند می‌فرماید: ﴿فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تَعۡدِلُواْ فَوَٰحِدَةً [النساء: ۳] «اگر می¬ترسید که نتوانید به عدالت رفتار نمایید، پس به یک زن یا کنیزانی که مال شما هستند، بسنده کنید».

۲- کسی که بمیرد و فرزندی نداشته باشد، در آیه شماره ۱۲ سورۀ نساء وارد شده است.

۳- عقد و پیمان ایمان و هدف از آن نگهداری عهد و پیمانی است که با خدا بسته شده است.

۴- به خاطر فرمودۀ خداوند بر زبان عیسی ابن مریم÷: ﴿ٱللَّهُمَّ رَبَّنَآ أَنزِلۡ عَلَيۡنَا مَآئِدَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ. «عیسی پسر مریم (چنین) گفت: پروردگارا! برای ما سفره¬ای از آسمان بفرست».

۵- بلی به دلیل فرمودۀ خداوند ﴿وَأَرۡجُلَكُمۡ با نصب که عطف به کلمه وجه در آیه می‌باشد و همچنین به دلیل انجام‌دادن حضرت رسول اکرم ج شستن پا در نماز واجب می‌باشد.

سؤال

۱- حکمت از نهی پروردگار از مؤمنین, در زیاد سؤال‌کردن در مورد زندگی پیامبر ج به چه خاطر بود؟

۲- معنای کلمه «البحیره» در فرموده خداوند: ﴿مَا جَعَلَ ٱللَّهُ مِنۢ بَحِيرَةٖ چیست؟

۳- حواریون چه کسانی هستند و چرا به این اسم نامگذاری شده‌اند؟

۴- آیا ممکن است پیامبر ملائکه باشد؟ به چه دلیل؟

۵- سبب نزول فرمودۀ خداوند: ﴿وَلَا تَطۡرُدِ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ [الأنعام: ۵۲] [۱۶] چیست؟!

[۱۶] ترجمه: «کسانی را که صبح و شام پروردگارشان را می¬خوانند و خشنودی او را می¬خواهند، از خود دور مکن».

جواب

۱- برای این که زیاد سوال‌کردن باعث ازدیاد وحی در نتیجه سبب تکالیف سخت بر مردم می‌گردد و همچنین واجب‌کردن آنچه که واجب نبوده و حرام‌کردن آنچه که حرام نبوده.

۲- بحیره شتری است که پنج شکم زاییده باشد و در جاهلیت گوشش را می‌شکافتند و نفع‌گرفتن از آن را حرام می‌کردند، به خاطر شکرگزاری از خدایان‌شان.

۳- آنها پیروان و یاران حضرت عیسی÷ بودند و سبب نامگذاریشان به حواریون این بود که لباس سفید می‌پوشیدند، و کارها را با اخلاص انجام می‌دادند.

۴- خیر، زیرا ملائکه از جنس بشر نیستند، و خداوند آنها را برای عذاب نازل می‌کند. خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَوۡ أَنزَلۡنَا مَلَكٗا لَّقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ ٨ [الأنعام: ۸]. «اگر فرشته¬ای نازل می¬کردیم، کار به پایان می‌رسید و هیچ مهلتی نمی‌یافتند».

۵- سران شرک از قریش, از پیامبر ج خواستند که مسلمانان فقیر و ضعیف مانند صهیب و عمار و بلال را طرد کند و از خود دور نماید که اگر پیامبر ج چنین کرد، آنها نیز نزد پیامبر ج می‌نشینند و به او گوش می‌دهند.

سؤال

۱- منظور از مردن صغری و کبری چیست؟ دلیلی از قرآن کریم بیان کنید؟

۲- آیا اسم پدر حضرت ابراهیم÷ تارخ بود یا آزر؟

۳- چرا حضرت ابراهیم خلیل را پدر انبیاء نامیده‌اند؟

۴- چرا خداوند بهشت را دارالسلام نامیده ﴿۞لَهُمۡ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمۡۖ [الأنعام: ۱۲۷]. «سرای سلامتی – بهشت – فراهم شده و به سبب اعمالی که انجام می-دادند».

۵- ابلیس (شیطان) از ملائکه است یا از جن؟

جواب

۱- منظور از مردن صغری خواب و از مردن کبری مرگ است، خداوند می‌فرماید: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيۡلِ [الأنعام: ۶۰]. «اوست که شب هنگام شما را در مرگِ خواب فرو می¬برد».

۲- پدرش تارخ نام داشت و آزر لقبش یا نام بتی که آن را می‌پرستید.

۳- چون خداوند از فرزندان و ذریۀ او تعداد زیادی پیامبر را برگزیده مانند حضرت اسماعیل – اسحاق – یعقوب – داود – سلیمان.

۴- چون بهشت محلی امن و امان, از هر کار مکروه و ناپسندی است.

۵- ابلیس از جن است, به دلیل فرموده خداوند: ﴿إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ [الکهف: ۵۰]. «پس همگی جز ابلیس سجده کردند که جن¬ بود و از فرمان پروردگارش سرپیچی نمود».

سؤال

۱- چرا شیطان به حضرت آدم÷ سجده نکرد و سزایش چه بود؟

۲- اصحاب اعراف چه کسانی هستند؟ و در کدام آیه از سورۀ اعراف از آنها یاد شده است؟

۳- قوم ثمود چه بلایی بر شتر صالح÷ درآوردند؟ و به صالح÷ چه گفتند؟

۴- چگونه خداوند قوم صالح÷ را عذاب داد و اسم سرزمین‌شان چه بود؟

۵- کدام قولی است که همه پیامبران بر آن اتفاق دارند؟

جواب

۱- به خاطر تکبر و به خیال این که او از آدم برتر است، و مستحق دوری از رحمت خداوند گردید و سزایش ذلت و خواری و سقوط به زمین بود.

۲- گفته شده: آنها بهترین مؤمنین هستند که به نفس خود مشغول و فارغ از احوال مردم هستند. و در آیۀ ۴۶ ذکر شده است.

۳- شتر را پی کردند و کشتند و با این کار عذاب و انتقام خدا را جلو انداختند. ﴿وَقَالُواْ يَٰصَٰلِحُ ٱئۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ [الأعراف: ۷۷]. «و گفتند: ای صالح! اگر واقعاً فرستاده¬ی پروردگاری، عذابی را که به ما وعده می¬دهی، بیاور».

۴- با زلزله‌ایی شدید آنها را عذاب داد و نابود کرد و سرزمین‌شان مدائن صالح نام داشت.

۵- ﴿يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ [الأعراف: ۵۹]. «ای قوم من! (تنها) خداوند یگانه را پرستش کنید، که معبودی جز او برای شما نیست!».

سؤال

۱- آیا دیدن خداوند در دنیا ممکن است؟

۲- کدام پیامبر خواست که خدا را ببیند؟

۳- چه زمانی رؤیت پروردگار تحقق پیدا خواهد کرد؟

۴- سامری چه چیزی را برای قوم بنی اسرائیل ساخت؟

۵- خداوند در آیۀ ﴿إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ [۱۷] [الأعراف: ۱۷۶] چه کسی را به سگ تشبیه کرده است؟

[۱۷] ترجمه: «مثالش همانند سگی است که اگر به آن حمله کنی، دهانش را باز و زبانش را بیرون می‌آورد و اگر او را به حالش واگذاری، بازهم زبانش را بیرون می¬آورد».

جواب

۱- خیر، زیرا فانی نمی‌تواند باقی را ببیند. ﴿قَالَ رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ قَالَ لَن تَرَىٰنِي «(موسی÷) گفت: پروردگارا! خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم. فرمود: مرا هرگز (در دنیا) نخواهی دید»؛

۲- حضرت موسی÷ هنگامی که گفت: ﴿رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ [الأعراف: ۱۴۳]. «پروردگارا! خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم».

۳- در بهشت هنگامی که چشمانی جاوید و همیشگی به مؤمنان بخشیده شود، سپس پروردگار باقی را با چشمان باقی می‌بینند.

۴- پیکرۀ گوساله‌یی از طلا برای آنها ساخت, که دارای صدای گاو بود.

۵- کافری که آیات الهی را از خود دور می‌کند و در تمام مراحل زندگی نافرمانی خدا را می‌کند چه منع کرده شود یا منع کرده نشود, یکسان است.

سؤال

۱- اسماء الحسنی چند عدد است؟ و به چه دلیل؟

۲- چه کسی وقت وقوع قیامت را می‌داند؟ و چرا کفار از آن سؤال می‌کردند؟

۳- معنای «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» چیست؟

۴- هنگام شنیدن قرآن انسان چه وظیفه‌ایی دارد؟ به چه دلیل؟

۵- چه زمانی برای مجاهد جایز است که به دشمن پشت کند؟

جواب

۱- ۹۹ اسم به دلیل فرمودۀ پیامبر: «إنَّ لِلَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِينَ اسْمًا، مِائَةً إلاَ وَاحِدًا مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ».

۲- به غیر از خداوند هیچکس زمان وقوع آن را نمی‌داند و سوال کفار برای نسبت به ناتوانی پیامبر و ریشخند بود.

۳- یعنی «پناه می‌برم به خداوند, از شر و وسوسه شیطان».

۴- سکوت همراه با تدبر و تواضع, خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ ٢٠٤ [الأعراف: ۲۰۴]. « چون قرآن خوانده شود، به آن گوش فرا دهید و سکوت نمایید تا مورد رحمت قرار گیرید».

۵- در دو حالت: ۱- تحرف و آن رفتن از یک جهت به جهت دیگر (حمله و گریز) ۲- پیوستن به جماعت.

سؤال

۱- بدترین مخلوقات نزد خداوند چه کسانی هستند؟

۲- نضر بن حارث در بارۀ قرآن چه گفت؟

۳- کافران در کعبه چگونه دعا می‌کردند؟

۴- چرا خداوند روز بدر را روز فرقان نام نهاد؟

۵- مهمترین علت شکست و ضعف ملت‌ها چیست؟ به چه دلیل؟

جواب

۱- کران و لال‌ها آنهائی که از آنچه خداوند از گوش و زبان در شناخت حق و هدایت به سوی ایمان به خدا استفاده نمی‌کنند.

۲- گفت: قرآن داستان گذشتگان و خرافات نویسندگان, از اخبار گذشتگان است.

۳- با دست‌زدن و صوت‌زدن, دعا می‌کردند.

۴- چون روز بدر صف اهل حق و ایمان و اهل باطل و شرک را از همدیگر جدا کرد.

۵- درگیری و اختلاف و تفرقه. خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ [الأنفال: ۴۶]. «و با هم نزاع نکنید که سُست می¬-شوید و شکوهتان از میان می¬رود».

سؤال

۱- چرا سورۀ توبه (براءه) با بسم الله الرحمن الرحیم شروع نشده است؟

۲- چه کسی براءه از مشرکین را در حج اعلام کرد؟

۳- عزیر, کیست و یهود در مورد او چه می‌گویند؟

۴- معنی ﴿ٱلنَّسِيٓءُ در فرمودۀ خداوند: ﴿إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ [التوبة: ۳۷] [۱۸] چیست؟

۵- سبب نزول آیۀ: ﴿وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا [۱۹] چیست؟

[۱۸] ترجمه: «جابجا کردن و به تأخیر انداختن ماه¬های حرام، افزایش و زیاده¬روی در کفر است». [۱۹] [توبه: ۸۴] ترجمه: «بر جنازه‌ی هیچیک از آنان نماز مخوان».

جواب

۱- چون با نقض پیمان و بیزاری و خشم خداوند از کفار شروع شده و حضرت علیس فرمود: زیرا بسم الله الرحمن الرحیم امان است و سوره براءه جهاد و مقابله با مشرکین است.

۲- حضرت علی بن ابی طالب س و به دستور حضرت رسول اکرم.ج

۳- عزیر, عابدی بود که تورات را در حفظ داشت و یهود در مورد او گفتند: عزیر پسر خداست.

۴- به معنی به تأخیرانداختن، و عرب در ماه‌های حرام جنگ را حرام می‌دانستند وهرگاه به جنگ در آن ماهها نیاز پیدا می‌کردند، پس در آن ماههای حرام جنگ می‌کردند و ماههای دیگر را حرام اعلام می‌کردند.

۵- در مورد نماز رسول خدا ج بر جنازه عبدالله بن ابی که سر دسته منافقان در مدینه منوره بود.

سؤال

۱- چه کسانی مسجد ضرار را درست کردند؟ و این مسجد در کجا واقع شده است؟

۲- رسول اللهج در باره مسجد ضرار چه حکمی صادر کرد؟

۳- کدام مسجد از اول روز, براساس تقوا بنا شده بود؟ به چه دلیل؟

۴- زیاده و اضافی از جانب پروردگار برای اهل بهشت در آیه شریفه ﴿۞لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ ٱلۡحُسۡنَىٰ وَزِيَادَةٞۖ [۲۰] چیست؟

۵- صفات اولیاء الله که در قرآن ذکر شده است، چیست؟

[۲۰] [یونس: ۲۶] ترجمه: «برای نیکوکاران بهترین پاداش و پاداشی افزون بر آن است».

جواب

۱- منافقین آن را بنا کردند و در جنوب غربی مدینه واقع شده بود.

۲- دستور فرمود که آن را ویران کنند و بسوزانند.

۳- المسجد النبوی الشریف و به دلیل فرموده پیامبر ج زمانی که از آن سؤال شد فرمود: مسجدی هذا (این مسجد من) است.

۴- رؤیت کمال مطلق و زیبایی مطلق یعنی پروردگارشان.

۵- ایمان به خدا و تقوی و پرهیزگاری.

سؤال

۱- اولین رسولی که برای هدایت بشر فرستاده شد چه کسی بود؟

۲- حضرت نوح÷ چه مدت در میان قومش بود؟ و در کدام سوره از آن خبر داده است؟

۳- در کدام آیه پروردگار رزق مخلوقات را به عهده خود گذاشته است؟

۴- بعد از پایان طوفان، کشتی حضرت نوح÷ در کجا مستقر شد؟ به چه دلیل؟

۵- فرزند حضرت نوح÷ با چه چیز مخالفت کرد که از غرق شدگان شد؟

جواب

۱- حضرت نوح÷.

۲- ۹۵۰ سال و آیه شماره ۱۴ از سورۀ عنکبوت بدان اشاره شده است.

۳- فرموده خداوند: ﴿وَفِي ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُكُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ ٢٢ [الذاریات: ۲۲]. «و روزی شما و آنچه به شما وعده داده می‌شود، در آسمان است».

۴- بر کوهی به نام جودی در موصل و یا گفته شده در ترکیه, فرود آمده به دلیل فرمودۀ پروردگار ﴿وَٱسۡتَوَتۡ عَلَى ٱلۡجُودِيِّۖ [هود: ۴۴]. «و کشتی بر (کوهِ) جودی قرار گرفت».

۵- به پروردگار عالم ایمان نیاورد و از پدرش نوح÷ تبعیت نکرد، بلکه در صف کافرین و دشمنان دین خدا قرار گرفت.

سؤال

۱- دلیل کرم و بزرگواری حضرت ابراهیم÷ که در قرآن ذکر شده است چیست؟

۲- معنی فرموده پروردگار: ﴿إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَحَلِيمٌ أَوَّٰهٞ مُّنِيبٞ ٧٥ [هود: ۷۵]. «به‌راستی ابراهیم بسیار بردبار، فروتن و دلسوز و توبه‌کننده بود».

۳- دلیلی از قرآن مجید که بر عذاب دردناک و نابودکننده ظالمین دلالت کند، ذکر کنید؟

۴- چرا فرزندان یعقوب÷ با برادرشان یوسف÷ دشمنی می‌کردند؟

۵- آیا برادران یوسف÷ پیامبر بودند؟

جواب

۱- احترام به مهمانان ملائکه‌اش, که گوسالۀ چاق و فربه‌ای ذبح و برایشان سرخ کرد، خداوند می‌فرماید: ﴿فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِينٖ ٢٦ [الذاریات: ۲۶] «پس شتابان نزد خانواده‌اش رفت و گوساله‌ای فربه (و بریان) آورد».

۲ـ یعنی واقع ا براهیم بسی بردبار و آه‌کشنده و توبه‌کار بود.

۳- فرموده پروردگار: ﴿وَكَذَٰلِكَ أَخۡذُ رَبِّكَ إِذَآ أَخَذَ ٱلۡقُرَىٰ وَهِيَ ظَٰلِمَةٌۚ إِنَّ أَخۡذَهُۥٓ أَلِيمٞ شَدِيدٌ ١٠٢ [هود: ۱۰۲] یعنی: «عقاب پروردگار تو چنین است هرگاه که (بر اثر کفر و فساد اهالی) شهرها و آبادی‌ها را عقاب کند که ستمکار باشند به راستی عقاب خداوند دردناک و سخت است».

۴- به خاطر حسادت و رشک‌بردن بر او.

۵- خیر پیامبر نبودند.

سؤال

۱- امت وسط چه کسانی هستند؟ به چه دلیل؟

۲- مراد از مسجد الحرام در فرموده پروردگار: ﴿فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ [۲۱] [البقرة: ۱۴۴] کجاست؟

۳- نمازگزار رو به چه جایی می‌ایستد؟ آیا رو به خود کعبه یا به جهت کعبه؟

۴- نمازگزار هنگام نمازخواندن به کجا نگاه می‌کند؟ چرا؟

۵- حکم سعی بین صفا و مروه در حج و عمره چیست؟

[۲۱] ترجمه: «پس رُویَت را به سوی مسجدالحرام کن».

جواب

۱- ملت مسلمان به دلیل فرموده پروردگار: ﴿وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا [البقرة: ۱۴۳]. «وهمچنان گردانیدیم شمارا امت میانه».

۲- کعبه شریفه.

۳- هنگام مشاهدۀ کعبه به عین کعبه رو می‌کند و برای کسی که کعبه را مشاهده نمی‌کند, به جهت کعبه رو می‌کند.

۴- به جای سجده‌اش نگاه می‌کند تا قلبش پر از خشوع شود.

۵- رکنی از ارکان حج است و اگر کسی آن را ترک کند (انجام ندهد) حجش باطل است.

سؤال

۱- خداوند خوردن دو نوع خون و دو نوع حیوان مرده را حلال کرده است به چه دلیل؟

۲- معنای فرموده پروردگار: ﴿وَلَكُمۡ فِي ٱلۡقِصَاصِ حَيَوٰةٞ [البقرة: ۱۷۹] چیست؟ «برای شما درقصاص حیات وزندگی است».

۳- مسافت سفری که افطار روزه (روزه‌نگرفتن) را مباح می‌کند چقدر است؟

۴- آیه و سوره‌ایی که در آن شراب و قمار حرام شده است ذکر کنید؟

۵- آیا برای سوگندهای لغو و بی‌هدف کفاره‌ایی هست؟ به چه دلیل؟

جواب

۱- به دلیل فرموده پیامبر ج: (برای ما دو خون و دو مرده حلال شده است – ماهی و ملخ، جگر و طحال).

۲- برای شما در قصاص حیات و زندگی است، در قتل عمد که منع از آن مایه حفظ و زندگی قاتل و مقتول می‌شود.

۳- ۸۱ کیلومتر.

۴- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ... [المائدة: ۹۰]. «ای مؤمنان! شراب، قمار، بت¬ها (و همه¬ی معبودان باطل) و تیرهای قرعه، پلیدند و از اعمال شیطان؛ پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید».

۵- کفاره‌ایی برای آن نیست, به دلیل فرموده پروردگار: ﴿لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ [البقرة: ۲۲۵]. «الله، شما را به خاطر سوگندهای بیهوده¬ای که می¬خورید، مؤاخذه نمی¬کند».

سؤال

۱- زیاد سوگند خوردن به خدا نهی شده است، حکمت از آن چیست؟ به چه دلیل؟

۲- حلالی که خداوند آن را دوست ندارد چیست؟

۳- چرا ربا از بزرگترین گناهان محسوب می‌شود؟

۴- آیا ربای کم مباح است؟ به چه دلیل؟

۵- آیا حج‌رفتن بیشتر از یک مرتبه بر مسلمان واجب است؟ چرا؟

جواب

۱- برای منع، بی‌احترامی به نام خداوند و گستاخ‌نشدن بر آن، خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَا تَجۡعَلُواْ ٱللَّهَ عُرۡضَةٗ لِّأَيۡمَٰنِكُمۡ... [البقرة: ۲۲۴]. «سوگندهایی را که به نام الله می¬خورید، دستاویزی قرار ندهید».

۲- طلاق است؛ و پیامبر ج می‌فرماید: «أَبْغَضُ الْحَلاَلِ إلَى اللَّهِ الطَّلاَقُ». «ناپسندترین حلال نزد خداوند طلاق است».

۳- چون جنایتی بزرگ اجتماعی است و از نظر دینی گناه و خطای بزرگی است.

۴- خیر, جایز و مباح نیست به دلیل فرموده خداوند: ﴿ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ... [البقرة: ۲۷۸]. «ای مؤمنان! تقوای الهی پیشه کنید و اگر به راستی ایمان دارید، آنچه را که از اموال ربا (نزد مردم) باقی مانده، رها کنید».

۵- واجب نیست, به دلیل ظاهر آیه که می‌فرماید: ﴿وَلِلَّهِ عَلَى ٱلنَّاسِ حِجُّ ٱلۡبَيۡتِ مَنِ ٱسۡتَطَاعَ إِلَيۡهِ سَبِيلٗاۚ [آل عمران: ۹۷]. «حج این خانه برای الله بر کسی که توانایی رفتن به آنجا را دارد، واجب است».

سؤال

۱- حرام شده‌های نسبی هفت تا هستند, آنها را نام ببرید؟

۲- حرام شده‌هایی که با ازدواج (دامادی) بوجود می‌آید کدام است؟

۳- تیمم برای چه کسی مباح است؟

۴- معنای ﴿صَعِيدٗا طَيِّبٗا در فرموده پروردگار: ﴿فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا [النساء: ۴۳] چیست؟

۵- دلیل بر جایزبودن ذبح اهل کتاب (یهودی و مسیحی) چیست؟

جواب

۱- مادر – دختر – خواهر – خاله – عمه – دختر برادر – دختر خواهر.

۲- زنِ پدر – زن پسر – مادر زن – دختر زن.

۳- مریضی که استعمال آب برایش ضرر داشته باشد، مسافری که آب را نیافت و کسی که فاقد آب است.

۴- خاک پاک یا روی زمین پاک.

۵- به دلیل فرموده خداوند: ﴿وَطَعَامُ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حِلّٞ لَّكُمۡ [المائدة: ۵]. «و ذبیحه¬ی اهل کتاب نیز بر شما حلال است».

سؤال

۱- برای ورود به منزل شخصی, چند دفعه باید اجازه خواست؟

۲- آیا مسلمان برای داخل‌شدن بر محارم نیز باید اجازه بگیرد؟ به چه دلیل؟

۳- کسی که اجازه ورود می‌خواهد, باید در کجا بایستد؟

۴- در چه شرایطی درست است, که انسان بدون اجازه وارد منزلی شود؟

۵- گویاترین آیه در مورد نیکی به پدر و مادر کدام آیه است؟

جواب

۱- سه دفعه باید اجازه خواست و اگر به او اجازه داده نشد باید برگردد.

۲- بلی به دلیل فرموده حضرت رسول ج (هنگامی که از او سؤال شد، آیا برای واردشدن بر مادرم باید اجازه بگیرم؟ پیامبر فرمودند: بلی).

۳- در طرف راست یا چپ, در منزل باید بایستد.

۴- هنگام ضرورت همچون آتش سوزی و داد و فریاد و کمک خواستن.

۵- آیۀ ﴿۞وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ [الإسراء: ۲۳]. «و پروردگارت فرمان داد که جز او را عبادت و پرستش نکنید و به پدر و مادر نیکی نمایید».

سؤال

۱- چرا اسلام پسر خواندگی را حرام کرد؟

۲- پیامبر اسلام ج چه کسی را به پسرخواندگی قبول کرده بود؟

۳- معنی صلات در لغت چیست؟

۴- چه وقت فرد مسلمان بر پیامبرج صلوات می‌فرستد؟

۵- آداب سلام بر پیامبر ج چه در حال حیات و چه در حال وفات, چگونه باید باشد؟

جواب

۱- به خاطر نسبت‌دادن فرزند, به غیر پدرش.

۲- زید بن حارثهس.

۳- دعا و استغفار.

۴- هرگاه نام مبارک آنحضرت را شنید.

۵- با صدای آهسته و مودبانه می‌گوید: السلام علیکم یا رسول الله.

سؤال

۱- معنای غنیمت چیست؟ و در کدام سوره ذکر شده است؟

۲- مجاهدین چه مقدار از سهم غنیمت را می‌گیرند؟

۳- چه وقت جهاد، در راه خداست؟

۴- اصحاب‌ ایکه, چه کسانی هستند و معنای الأیکه چیست؟

۵- شرابی که هم غذا و هم شفا است چیست؟

جواب

۱- اموالی که در جنگ با کفار از آنها گرفته می‌شود و بحث آن در سوره انفال ذکر شده است.

۲- ۴ بر ۵ سهم مجاهدین می‌باشد.

۳- وقتی که به خاطر بلندکردن نام مبارک الله و ابلاغ دین خدا, به مردم دنیا و پیروزی اسلام باشد.

۴- اصحا ب ‌ایکه, قوم حضرت شعیب بودند و ایکه به معنای درختستان می‌باشد.

۵- عسل می‌باشد، خداوند می‌فرماید: ﴿فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِۚ [النحل: ۶۹]. «درین شفا است برای مردم».

سؤال

۱- آیۀ ﴿إِلَّا مَنۡ أُكۡرِهَ وَقَلۡبُهُۥ مُطۡمَئِنُّۢ بِٱلۡإِيمَٰنِ [النحل: ۱۰۶] «هرکس پس از ایمان‌آوردن کافر شود، (گرفتار عذاب می‌گردد) جز آنکه به کفر مجبور شود و قلبش به ایمان آرام و مطمئن باشد؛» در مورد چه کسی نازل شد؟

۲- داعی الی الله (دعوت‌کننده به سوی خدا) چگونه دعوت دینی می‌کند؟

۳- چه وقت داعی الی الله, دارای شجاعت و شهامت است؟

۴- مجادله با اهل کتاب چگونه باید باشد؟

۵- چرا اسلام از مراء (جدال) نهی کرده است؟

جواب

۱- در مورد عمار پسر یاسرب نازل شد.

۲- با حکمت و موعظۀ حسنه.

۳- هرگاه صادق و مخلص باشد.

۴- به روش و شیوه‌ایی که نیکو باشد.

۵- چون در جدال, دروغ و فریب است.

سؤال

۱- عاقبت اسراف و فسق و فجور در زندگی بشر, چه خواهد بود؟

۲- درخت لعنت شده, در قرآن چه نام دارد؟

۳- چه کسانی در مورد روح, از پیامبر سؤال کردند و چگونه جواب‌شان داد؟

۴- آیا اصحاب کهف جوان بودند؟ به چه دلیل؟

۵- چرا این جوانان به غار پناه بردند؟

جواب

۱- عاقبت آن سزا و نابودی خواهد بود.

۲- درخت زقوم.

۳-یهودی‌ها سؤال کردند و پیامبر با آیۀ ﴿قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي [الإسراء: ۸۵] «بگو: (آگاهی از روح) ویژه‌ی پروردگار من است» جواب‌شان داد؛

۴- بلی جوان بودند به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ [الکهف: ۱۳].

۵- برای حفظ عقیده و دین‌شان که یکتاپرستی بود و از ترس اذیت و آزار قوم‌شان.

سؤال

۱- چرا خداوند پیامبران را به سوی بشریت می‌فرستند؟ به چه دلیل؟

۲- در کدام سوره خداوند, داستان ذوالقرنین را ذکر کرده است؟

۳- حضرت اسماعیل÷, اهل و عیالش را به چه کاری امر می‌کرد؟

۴- عقوبت و سزای کسانی که نماز به جا نمی‌آورند و از شهوت پیروی می‌کنند چیست؟

۵- خداوند کسانی را که از ذکر و یادش غافلند و خودداری می‌کنند, چگونه خواهد کرد؟ چرا؟

جواب

۱- برای هدایت بشریت به سوی بندگی خدا و اجرای عدالت و مژده‌دادن به بهشت جاوید و ترساندن از عذاب شدید جهنم. خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۖ [الأنعام: ۴۸]. «ما پیامبران را تنها برای نوید دادن و بیم دادن فرستادیم».

۲- در سوره مبارکه کهف.

۳- به ادای نماز و دادن زکات.

۴- خسران و زیان و ضرر و شر در دنیا و عذاب شدید جهنم, در آخرت.

۵- به صورت کور, آنها را حشر خواهد کرد، زیرا آنها آیات خداوند را در دنیا فراموش کرده بودند.

سؤال

۱- اولین شخصی که برای حج به بیت الله الحرام مردم را فرا خواند چه کسی بود؟

۲- چگونه صدای ابراهیم÷ به همه مردم رسید؟

۳- فرموده خداوند: ﴿يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ [فاطر: ۱۳] [۲۲] بر چه چیز دلالت می‌کند؟

۴- طالب و مطلوب در آیۀ مبارکه ﴿ضَعُفَ ٱلطَّالِبُ وَٱلۡمَطۡلُوبُ ٧٣ [الحج: ۷۳] [۲۳] چه کسانی هستند؟

۵- مؤمنان رستگار در روز قیامت, چه چیزی را به ارث می‌برند؟

[۲۲] ترجمه: «شب می‌کاهد وبرروز می افزاید, روز می‌کاهد و بر شب می‌افزاید». [۲۳] ترجمه: «عبادتگزاران و معبودان (باطل)، همه ضعیف و ناتوانند».

جواب

۱- ابراهیم خلیل÷.

۲- خداوند به قدرت خود صدایش را به مردم رساند, آنجا که می‌فرماید: «يا إبراهيم عليك النداء وعلينا البلاغ».

۳- برکروی‌بودن زمین دلالت می‌کند.

۴- منظور از طالب, عبادت‌کننده بتها و منظور از مطلوب, بتها می‌باشد.

۵- فردوس که اعلی مکان بهشت است, به ارث می‌برند.

سؤال

۱- منظور از «الصافات» در آیۀ ﴿وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا ١ [الصافات: ۱] چه چیز است؟

۲- درخت زقوم در کجا می‌روید و شاخه‌هایش چگونه است؟

۳- حضرت اسماعیل÷ هنگامی که پدرش, حضرت ابراهیم÷ او را از خوابی که دیده بود آگاه کرد چه گفت؟

۴- خداوند چه چیزی را فدا و بلا گردان حضرت اسماعیل÷ قرار داد؟

۵- کدام پیامبر است, که خداوند به او حکمت و قدرت بیان داده است؟

۶- کدام پیامبر بود, که ماهی او را بلعید؟ و در آن هنگام (در شکم ماهی) چگونه به سوی خدا دعا کرد؟

جواب

۱- منظور, ملائکه است.

۲- در جهنم می‌روید و شاخه‌هایش مانند سر شیاطین می‌باشد.

۳- گفت: ﴿قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ [الصافات: ۱۰۲] گفت: «پدر آنچه را که بدان امر شده‌ایی انجام بده».

۴- او را با قربانی بزرگ (مراد قوچ بزرگ و ارزشمندی است که خداوند فرو فرستاد که به جای اسماعیل قربانی شود) آزاد کرد.

۵- حضرت داود÷.

۶- حضرت یونس بود: ﴿فَنَادَىٰ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ أَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٨٧ [الأنبیاء: ۸۷]؛ «پس در تاریکی‌ها ندادر داد: هیچ معبود برحقی جز تو وجود ندارد؛ پاک و منزهی؛ بی‌گمان من ستمکار بوده‌ام».

سؤال

۱- ظلمات سه‌گانه در فرموده خداوند: ﴿يَخۡلُقُكُمۡ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ خَلۡقٗا مِّنۢ بَعۡدِ خَلۡقٖ [۲۴] [الزمر: ۶] چیست؟

۲- آیه‌ایی که در آن اطاعت زمین و آسمان از پروردگار را بیان کند, کدام است؟

۳- انسان چگونه می‌تواند وسوسه‌های شیطانی را دفع کند؟

۴- نتیجه دفع گناه با نیکی چیست؟ به چه دلیل؟

۵- مسجدی که احدی بدان راه نیافته کدام است؟ و چه کسی در آن نماز خواند؟

[۲۴] ترجمه: «شما را در شکم های مادرانتان با آفرینش های پیاپی در تاریکی های سه گانه می‌آفریند».

جواب

۱- تاریکی شکم – تاریکی رحم – تاریکی پرده‌ایی, که بچه تا هنگامی که در شکم مادر است در آن قرار دارد و هنگام تولد با وی بیرون می‌آید.

۲- فرموده خداوند: ﴿فَقَالَ لَهَا وَلِلۡأَرۡضِ ٱئۡتِيَا طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا قَالَتَآ أَتَيۡنَا طَآئِعِينَ ١١ [فصلت: ۱۱]. «پس به آسمان و زمین گفت: خواسته یا ناخواسته (به فرمان من) درآیید؛ گفتند: به دلخواه (به فرمانت) درآمدیم».

۳- با ذکر و یاد خدا و با پناه‌بردن به خدا از شر وسوسه‌های شیطانی.

۴- نتیجۀ آن تبدیل‌شدن دشمن به دوست است, به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَبَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ ٣٤ [فصلت: ۳۴]. «بدی را به بهترین روش دفع کن که در این صورت کسی که میان تو و او دشمنی است، چنان می‌شود که گویا دوستی نزدیک و صمیمی است».

۵- آن مسجد شکم ماهی, که تنها حضرت یونس÷ بعد از این که ماهی او را بلعید, در آن نماز گذارد.

سؤال

۱- منظور از ﴿أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ در فرمودۀ خداوند: ﴿وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ [الأنعام: ۹۲] کجاست؟

۲- خداوند به کسانی که با عمل‌شان خواستار آخرت هستند, چه چیزی عطا می‌کند؟

۳- خداوند به کسانی که با عمل‌شان خواهان دنیا هستند, چه چیزی عطا می‌کند؟

۴- معنی فرموده خداوند: ﴿وَمِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلۡجَوَارِ فِي ٱلۡبَحۡرِ كَٱلۡأَعۡلَٰمِ ٣٢ [الشوری: ۳۲] چیست؟

۵- به نسبت زاد و ولد, انسان‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

جواب

۱- مکه مکرمه.

۲- زیادی در نعمت و کمک‌کردن به گونه‌ایی که برای هر کار نیک ده برابر مانند آن را پاداش می‌دهد و تا هفتصد برابر نیز زیاد می‌کند.

۳- آنچه که در دنیا می‌خواهند به آنها می‌دهد، اما آنها را از ثواب آخرت محروم می‌کند.

۴- و از جمله نشانه‌های قدرت خدا کشتی‌هایی است, که همچون کوه بر صفحۀ دریا به حرکت درمی‌آیند.

۵- «بعضی فقط دختر می‌زایند، بعضی فقط پسر می‌زایند، بعضی هم پسر و هم دختر می‌زایند و بعضی عقیم هستند و بچه‌دار نمی‌شوند».

سؤال

۱- انسان مسلمان, هنگامی که سوار بر حیوان یا ماشین و غیره می‌شود چه می‌گوید؟

۲- گفتۀ همیشگی ثروتمندان در هر زمان و مکان, چیست؟

۳- معنی فرمودۀ خداوند: ﴿وَإِنَّهُۥ لَذِكۡرٞ لَّكَ وَلِقَوۡمِكَۖ وَسَوۡفَ تُسۡ‍َٔلُونَ ٤٤ [الزخرف: ۴۴] [۲۵] چیست؟

۴- چرا کفار در جهنم طلب مرگ می‌کنند؟

۵- آیۀ مبارکه: ﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ... را تکمیل کنید و شماره آیه و سوره را ذکر کنید؟

[۲۵] ترجمه: «و بی‌گمان قرآن، پندی برای تو و قوم توست و (درباره‌ی قرآن) بازخواست خواهید شد».

جواب

۱- آیۀ ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِينَ ١٣ وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ ١٤ [الزخرف: ۱۳ و ۱۴] [۲۶] را تلاوت می‌کند.

۲- ﴿إِنَّا وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا عَلَىٰٓ أُمَّةٖ وَإِنَّا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم مُّقۡتَدُونَ ٢٣ [الزخرف: ۲۳] یعنی: «ما پدران و نیاکان خود را بر آئینی یافته‌ایم و ما هم قطعاً به دنبال آن می‌رویم».

۳- قرآن شرف و عظمت بزرگی برای امت عرب می‌باشد, به شرط آن که بدان تمسُّک کنند و به دستوراتش عمل نمایند.

۴- تا با مردن از دست عذاب راحت شوند.

۵- ﴿وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۖ [الجاثیة: ۱۵]. «هرکس کار شایسته‌ای انجام دهد، پس به سود خود اوست و هر که بدی نماید، به زیان اوست».

[۲۶] ترجمه: «منزه است ذاتی که این را برای ما رام و مسخر نمود و ما توانش را نداشتیم. و به راستی ما به‌سوی پروردگارمان بازمی‌گردیم».

سؤال

۱- دهریون (آنان که به روز قیامت ایمان ندارند) چه می‌گویند؟

۲- سزای کسانی که آخرت را فراموش می‌کنند چیست؟

۳- آیه مبارکه: ﴿وَٱلَّذِي قَالَ لِوَٰلِدَيۡهِ أُفّٖ لَّكُمَآ [الأحقاف:۱۷] «و کسی که به پدر و مادرش سخن ناخوشایندی گفت» در مورد چه کسانی نازل شده است؟

۴- چه زمانی آیات اولیه از سورۀ فتح نازل شد؟

۵- کدام آیه است که رسول الله ج و اصحابش را وصف می‌کند؟

جواب

۱- ﴿وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ [الجاثیة: ۲۴]. «وگفتند: تنها همین زندگی دنیاست که (برخی از ما) می‌میریم و (برخی نیز) زندگی می‌کنیم و تنها روزگار است که هلاک و نابودمان می‌کند».

۲- خداوند نیز او را فراموش کرده و او را تنها و بدون یار و یاوری به جهنم می‌اندازد.

۳- در مورد هر فرزند نافرمان نسبت به پدر و مادر, که به آنها احترام نمی‌گذارد و در حق آنها نیکی نمی‌کند.

۴- زمانی که حضرت رسول ج در ماه ذی القعده در سال ششم هجری از حدیبیه برمی‌گشت.

۵- فرموده خداوند: ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡۖ [الفتح: ۲۹]. «محمد، فرستاده‌ی پروردگار است. و آنان که با او هستند، در برابر کافران سرسختند و با یکدیگر مهربان».

سؤال

۱- زمانی که دو طایفه از مسلمانان با همدیگر جنگ کردند, چه حکمی باید در میان‌شان کرد؟

۲- موضع و تصمیم امت اسلامی در مورد طایفه‌ایی که تن به صلح نداد چیست؟

۳- معنی کلمه «الظن» در فرموده خداوند: ﴿إِنَّ بَعۡضَ ٱلظَّنِّ إِثۡمٞۖ [الحجرات: ۱۲] [۲۷] چیست؟

۴- آیه‌ایی که گویای حرام‌بودن غیبت می‌باشد, کدام است؟

۵- نام دو فرشته‌ایی (ملائکه‌ایی) که اعمال نیک و بد انسان‌ها را ثبت می‌کنند و می‌نویسند چیست؟ به چه دلیل؟

[۲۷] «که به راستی برخی از گمان‌ها، گناه است».

جواب

۱- باید در میان‌شان صلح کرد به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿وَإِن طَآئِفَتَانِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱقۡتَتَلُواْ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَاۖ [الحجرات: ۹]. «و اگر دو گروه از مومنان با هم جنگیدند، میانشان صلح برقرار کنید».

۲- باید با آن طائفه جنگ کرد, تا به امر خدا برگردد و تن به صلح دهد.

۳- گمانها و سوء ظنهای بی‌مورد به مردم.

۴- آیۀ ﴿أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُۚ [الحجرات: ۱۲]. «آیا هیچ‌یک از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ بی‌گمان از این کار نفرت دارید».

۵- رقیب و عتید. به دلیل فرموده خداوند: ﴿مَّا يَلۡفِظُ مِن قَوۡلٍ إِلَّا لَدَيۡهِ رَقِيبٌ عَتِيدٞ ١٨ [ق ۱۸]. «(بنده) هیچ سخنی بر زبان نمی‌آورد مگر آنکه نگهبانی آماده، نزدش حضور دارد».

سؤال

۱- معنی کلمه «الظهار» چیست؟

۲- حکم ظهار در جاهلیت چه بود؟

۳- حکم ظهار در اسلام چیست؟

۴- کفاره ظهار چیست؟

۵- احسان و نیکی در مجالس چیست؟ به چه دلیل؟

جواب

۱- «این است که مردم به زنش بگوید: تو برای من مادری (یعنی همانگونه که ازدواج با مادرم برایم حرام است تو نیز تا ابد بر من حرام هستی» (نقل شده از تفسیر نور، نوشته دکتر مصطفی خرمدل)

۲- زنش بر او حرام می‌شد و از او هم جدا نمی‌شد و همچون زن تعلیق شده می‌گردید.

۳- هم خوابی مرد با زنش حرام می‌شود, تا کفارۀ قولش را بدهد.

۴- آزادکردن بنده‌ایی و اگر نتوانست می‌بایست دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد و اگر نتوانست روزه بگیرد باید غذای ۶۰ مسکین را بدهد.

۵- جای بازکردن, برای دیگران به دلیل فرموده خداوند: ﴿إِذَا قِيلَ لَكُمۡ تَفَسَّحُواْ فِي ٱلۡمَجَٰلِسِ فَٱفۡسَحُواْ [المجادلة: ۱۱]. «هنگامی که به شما گفته شود: مجلس را وسعت بخشید پس وسعت بخشید».

سؤال

۱- معنی کلمه «المقت» در فرمودۀ خداوند: ﴿كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لَا تَفۡعَلُونَ ٣ [الصف: ۳] [۲۸] چیست؟

۲- واجب در روز جمعه, هنگام شنیدن اذان چیست؟

۳- آیا معامله و خرید و فروش در روز جمعه حرام است؟

۴- کدام سوره است که دارای ۳۰ آیه است و برای کسی که آن را زیاد قرائت کند, شفاعت می‌کند؟

۵- کدام فرشته است, که خداوند او را به نیرو و قدرتی عظیم وصف می‌کند؟ و در کدام سوره؟

[۲۸] «نزد خدا بسیار موجب خشم است که سخنی بگوئید که بدان عمل نمی‌کنید».

جواب

۱- به معنای غضب شدید است.

۲- با سرعت به طرف مسجد رفتن برای گوش‌دادن به خطبه جمعه و ادای نماز.

۳- در تمام طول روز حرام نیست، بلکه از اذان دوم تا تمام‌شدن نماز جمعه حرام است.

۴- سوره الملک (تبارک)

۵- حضرت جبرئیل÷ و در سوره نجم آیۀ ۵ وارد شده است.

خداوند به هر انسانی اراده خیر داشته باشد او را در امر دین فقیه و دانا می‌گرداند.

پیامبر اکرم ج

اطلاعات قرآنی

شامل ۳۰۰ سؤال برگزیده از

قرآن * سنت * فقه * تاریخ

این قسمت ترجمه:

ابراهیم بلبری

سؤال

۱- شراب‌خواری در چه سالی حرام گشت؟

۲- پیامبر ج بعد از هجرت چند بار فریضه حج را انجام داد؟

۳- «حجة الوداع» در چه سالی انجام شد؟

۴- اولین زنی بعد از حضرت خدیجهل که مسلمان شد چه نام داشت؟

۵- اولین شخصی که در مدینۀ منوره برای مسلمانان پیشنمازی کرد کی بود؟

جواب

۱- سال شش هجری هنگام صلح حدیبیه.

۲- یک بار.

۳- سال ده / ۱۰ هجری.

۴- «ام فضلل» همسر حضرت عباسس.

۵- مصعب پسر عُمَیرس .

سؤال

۱- نام امام مسلم/ چیست؟

۲- اسم «ابوهریرهس» راوی احادیث را ذکر کنید؟

۳- کدام آیه از آیات قرآن دلالت بر تحریم ابدی شراب‌خواری می‌کند, نام ببرید؟

۴- کنیۀ «عبدالله پسر عمرب» چیست؟

۵- ترتیب آیات قرآنی بدان صورت که حالا مد نظر می‌باشد, از چه شخصی صورت گرفته است؟

جواب

۱- «مسلم پسر حجاج, پسر مسلم نیشاپوری» است.

۲- «عبدالرحمن پسر صَخر»

۳- آیۀ ۴۳ در سورۀ نساء و ۹۱ سورۀ مائده.

۴- ابوعبدالرحمن.

۵- از شخص پیامبر ج.

سؤال

۱- حضرت حمزهس در کدام غزوه شهید شد؟

۲- اسم «ابو حامد غزالی»/ چیست؟

۳- چرا خلفای چهارگانه، ابوبکر، عمر، عثمان، علیش را راشدین می‌نامند؟

۴- در هنگامی که پیامبرج بر تپۀ صفا ایستاده و دعا می‌کرد، انصار مدینه چنین تصور کردند, که ایشان مدینه را ترک کرده و در وطن اصلی خود اقامت می‌ورزد، پیامبر ج در این راستا چه فرمودند؟

۵- سورۀ فاتحه چند کلمه است؟

جواب

۱- غزای «اُحد»

۲- محمد پسر محمد پسر محمد غزالی طوسی است.

۳- چون برحق بودند و از راه مستقیم اسلام کوچکترین لغزشی نداشتند.

۴- فرمود با شما زندگی خواهم کرد و با شما خواهم مرد.

۵- ۲۵ کلمه است.

سؤال

۱- خواندن سوره حمد در نماز چه حکمی دارد؟

۲- دست زدن و حمل قرآن بدون وضو چیست؟

۳- حکم تارک الصلاه (نماز نخوان) چیست؟

۴- سورۀ فاتحه چند حروف است؟

۵- کنیۀ «امام بخاری»/ چیست؟

جواب

۱- واجب است.

۲- حرام و جائز نیست.

۳- اگر توبه نکند حکم آن اعدام است.

۴- ۱۱۳ حرف.

۵- ابوعبدالله.

سؤال

۱- نسخ در چه آیه‌های واقع می‌شود؟

۲- ابو حسن اشعری/ در کجا به دنیا آمد و در کجا دار فانی را وداع گفت؟

۳- کنیۀ «عبدالله پسر عباس»ب چیست؟

۴- نام اصلی ابوذر غفاریس چیست؟

۵- آیة الکرسی در کدام سوره واقع گشته است؟

جواب

۱- نسخ در آیه‌های که امر و نهی باشند رخ می‌دهد، نه در قصص و وعد و وعید و عقائد...

۲- در شهر بصره سال ۲۶۰ هـ به دنیا آمد، و در شهر بغداد سال ۳۲۴ فوت فرمودند.

۳- ابوعباس.

۴- جندب پسر جناده است.

۵- در سورۀ بقره، آیۀ ۲۵۵.

سؤال

۱- مؤلف کتاب المعجم الفهرس در رابطه به الفاظ قرآن، چه کسی است؟

۲- چه کسی «بت عُزَّی» را از بین برد؟

۳- سورۀ «بروج» چند آیه است؟

۴- اول سوره‌ای که در جزء ۱۵ قرار گرفته، کدام سوره است؟

۵- شاعری که نسبت به حضرت رسول ج شعر سروده است و به شاعر رسول ج مشهور است، چه نام دارد؟

جواب

۱- محمد فؤاد عبدالباقی است.

۲- خالد بن ولید () بود.

۳- ۲۲ آیه است.

۴- سورۀ «اسراء»

۵- حسان بن ثابتس.

سؤال

۱- کنیۀ «مقداد پسر اسود»س چیست؟

۲- ثواب نمازی که در مسجد الاقصی ادا شود چند برابر غیر مسجد الاقصی می‌باشد؟

۳- یثرب نام کدام شهر است؟

۴- مادر عبدالله پسر زبیر، پسر عوامش چه نام دارد؟

۵- چه کسی «أمیۀ» پسر خلف را (که تعذیب دهندۀ حضرت بلالس بود) کشت؟

جواب

۱- ابومعبد – یا ابوعمره.

۲- پانصد برابر.

۳- شهر مدینه.

۴- اسماءل دختر حضرت ابوبکرس.

۵- خود بلالس، در غزای بدر او را کشت.

سؤال

۱- آیۀ ﴿فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ١٣ [الرحمن]. «پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را تکذیب مى‏کنید؟» چند بار در قرآن ذکر شده است؟

۲- کلمۀ «الجنه» چند بار در قرآن ذکر شده است؟

۳- چند بار کلمۀ «النار» در قرآن ذکر شده است؟

۴- اول مردی که ایمان آورد, چه کسی بود؟

۵- اول زنی که ایمان آورد, چه کسی بود؟

جواب

۱- سی و یک بار.

۲- شصت و شش بار.

۳- صد و بیست و شش بار.

۴- ابوبکر صدیقس.

۵- حضرت خدیجهل.

سؤال

۱- چه کسی بود، قبل از آن که حجاج بن یوسف، ایشان را شهید نماید، گفت: بار الهی حجاج را بعد از قتل من بر کسی دیگر مسلط مگردان؟

۲- آخرین صحابۀ که در مدینه دار فانی را وداع گفت چه کسی بود؟

۳- بنیانگذار تاریخ هجری چه کسی بوده است؟

۴- در چه نمازی مسلمانان روی خود را به سوی کعبه چرخاندند؟

۵- طولانی‌ترین آیۀ قرآن چه آیه‌ای و در چه سوره‌ای, قرار گرفته است؟

جواب

۱- سعید بن جبیرس.

۲- سهل بن سعد انصاریس.

۳- حضرت عمرس.

۴- در نماز ظهر.

۵- آیۀ ۲۸۲ در سورۀ بقره.

سؤال

۱- چه کسی در روز فتح مکه, بر بام کعبه اذان فرمودند؟

۲- اولین سوره, در جزء چهارده کدام سوره است؟

۳- کدام سوره بعد از سورۀ بقره قرار گرفته است؟

۴- بعد از غزای «تبوک» امیر حج چه کسی بود؟

۵- در روز فتح مکه پیامبر ج کلید در کعبه را تحویل چه کسی داد؟

جواب

۱- بلال بن رباحس.

۲- سورۀ «الحجر».

۳- سورۀ «آل عمران».

۴- حضرت ابوبکر صدیقس.

۵- عثمان بن طلحهس.

سؤال

۱- چه کسی در دوران صحابه کرام قرآن را (تفسیر) نمود؟

۲- دو تن از کاتبان وحی را نام ببرید؟

۳- اول کسی که به آشکار در مکه قرآن را قرائت نمود چه کسی بود؟

۴- اسم ابن جریر/ چیست؟

۵- نسبت خویشاوندی عبدالله پسر عباسب با پیامبر ج چه چیزی است؟

جواب

۱- عبدالله ابن عباسب

۲- اُبی بن کعب انصاری و زید بن ثابتش

۳- عبدالله پسر مسعودس

۴- محمد بن جریر طبری/ مفسر مشهور قرآنکریم.

۵- عبداللهس پسر عموی پیامبر ج است.

سؤال

۱- چه زنی بود که در غزای خیبر پیامبر ج ایشان را اسیر و او را آزاد نمودند و با او ازدواج کردند؟

۲- چه کسی با وحشی, در به قتل رساندن «مسلیمۀ کذاب» اشتراک داشت؟

۳- چه کسی برای اولین بار تمام قرآن را به زبان کردی, تفسیر نموده است؟

۴- مؤلف کتاب «منهاج» در فقه امام شافعی/ چه کسی است؟

۵- غزوه خندق, در چه سالی به وقوع پیوست؟

جواب

۱- ام المؤمنین «صفیهل دختر حیی».

۲- عبدالله پسر زید مازنی.

۳- استاد عبدالکریم مدرس.

۴- شافعی دوم «شرف الدین یحیی نووی است.

۵- در سال پنجم هجری.

سؤال

۱- دومین مسجدی که در کرۀ زمین تأسیس شد کدام مسجد بود؟

۲- سورۀ «فجر» چند آیه است ذکر کنید؟

۳- پیامبر اسلام ج در چه سالی چشم به دنیا گشود؟

۴- ذبیح (سربریده‌شده) چه کسی است؟

۵- اولین همسر پیامبری که فوت نمودند کی بود؟

جواب

۱- مسجد الاقصی.

۲- سی ۳۰ آیه است.

۳- در سال هجوم ابرهه به کعبه, که مشهور به «عام الفیل» است. (۵۷۰ م)

۴- حضرت اسماعیل پسر ابراهیم خلیل÷.

۵- حضرت خدیجهل.

سؤال

۱- چه کسی در مورد آب منطقۀ بدر هنگام جنگ با پیامبر ج اظهار نظر کرد و ایشان نظریۀ او را قبول فرمودند؟

۲- اسم حضرت ابوبکر صدیقس را ذکر کنید؟

۳- سورۀ انبیاء در چه جزءی واقع گشته است؟

۴- کنیۀ «براءس پسر عازب» چیست؟

۵- سورۀ بقره «مکی یا مدنی» است؟

جواب

۱- حباب بن منذرس.

۲- عبدالله بن عثمان بن عامر تمیمی قرشی است.

۳- در جزء هفده ۱۷.

۴- «ابوعماره» است.

۵- مدنی است.

سؤال

۱- اسم زن صحابی که کنیه‌اش «ام هانی»ل است ذکر کنید؟

۲- سورۀ «هود» در چه جزءی واقع شده است؟

۳- ثواب نمازی که در «مسجد النبی» ج انجام شود، چند برابر نمازی است که در غیر آن انجام شود؟

۴- کنیۀ «مادر مؤمنین» همسر پیامبر ج زینب دختر جحشل چیست؟

۵- در چه روزی آدم وارد بهشت شد؟

جواب

۱- فاخته دختر ابی طالب.

۲- در جزء ۱۲ دوازده.

۳- ۱۰۰۰ هزار برابر, بجز در مسجد الحرام.

۴- «ام الحکم».

۵- در روز جمعه.

سؤال

۱- قرآنکریم در چه سوره‌ای به دو نصف تقسیم می‌گردد؟

۲- «سبع الثمانی» (یعنی دو بار نازل گشته است) کدام سوره است؟

۳- «ابن راهویه»/ چه کسی است؟

۴- اسم «ابوداود»/ (راوی احادیث) چیست؟

۵- مؤلف کتاب «تلبیس ابلیس» چه نام دارد؟

جواب

۱- در سورۀ «کهف» در کلمۀ ولیتلطف.

۲- سورۀ فاتحه.

۳- اسحاق بن ابراهیم حنظلی

۴- سلیمان بن اشعث سجستانی ازدی.

۵- عبدالرحمن بن علی پسر جوزی بغدادی.

سؤال

۱- ارکان اسلام چند تا هستند؟

۲- نمازهای فرض در شب و روز چند تا هستند؟

۳- بزرگترین بت‌ها در زمان جاهلیت کدام بودند؟

۴- انجام‌دادن «عمره» در ماه مبارک رمضان معادل چه چیزی است؟

۵- دختری که پیامبر ج به جز از ایشان با دختران دیگر ازدواج نکرد، کی بود؟

جواب

۱- ارکان اسلام پنج تا هستند: شهادتین، نماز، روزه، زکات، حج.

۲- پنج فرض: ظهر، مغرب، عصر، عشا، صبح.

۳- سه تا بت بودند: منات، لات، عزی.

۴- معادل فریضۀ حج است.

۵- حضرت عائیشهل.

سؤال

۱- حدود عورت مرد کدام است، آن را مشخص نمائید؟

۲- اولین نمازی که مسلمان در ابتدا رو به خانه کعبه انجام دادند کدام نماز بود؟

۳- طولانی‌ترین سورۀ قرآن کدام سوره است؟

۴- کوتاه‌ترین سورۀ قرآن کدام سوره است؟

۵- چند بار کلمۀ «الجاهلیه» در قرآن ذکر شده است؟

جواب

۱- مابین زانو و ناف.

۲- نماز عصر.

۳- سورۀ بقره.

۴- سورۀ کوثر.

۵- چهار بار تکرار شده است.

سؤال

۱- مؤلف کتاب «الدُّر المنثور» در تفسیر قرآن با مأثورات، چه کسی است؟

۲- ابن کثیر/ چه کسی است ذکر کنید؟

۳- صاحب کتاب «إحیاء علوم الدین» چه نام دارد؟

۴- «امام مسلم»/ در چه سالی فوت فرمودند؟

۵- «امامهل دختر عاص» چه کسی است. بیان نمائید؟

جواب

۱- جلال الدین سیوطی.

۲- اسماعیل پسر عمر پسر کثیر قرشی/.

۳- ابوحامد غزالی/.

۴- در سال ۲۶۱ هجری.

۵- دختر زینبل و زینبل دختر پیامبر ج است.

سؤال

۱- آخرین زنی که پیامبر ج با او ازدواج کردند چه کسی بود؟

۲- پیامبر ج در طول حیات خود چند بار فریضۀ حج را انجام داده است؟

۳- «ذوالنورین» چه کسی بوده است؟

۴- چه کسی «در میان صحابه به سیف الله المسلول» (یعنی شمشیر مسلول خدا) ملقب شده بود؟

۵- چه کسی بر یهودیان «بنی قریظه» حکم قتل و اسیرکردن صادر فرمود؟

جواب

۱- سیده میمونه دختر حارث هیلالیل.

۲- یک بار.

۳- عثمان بن عفانس.

۴- خالد بن ولیدس.

۵- سعد بن معاذس.

سؤال

۱- غزای خیبر در چه سالی صورت گرفت؟

۲- پیامبرج چند تن از افراد قریش را از عفو خود محروم ساخته و فرمان قتل آنان را داده بودند؟

۳- فتح بزرگ شهر مکه, در چه هنگامی به وقوع پیوست؟

۴- شیطان از چه چیزی خلق شده است؟

۵- در چه سالی قرآنکریم به زبان غیر عربی ترجمه شده است؟

جواب

۱- در سال هفت ۷ هجری.

۲- هفده تن را از عفو خود محروم ساخت.

۳- در روز هفده ۱۷ ماه مبارک رمضان سال ۸ هجری.

۴- از آتش.

۵- در سال ۱۱۴۳ م «کنت» سپس در سال ۱۹۵۴ م «هیتکلمان» ترجمه نموده‌اند.

سؤال

۱- کنیۀ حضرت عائشهل چیست؟

۲- «امام نووی/» در چه سالی فوت فرمودند؟

۳- امام «بخاری/» چه نام دارد؟

۴- کنیۀ «امام مسلم/» چیست؟

۵- چه کسی کنیه‌اش «ابوالحارث» اسرائیلی بود و پیامبر ج بدان بشارت بهشت داد؟

جواب

۱- «ام عبداللهل».

۲- در سال (۶۷۶) هجری.

۳- «محمد پسر اسماعیل بخاری/»

۴- «ابوالحسین/».

۵- عبدالله بن سلامس.

سؤال

۱- چه کسی «مسجد الاقصی» را بنا نهاد؟

۲- چه شخصی در تلاش انهدام خانۀ کعبه بود؟

۳- آخرین سوره در جزء «تبارک» کدام سوره است؟

۴- به فرماندهی چه کسی کشور مصر فتح شد؟

۵- اولین آیه‌ای که نسبت به قتال و خونریزی نازل گشت کدام آیه بود؟

جواب

۱- حضرت یعقوب پسر اسحاق÷.

۲- «ابرهه».

۳- سورۀ «والمرسلات».

۴- «عمرو پسر عاص»س.

۵- آیۀ ۳۹ سورۀ حج: ﴿أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَٰتَلُونَ بِأَنَّهُمۡ ظُلِمُواْۚ. «به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل می‌شود، به سبب ظلمی که بر آنان رفته، اجازه‌ی جنگ و جهاد داده شد».

سؤال

۱- روزهای که روزه‌داری در آنان حرام می‌باشد، کدام روزها هستند؟

۲- کفارۀ بزرگ کدام است؟

۳- دو سنت روزه را بیان کنید؟

۴- حامل پرچم اسلام در نبرد «اُحد» چه کسی بود؟

۵- ملائکه‌های که عرش خداوند را بر دوش دارند, چند تا هستند؟

جواب

۱- روز عید رمضان و قربان و سه روز بعد از عید قربان و یوم الشک.

۲- آزادکردن یک بندۀ مؤمن یا گرفتن روزه دو ماه متوالی یا تأمین خوراک شصت ۶۰ نفر مسکین.

۳- تعجیل فطر – و تأخیر سحر.

۴- مصعب پسر عمیرس.

۵- هشت ۸ ملائکه.

سؤال

۱- پایان ۱ بر ۴ اول قرآن را مشخص کنید؟

۱

۲- معنی کلمۀ شیطان در لغت چیست؟ ۴

۳- قرآنکریم چند تا جزء می‌باشد، ذکر کنید؟

۴- پیامبران اولی عزم چند نفر هستند؟

۵- پیامبر اسلام ج در هنگام بعثت چند سال داشت؟

جواب

۱- اول قرآن تا پایان سورۀ انعام است.

۲- کلمه «شیطان» از شَطَنَ درست شده است «یعنی دور و رانده شد».

۳- سی ۳۰ جزء است.

۴- پنج: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی، محمد (صلوات الله وسلامه علیهم).

۵- ۴۰ سال.

سؤال

۱- آخرین همسر پیامبر ج چه نام داشت؟

۲- فرمانده سپاه اسلام که در غزای مؤته شهید شد چه کسی بود؟

۳- مدت خلافت حضرت ابوبکرس چند سال بود؟

۴- پیامبر اسلام ج در روز فتح مکه در خانۀ خدا بعد از طواف, چه آیه‌ای را بر مردم قرائت فرمودند؟

۵- اولین نوزاد انصار بعد از هجرت, چه کسی بوده است؟

جواب

۱- میمونه دختر حارثل.

۲- زید پسر حارثس.

۳- دو سال و سه ماه و هشت روز.

۴- آیۀ ۱۳ سورۀ حجرات: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّا خَلَقۡنَٰكُم مِّن ذَكَرٖ وَأُنثَىٰ... «ای مومنان! ما شما را از مرد و زنی آفریده‌ایم».

۵- نعمان بن بشیر انصاریس.

سؤال

۱- چه زنی دختر پیامبری و همسری پیامبر دیگری بود؟

۲- پیامبر ج بعد از هجرت چند بار «عمره» را انجام داد؟

۳- عمرۀ صلح حدیبیه, در چه سالی صورت گرفت؟

۴- سورۀ «سبأ» در چه جزءی واقع شده است؟

۵- در چه سالی جماعت مسیحیان نجران, خدمت پیامبر آمدند؟

جواب

۱- دختر حضرت شعیب÷ - زیرا همسر حضرت موسی÷ بودند.

۲- چهار بار (۴).

۳- در سال شش هجری.

۴- در جزء بیست و دوم (۲۲).

۵- در سال نه (۹) هجری.

سؤال

۱- کنیۀ «بلال بن رباحس» چیست؟

۲- معنی «رواه الشیخان» چیست؟

۳- بر گزارکردن نماز در مسجد الحرام, چند برابر غیر آن است؟

۴- اولین همسر پیامبر ج که بعد از فوت ایشان, دار فانی را وداع گفت کی بود؟

۵- رسول خدا ج بعد از فوت و درگذشت از دنیا, چند تا همسر را باقی گذاشت؟

جواب

۱- ابوعبدالله.

۲- یعنی امام مسلم و امام بخاری حدیث را نقل فرموده‌اند.

۳- صد هزار برابر.

۴- «زینب دختر جحشل».

۵- نه, همسر.

سؤال

۱- اولین جوانی که در اوائل بعثت، مسلمان شد چه نام داشت؟

۲- «بسم الله الرحمن الرحیم» چند بار در قرآن ذکر شده است؟

۳- نام حضرت «عیسی÷» چند بار در قرآن ذکر شده است؟

۴- کدام زن در سال فتح مکه بعد از اسلام شوهرش مسلمان شد و پیامبر صیغۀ عقد ایشان را جاری نمود؟

۵- چه کسی گفت: بدین شمشیر خود بهترین مرد و شریرترین فرد را به قتل رسانده‌ام؟

جواب

۱- حضرت علیس پسر ابی طالب.

۲- ۱۱۴ بار.

۳- ۲۵ بار.

۴- هند دختر عتبه همسر ابوسفیان.

۵- «وحشی بن حرب» در جنگ احمد حمزهس را شهید نمود و در واقعۀ یمامه «مسیلمۀ» کذاب را کشت.

سؤال

۱- دعوت پیامبر چند سال به طور سری و پنهانی انجام شد؟

۲- مسلمانان در ابتدای دعوت اسلامی, به کدام منطقه هجرت فرمودند؟

۳- پیامبر اسلام ج در هنگام فتح مکه, چند روز در مکه اقامت نمود؟

۴- اولین مسجدی که در مدینه در آن قرائت و خوانده می‌شد، کدام مسجد بود؟

۵- زید پسر ثابتس در چه هنگامی و در کجا دار فانی را وداع گفت؟

جواب

۱- ۳ سال.

۲- به سوی حبشه که اتیوپی امروز است.

۳- ۱۵ روز.

۴- مسجد بنی زریق.

۵- در سال ۴۵ هجری و یا ۵۱ هجری در مدینه.

سؤال

۱- در کدام غاری بود که وحی الهی بر پیامبر ج نازل شد؟

۲- چه زنی بود که مسلمانان پدر و برادر و شوهرش را کشتند، سپس پیامبرج با ایشان ازدواج کردند؟

۳- صلح حدیبیه در چه سالی صورت گرفت؟

۴- بلال بن رباحس در کجا فوت فرمودند؟

۵- سید زنان عالم اسلامی چه زنی بوده است؟

جواب

۱- غاز حرا.

۲- ام المؤمنین «صفیهل دختر حیی».

۳- در سال ۶ هجری.

۴- در شهر دمشق - کشور سوریه.

۵- فاطمهل دختر پیامبرج .

سؤال

۱- در چه موقعی نمازگزار چهار تشهد در نماز می‌خواند و کدام نماز است؟

۲- سورۀ «قدر» چند آیه است؟

۳- سورۀ مریم در چه جزءی قرار دارد؟

۴- حضرت آدم÷ در چه روزی خلق شد؟

۵- اسم «ابو درداس» چیست؟

جواب

۱- زمانی نمازگذار اقتدا بکند به امام, در تشهد اول نماز مغرب.

۲- پنج آیه ۵.

۳- در جزء ۱۶.

۴- در روز جمعه.

۵- عویمر پسر مالک پسر قیس انصاری.

سؤال

۱- بعد از رحلت سلیمان پسر عبدالملک چه کسی امر خلافت را به دست گرفت؟

۲- چه کسی بود در هنگام ولادت, پیامبر ج دهان آن را شیرین نمود و حجاج ایشان را در مکه شهید کرد و به دار کشید؟

۳- اولین اعراب گذار قرآن, چه کسی بوده است؟

۴- چه کسی لغات عربی را به قبیلۀ قریش آموخت؟

۵- آخرین آیۀ مدنی که در مکۀ مکرمه نازل گشت, کدام آیه است؟

جواب

۱- عمر پسر عبدالعزیزس.

۲- عبدالله پسر زبیر پسر عوامس.

۳- ابو اسود دؤلی.

۴- حرب پسر امیه پسر عبد شمس.

۵- آیۀ ﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ... در سورۀ مائده.

سؤال

۱- اولین کسی که سئوال از تعداد حروف قرآن کرد چه نام داشت؟

۲- اولین غزوۀ پیامبرج کدام غزوه بوده است؟

۳- آخرین غزوۀ پیامبرج کدام غزوه بوده است؟

۴- سورۀ آل عمران مشتمل بر چند آیه می‌باشد؟

۵- سورۀ الرحمن در چه جزءی واقع گشته است؟

جواب

۱- حجاج پسر یوسف ثقفی.

۲- غزوۀ «ابواء یا (ودان) در ماه صفر سال دوم هجری.

۳- غزوۀ تبوک.

۴- دویست ۲۰۰ آیه.

۵- در جزء بیست و هفتم (۲۷).

سؤال

۱- امام نووی/ در چه سالی به دنیا آمده است؟

۲- مؤلف کتاب «ریاض الصالحین» چه کسی است؟

۳- کنیه حضرت عمرس پسر خطاب چیست؟

۴- کتاب‌های آسمانی که خداوند آنان را نازل کرده کدام‌ها هستند؟

۵- نام کدام زن در قرآن ذکر شده است؟

جواب

۱- در سال ۶۳۱ هجری.

۲- یحی پسر شرف نووی.

۳- ابو حفص.

۴- صحف، زبور، تورات، انجیل، قرآن.

۵- حضرت مریم پاکدامن.

سؤال

۱- قرآنکریم به چند لهجه نازل گشته است؟

۲- اولین فردی که در مورد تدوین قرآن فکر کرد, کی بود؟

۳- چه کسانی قرآن را تدوین و جمع‌آوری کردند؟

۴- خلافت حضرت ابوبکرس در چه سالی شروع شد؟

۵- چه پادشاهی بود، با وجود این که پیامبر اسلام ج را ندیده بود به ایشان ایمان آورد و هنگام خبر فوت او، پیامبر نماز جنازه را به طور غائبی بر او خواند؟

جواب

۱- ۷ لهجه.

۲- عمرس پسر خطاب.

۳- در مرحلۀ اول زید بن ثابتس و در مرحله دوم زیدس با دو تن دیگر.

۴- در سال ۱۱ هجری.

۵- نجاشی پادشاه حبشه (اتیوپی).

سؤال

۱- سورۀ الرحمن چند آیه است؟

۲- آدم در چه روزی از بهشت خارج شد؟

۳- آخرین فردی که از عشرۀ مبشره فوت فرمود چه کسی بود؟

۴- چه کسی همراه پیامبر ج در واقعۀ حنین و طائف, در حالی که کافر بود شرکت نمود و بعداً مسلمان شد؟

۵- کدام صحابه به غیسل ملائکه «یعنی غسل‌شدۀ ملائکه» مشهور است؟

جواب

۱- ۷۸.

۲- در روز جمعه.

۳- سعد پسر ابی وقاصس.

۴- صفوان پسر امیهس.

۵- حنظله انصاریس.

سؤال

۱- کدام صحابی در هنگام شستن دست برای وضوی نماز در شام فوت فرمودند؟

۲- چه کسی بود، پیامبر ج در حق ایشان فرمودند: شلیک کن پدر و مادرم فدایت باد؟

۳- چه کسی با قوم خود گفت: شما آخرین کسانی بودی که مسلمان شدی پس اولین افرادی که مرتد می‌گردند، نباشید.

۴- چه شخصی بود که پیامبر ج باو اختیار داد تا در خانواده خود خدمت کند، اما ایشان خدمت پیامبرج اختیار کرد؟

۵- اولین سوره در جزء آخر قرآن, کدام سوره است؟

جواب

۱- عبدالله بن بسرس.

۲- سعد پسر ابی وقاصس.

۳- عثمان پسر ابی العاص ثقفیس.

۴- زید پسر حارثهس.

۵- سورۀ «نبأ» است.

سؤال

۱- اولین نوزاد مسلمانان, که در حبشه به دنیا آمد چه نام داشت؟

۲- اسم عالم و دانشمند یهودی که در مدینه بعد از هجرت رسول ج مسلمان شد, کی بود؟

۳- آیا بیشتر قصص انبیاء در مدینه و یا در مکه نازل گردیده است؟

۴- چند بار کلمه «الله» در قرآن ذکر شده است؟

جواب

۱- عبدالله پسر جعفرب ابی طالب.

۲- عبدالله پسر سلامس.

۳- در مکه.

۴- ۱۶۹۷ بار.

سؤال

۱- اولین کسی که دین حضرت اسماعیل را تغییر داد و مردم عرب را به سوی بت‌پرستی دعوت نمود؟

۲- واقعۀ «اُحد» درچه زمانی به وقوع پیوست؟

۳- «جن» از چه چیزی درست شده‌اند؟

۴- چه کسی در روز وفات امام ابوحنیفه/ چشم به دنیا گشود؟

جواب

۱- عمرو پسر لحی.

۲- در ماه شوال – روز شنبه – سال ۳ هجری.

۳- از آتش سموم.

۴- حضرت: امام شافعی/.

سؤال

۱- سوره‌های که حدودات شرعیه در آنان مورد بحث است مکی یا مدنی است؟

۲- سوره‌های که بحث فرائض می‌کنند مکی یا مدنی هستند؟

۳- بیشتر سوره‌های که منافقین را مورد ذکر قرار داده است مکی یا مدنی هستند؟

۴- کدام سورۀ قرآن معادل ۱ بر ۳ قرآن است؟ ۱

۳

۵- اولین فردی که به سوی مدینه هجرت فرمودند چه نام داشت؟

جواب

۱- مدنی.

۲- مدنی.

۳- مدنی.

۴- سوره اخلاص.

۵- ابو سلمهس پسر عبدالأسد.

سؤال

۱- چه زنی بود که پیامبر ج در «سرف» که دهکدۀ همسایۀ مکه می‌باشد با او ازدواج کردند و در سال شصت و یک هجری در همانجا فوت فرمودند؟

۲- چه خانمی بود که در بیعت عقبه و در جنگ احد و روز حنین و در صلح حدیبیه و جنگ خیبر و یمامه شرف حضور داشت و در جنگ یمامه مورد اصابۀ تیر دشمنان قرار گرفت؟

۳- قبائل یهودی که در مدینه می‌زیستند چه نام داشتند؟

۴- اولین شهید مسلمانان انصار چه نام داشت؟

۵- صاحب «تفسیر صفوة التفاسیر» چه کسی است؟

جواب

۱- مادر مؤمنین «میمونهل».

۲- ام عمارهل نسیبۀ دختر کعب انصاری.

۳- بنو قینقاع – بنو النضیر – بنو قریظه.

۴- عمیر پسر حمامس.

۵- استاد محمد علی صابونی.

سؤال

۱- بانیان کعبه چه کسانی بودند؟

۲- کدام حشره‌ای است که قرآن یادی از آن می‌کند و با زبان حال خود سخن می‌راند؟

۳- چه چیزی نامۀ حضرت سلیمان÷ را تسلیم ملکه یمن کرد؟

۴- انسان در چه زمانی به سن رشد «یعنی تکامل عقلی و قوتی» می‌رسد؟

۵- کدام سوره است که در هر آیه‌ای از آن کلمۀ «الله» ذکر شده است؟

جواب

۱- حضرت ابراهیم و اسماعیل «علیهم السلام».

۲- «النمله» مورچه.

۳- «هدهد» شانه بسر.

۴- در سن چهل سالگی.

۵- سورۀ مجادله.

سؤال

۱- سورۀ حشر نسبت به چه کسانی, نازل شده است؟

۲- چه زنی بود که جعفر پسر ابی طالبس با او ازدواج کرد و بعد از فوت ایشان حضرت ابوبکرس، و بعد از ایشان حضرت علیس با او ازدواج کردند؟

۳- اسم «صحابۀ بزرگوار, ابوامامهس» چیست؟

۴- اولین فردی که در اسلام شمشیر خود را از غلاف بیرون آورد چه نام داشت؟

۵- در چه روزی واقعۀ رستاخیز پدید می‌آید؟

جواب

۱- نسبت به قبیله بنی نظیر از یهودیان مدینه.

۲- اسماءل دختر عمیس.

۳- سعد پسر سهل پسر حنیف انصاریس.

۴- زبیر پسر عوامس.

۵- در روز جمعه.

سؤال

۱- صاحب کتاب «نجوم الفرقان في أطراف القرآن» چه کسی است؟

۲- اولین مردی که به سوی حبشه رهسپار شد و هجرت کرد چه نام داشت؟

۳- مهاجر انصاری به چه کسی می‌گویند؟

۴- عمرۀ قضا در چه سالی به وقوع پیوست؟

۵- در چه هنگامی که گوشت خرهای اهلی حرام گردید؟

جواب

۱- مستشرق آلمانی به نام: جستاف لیبوشت فلوجل سال ۱۸۴۲ م.

۲- حضرت عثمان پسر عفانس.

۳- ذکوان پسر عبد قیس.

۴- در سال ۷ هجری.

۵- در روز خیبر.

سؤال

۱- چه کسی بت «منات» را منهدم ساخت؟

۲- سورۀ «یاسین» در چه جزءی واقع شده است؟

۳- غزای تبوک, در چه سالی رخ داده است؟

۴- چه کسی در روز حج اکبر, در میان مردم مسئلۀ برائت از مشرکین را بیان نمود؟

جواب

۱- سعد پسر زید اشهلیس.

۲- در میان جزء ۲۲ و ۲۳ واقع شده است.

۳- در ماه رجب سال ۹ هجری.

۴- حضرت علی پسر ابی طالبس.

سؤال

۱- پیامبر اسلام ج ، نماز فتح مکه را در همان روز در کدام خانۀ خواند؟

۲- چه کسی بود که پیامبر اسلام ج اسم منافقین را به پنهانی به او گفت؟

۳- آن سه نفری که در غزوۀ تبوک از جماعت مجاهدین تخلف ورزیدند و به غزا نرفتند، و نسبت به ایشان قرآن نازل شد چه کسانی بودند؟

۴- پیامبر ج در کجا چشم به جهان گشود؟

جواب

۱- در خانه ام هانیل.

۲- حذیفه پسر یمانس.

۳- کعب پسر مالک، مراره پسر ربیع - هلال پسر امیهش.

۴- در مکه مکرمه.

سؤال

۱- چه کسی «زبیر پسر عوامس» را به قتل رسانید؟

۲- «حذیفه پسر یمانس» در کجا دار فانی را وداع گفت؟

۳- اولین فرد ی که در روز فتح مکه پیامبر ج خون‌بهای او را پرداخت نمودند, چه نام داشت؟

۴- هنگامی که پیامبر ج در نماز سهو کردند، چه کسی ایشان را بیدار نمودند؟

۵- کدام قاضی در نماز صبح ﴿فَإِذَا نُقِرَ فِي ٱلنَّاقُورِ ٨ را خواند و آخرین نفس مرگ را کشید و فوت نمود؟

جواب

۱- عمیر پسر جرموز.

۲- در منطقۀ مدائن.

۳- ربیعه پسر حارث.

۴- ذوالیدین که اسمش خرباق بن عمرو سلمی بود.

۵- ذراره پسر ابی أوفی/.

سؤال

۱- مسلمانان در دوران «صلاح الدین ایوبی»/ در چه موقعی وارد بیت المقدس شدند و مسجد الاقصی و مسجد صخره را از آلایش مجسمه‌ها پاک نمودند؟

۲- چه کسی برای به قتل رساندن اسود عنسی دروغگین, که ادعای نبوت را داشت یاری و کمکی کرد؟

۳- نام کدام صحابی, در قرآن به صراحت ذکر شده است؟

۴- کتاب «صحیح المسلم» مشتمل بر چند احادیث می‌باشد؟

۵- چه کسی در زمان سفر پیامبر ج به طائف همراه ایشان بودند؟

جواب

۱- در روز جمعه بیست و هفتم ماه رجب سال ۵۸۳ هـ.

۲- فیروز دیلمی.

۳- زید پسر حارثهس.

۴- بر چهار هزار حدیث.

۵- زید پسر حارثهس.

سؤال

۱- چه کسی در غزای «مرحب یهودی» را به قتل رسانید؟

۲- اولین نوزاد مهاجرین در مدینه کی بود؟

۳- صلاح الدین ایوبی/ در کجا و در چه تاریخی دار فانی را وداع گفت؟

۴- غزوۀ «مؤته» در چه سالی رخ داده است؟

۵- امام ابوحنیفه/ چه نام دارد؟

جواب

۱- محمد پسر مسلم او را زد و حضرت علی با شتاب او را کشت.

۲- عبدالله پسر زبیرب.

۳- در بیست و هفتم ماه صفر سال ۵۸۹ هـ به سن پنجاه و شش سالگی در شهر دمشق سوریه.

۴- در سال هشتم هجری (۸).

۵- نعمان پسر ثابت.

سؤال

۱- اخشبان نام چه چیزهای است؟

۲- چه کسی قبل از بعثت به پیامبر ج ایمان آورد؟

۳- کفار قریش در شب هجرت رسول ج در چه جائی اجتماع کردند؟

۴- امام احمد پسر حنبل/ در کجا و در چه سالی چشم به دنیا گشود؟

۵- چه کسی بود شهید شد و حتی یک سجده برای خدا نبرده بود؟

جواب

۱- نام دو کوهی است در مکه مکرمه.

۲- ورقه پسر نوفل.

۳- در دارالندوه در مکه مکرمه.

۴- در شهر بغداد سال ۱۶۳ هجری.

۵- عمرو پسر ثابتس (همین که مسلمان شد در جنگ شهید شد).

سؤال

۱- آن دو نوجوان یتیمی که زمین مسجد پیامبر ج مال ایشان بود چه نام داشتند؟

۲- پیامبر ج در مدینه تا هنگامی که مسجد و خانه را بنا نهاد و به پایان رسانید و در منزل ایشان بسر برد؟

۳- مادر ابراهیم پسر پیامبر ج چه نام داشت؟

۴- در چه وقتی فاطمهل دختر پیامبر دار فانی را وداع گفت؟

۵- سید شهدا لقب چه کسی است؟

جواب

۱- سهل و سهیل.

۲- ابو ایوب انصاریس.

۳- ماریۀ قبطیل.

۴- شش ماه بعد از وفات حضرت رسول ج.

۵- حمزه پسر عبدالمطلبس.

سؤال

۱- چه شخصی بود که خداوند تبارک و تعالی از طریق جبرئیل امین سلام ایشان را فرستاد؟

۲- زنی که در ما فوق آسمان هفتگانه از تهمت مبرا شد, چه نام داشت؟

۳- آخرین همسر پیامبر ج که از دنیا درگذشت چه نام داشت؟

۴- سورۀ بقره مشتمل بر چند آیه می‌باشد, ذکر کنید؟

۵- شریعت اسلام بر چند قسم تقسیم می‌شود؟

جواب

۱- حضرت خدیجهل بود.

۲- حضرت عائشهل.

۳- سیده «ام سلمه»ل.

۴- دویست و هشتاد و شش آیه ۲۸۶.

۵- بر چهار قسم: عبادت، معاملات، مناکحات، حدودات.

سؤال

۱- تفاوت زمانی میان بنای مسجد الحرام و مسجد الاقصی، تا چه اندازه می‌باشد؟

۲- «ام القری» نام چه شهری است؟

۳- روز حج اکبر کدام روز است؟

۴- سورۀ که بعد از سورۀ کهف واقع گشته است، کدام سوره است؟

۵- نام مادر مؤمنین «ام سلمه»ل چیست ذکر کنید؟

جواب

۱- چهل سال (۴۰) بود.

۲- شهر مکه.

۳- روز نحر است یعنی «قربان».

۴- سورۀ مریم.

۵- هند دختر سهیل.

سؤال

۱- سورۀ «الناس» چند آیه است؟

۲- بزرگترین روزهای دهگانه، کدام روزها هستند؟

۳- کنیۀ «ابی پسر کعب»س چه بوده است؟

۴- اسم «ابوسعید خدری»س را که راوی احادیث می‌باشد چیست؟

۵- سورۀ «النور» در کدام جزء قرار گرفته است؟

جواب

۱- شش (۶) آیه.

۲- روزهای اوائل ماه «ذی الحجه» هستند.

۳- «ابومنذر»س.

۴- سعد پسر مالک پسر سنان خدریش.

۵- در جزء ۱۸ قرار گرفته.

سؤال

۱- اولین سورۀ تبارک کدام سورۀ می‌باشد؟

۲- کنیه پیامبر اسلام ج را نام ببرید؟

۳- اولین مسجدی که در مدینۀ منوره تأسیس شد, کدام مسجد بود؟

۴- جزء سی‌ام قرآن مکی یا مدنی است ذکر کنید؟

۵- مادر دخترهای پیامبر ج کدام همسر ایشان بودند؟

جواب

۱- سورۀ «مُلک» جزء ۲۹.

۲- ابوالقاسم ج.

۳- مسجد قبا.

۴- تمام آن مکی به جز سورۀ «نصر».

۵- سیده خدیجهل.

سؤال

۱- بزرگترین ماه، کدام ماه است؟

۲- خواهر پیامبر ج از جنبۀ رضاعی چه زنی بوده است؟

۳- امام شافعی/ در کجا و در چه تاریخی وفات و تولد یافت؟

۴- کدام غار بود که پیامبر ج در هنگام هجرت, چند روزی در درون او بسر بردند؟

۵- در هنگام هجرت همراه پیامبر ج چه کسی بود؟

جواب

۱- ماه مبارک رمضان.

۲- شیماء.

۳- در غزوه فلسطین در سال ۱۵۰ هـ تولد و در قرافه مصر سال ۲۰۴ وفات یافت.

۴- غار ثور.

۵- ابوبکر صدیقس.

سؤال

۱- سنن ابی داود مشتمل بر چند احادیث می‌باشد؟

۲- سومین اصحابی که به دین حنیف اسلام گروید چه نام داشت؟

۳- صاحب کتاب «الموطأ» چه کسی است؟

۴- اولین فردی از مهاجرین که در مدینه فوت فرمودند چه کسی بود؟

۵- مادر «أنس پسر مالکس» چه نام داشت؟

جواب

۱- بر ۴۸۰۰ احادیث.

۲- سعد پسر ابی وقاصس.

۳- اما م مالک بن أنس بن مالک/.

۴- عثمان پسر مظعونس.

۵- ام سلیمل.

سؤال

۱- در میان مردم مسلمان مدینه چه کسی به سید انصار, مشهور بودند؟

۲- آخرین صحابی که در شام دعوت حق را لبیک فرمود, چه کسی بود؟

۳- زبیر پسر عوامس در چه جای به درجۀ شهادت نائل گشت؟

۴- اولین خانوادۀ که در شهر مدینۀ منوره جمعاً مسلمان شدند چه خانوادۀ بودند؟

۵- در زمان خلافت عمر بن خطاب کدام کشورها فتح شدند؟

جواب

۱- سعد پسر معاذس.

۲- عبدالله پسر بسرس.

۳- در شهر بصره.

۴- خانوادۀ «بنو عبدالاشهل».

۵- کشورهای: لیبی - مصر - فلسطین - عراق - اردن هاشمی - شامات - قسمت اعظم ایران.

سؤال

۱- خلفاء راشدین را نام برید؟

۲- پیامبر مرسل, یعنی چه؟

۳- پیامبران اولو العزم چند نفر هستند نام آنها چیست؟

۴- پیامبران مرسل چند نفر بودند؟

۵- پیامبر اسلام ج در چه سنی مبعوث شد؟

جواب

۱- حضرت ابوبکر، عمر، عثمان، علیش.

۲- یعنی پیامبرانی که از طرف خداوند دارای پیام و کتاب مخصوص بوده‌اند.

۳- حضرت نوح، ابراهیم، موسی، عیسی، محمدش.

۴- ۳۱۳ نفر.

۵- در چهل سالگی

*********

به یاری خداوند در روز جمعه ۳۰ / ۳ / ۷۶ (۱۴۱۷ صفر هـ - ق) ترجمۀ آن به پایان رسید.

وصلی الله علی محمدٍ وعلی آله واصحابه واتباعه وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين.