1046

مشخصات کتاب

راه صالحان




تأليف:

خسرو روشن

استهلال

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ ٢٧ [العنکبوت: ۲٧].

«به درستی (حضرت) ابراهیم در آخرت از زمره‌ی صالحان است».

و بسیاری از پیغمبران از خداوند سبحان خواسته‌اند تا آنان را از زمره‌ی صالحان قلمداد فرمایند؛ پرواضح است که رسیدن به مقام و منزلت صالح بودن و نعمت‌های آخرت، کوشش و پرهیزگاری فراوانی را می‌طلبد. خدای سبحان در سوره انشقاق آیه‌ی ۶ می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡإِنسَٰنُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدۡحٗا فَمُلَٰقِيهِ ٦ «ای انسان تو پیوسته با تلاش بی‌امان و رنج فراوان به سوی پروردگارت ره‌سپاری و سرانجام او را ملاقات خواهی کرد».

(و نتیجه رنج و تلاش خود را خواهی دید) بنابراین باید ارزش وقت و زندگی را بدانیم و از آن کمال استفاده را ببریم و در طاعت و عبادات که غذا و رشد و نمو ایمانند کوشان باشیم.

إن‌شاء‌الله

﴿فَوَرَبِّ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقّٞ مِّثۡلَ مَآ أَنَّكُمۡ تَنطِقُونَ ٢٣

[الذاریات: ۲۳].

«به خدای آسمان و زمین سوگند که این (مطلب، یعنی وقوع رستاخیز، حساب و کتاب، جزا و سزا، بهشت برای دین‌داران، و دوزخ برای بی‌دینان) حق است، درست همان‌گونه که شما سخن می‌گوئید (و سخن گفتن که کاملاً برای‌تان محسوس است و درباره آن شک و تردیدی ندارید)».

مقدمه‌ی مؤلف

بعد از شکر آفریدگار توانا و صلوات و سلام به روح مبارک خاتم پیغمبران حضرت محمد ج، لازم دانستم که کتابی را مسمی به (راه صالحان) برای هم‌نوعان تحریر نمایم از خدای عظیم مسئلت دارم که راهنمائیم فرماید.

در این کتاب سعی نموده‌ام که مطالب آن در عبارات ساده و روشن و مختصر بیان کنم که خواندن آن به ملال نینجامد و هم‌چنین خوانندگان محترم با برخی از آیات قرآن کریم و احادیث شریف و شریعت مقدس و پاک اسلام آشنا شوند و به آن عمل نمایند و بدین وسیله ما بندگان خدای سبحان خود را از معایب نفسانی پاک و روح و روان خود را تقویت کنیم و با اخلاق نیکو آراسته شویم تا خدای متعال ما را از زمره صالحان و پرهیزکاران قرار دهد و در آخرت از عذاب دردناک دوزخ نجات یافته و رضوان و بهشت خدای سبحان را بدست آورده باشیم آمین.

ایمان، عمل صالح و تقوی

ایمان، عمل صالح و تقوی از اهم واجبات در دین مقدس اسلام است و تمام پیغمبران به خاطر همین برگزیده شده‌اند و صدها بار در قرآن کریم و سنت شریف نبوی توصیه شده است و سعادت دنیا و رسیدن به رضایت و خشنودی خدا و فوزعظیم و بهره‌های بی‌انتهای آخرت به آن بستگی دارد.

حضرت رسول ج می‌فرماید: «درست باشید و پایداری کنید تا بهره‌های بسیار ببرید». استاد بزرگوار دکتر محمد راتب نابلسی می‌فرماید: انسان چون درست‌کردار باشد هرگز نمی‌تواند نیکی‌هائی را که در نتیجه درستی و پایداریش بدست می‌آورد بشمارد. هم‌چنین می‌فرماید: محال است خداوند سبحان چیزی را مشروع بدارد یا چیزی را حرام کند، مگر این‌که نتایج گران‌بهائی در پی داشته باشد، که خوشا به حال هرکس آن را دریافت و بدا به حال آن‌کس به آن پی نبرد. ما ایمان‌داران دستورهای خدای سبحان را بدون چشم‌داشت کشف حکمت‌های آن اجرا می‌کنیم، اما در عوض اگر حکمت‌ها برایمان آشکار شود ایمان‌مان به عظمت و بزرگی این دین مقدس افزونی می‌یابد. پایان سخنان گوهر مثال جناب دکتر نابلسی. بنابراین ایمان، عمل صالح و تقوی، نتایج و بهره‌های گران‌بهائی را دارد که در وصف نمی‌گنجد. آیات مبارکه زیر مؤید این مطلب است.

۱- ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٞ كَبِيرٌ ٧ [فاطر: ٧] «کسانی که ایمان می‌آورند و کارهای صالحه انجام دهند آمرزش خداوند شامل حال‌شان خواهد شد و پاداش بزرگی دارند».

۲- ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُدۡخِلَنَّهُمۡ فِي ٱلصَّٰلِحِينَ ٩ [العنکبوت:٩] «کسانی که ایمان ‌آوردند و کارهای صالحه انجام دادند ما ایشان را در میان صالحان قرار می‌دهیم».

۳- ﴿وَمَن يَقۡتَرِفۡ حَسَنَةٗ نَّزِدۡ لَهُۥ فِيهَا حُسۡنًاۚ [الشوری: ۲۳].

«هر کسی که کار نیک انجام دهد بر نیکی عمل او می‌افزائیم».

۴- ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنۡهُمۡ سَيِّ‍َٔاتِهِمۡ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَحۡسَنَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ٧ [العنکبوت: ٧].

«کسانی که ایمان بیاورند و کارهای صالحه انجام می‌دهند بدی‌هایشان را می‌بخشیم و محو می‌کنیم و پاداش کارهای نیک‌شان را به بهترین وجه می‌دهیم».

۵- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا ٩٦ [مریم:٩۶].

«بی‌گمان کسانی که ایمان می‌آورند و کارهای صالحه انجام می‌دهند خداوند مهربان آنان را دوست می‌دارد (و محبت ایشان را به دل‌ها می‌افکند)».

﴿ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ طُوبَىٰ لَهُمۡ وَحُسۡنُ مَ‍َٔابٖ ٢٩ [الرعد: ۲٩] «کسانی که ایمان می‌آورند و کارهای صالحه انجام می‌دهند خوشا به حال ایشان چه جایگاه زیبائی دارند».

۶- ﴿وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ١٣٠ [آل عمران: ۱۳۰] «و از خدا بترسید تا رستگار شوید».

٧- ﴿وَمَن يَأۡتِهِۦ مُؤۡمِنٗا قَدۡ عَمِلَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلدَّرَجَٰتُ ٱلۡعُلَىٰ ٧٥ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ ٧٦ [طه: ٧۵- ٧۶] «و هر کس با ایمان و عمل صالح به پیشگاه پروردگارش رود چنین کسانی دارای مراتب بالا و منازل بالایند (و آن منازل بالا) در زیر آن رودبارها جاری است و این پاداش کسی است که همراه با ایمان و عمل صالح خود را پاک (از کثافات کفر و معاصی) کند».

۸- ﴿وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَعَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ وَٱلصِّدِّيقِينَ وَٱلشُّهَدَآءِ وَٱلصَّٰلِحِينَۚ وَحَسُنَ أُوْلَٰٓئِكَ رَفِيقٗا ٦٩ ذَٰلِكَ ٱلۡفَضۡلُ مِنَ ٱللَّهِۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ عَلِيمٗا ٧٠ [النساء: ۶٩- ٧۰] «و کسی که از خدا و پیغمبر اطاعت کند او در قیامت هم‌نشین کسانی خواهد بود که خداوند بدیشان نعمت (هدایت) داده است از پیغمبران، راست‌روان، شهیدان و صالحان و آنان چه اندازه دوستان خوبی هستند، این موهبت و رحمتی از سوی خدای سبحان است و خداوند با خبر از اعمال بندگان است و کافی است که خداوند آگاه باشد»..

٩- ﴿وَلَن يَجۡعَلَ ٱللَّهُ لِلۡكَٰفِرِينَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ سَبِيلًا ١٤١ [النساء: ۱۴۱].

«(تا زمانی که مؤمنان دارای ایمان راستین و اعمال صالحه باشند) هرگز خداوند کافران را بر مؤمنان چیره نخواهد ساخت».

۱۰- ﴿وَزَكَرِيَّا وَيَحۡيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلۡيَاسَۖ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ ٨٥ [الأنعام: ۸۵].

«و زکریا و یحیی و عیس و الیاس را (هدایت دادیم) و همه آنان از جمله صالحان بودند».

۱۱- ﴿وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ ٢٧ [العنکبوت: ۲٧].

«و براستی حضرت ابراهیم در آخرت از زمره صالحان است».

۱۲- ﴿وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيۡرَ ٱلزَّادِ ٱلتَّقۡوَىٰۖ [البقرة: ۱٩٧].

«و توشه برگیرید که بهترین توشه تقوی است».

۱۳- ﴿وَمَن يَتَّقِ ٱللَّهَ يُكَفِّرۡ عَنۡهُ سَيِّ‍َٔاتِهِۦ وَيُعۡظِمۡ لَهُۥٓ أَجۡرًا ٥ [الطلاق: ۵] «و هر کس از خدا بترسد گناهان را از روی می‌زداید و پاداش بزرگ به او می‌دهد».

۱۴- ﴿وَإِن تَصۡبِرُواْ وَتَتَّقُواْ لَا يَضُرُّكُمۡ كَيۡدُهُمۡ شَيۡ‍ًٔا [آل عمران: ۱۲۰].

«اگر شکیبائی کنید و تقوی پیشه نمائید نیرنگ دشمنان به شما آسیبی نمی‌رساند».

۱۵- ﴿فَمَنِ ٱتَّقَىٰ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٣٥ [الأعراف: ۳۵].

«پس هر کس تقوی پیشه کند، و درستکار شود نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین شوند».

۱۶- ﴿وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ ٣٦ [التوبة: ۳۶].

«و بدانید که لطف و یاری خداوند با پرهیزگاران است».

۱٧- ﴿أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ ٣٣ لَهُم مَّا يَشَآءُونَ عِندَ رَبِّهِمۡۚ

[الزمر: ۳۳- ۳۴].

«اینانند متقیان که برای خواسته‌هایشان هیچ محدودیتی نیست و هر چه بخواهند نزد پروردگارشان دارند».

۱۸- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَتَّقُواْ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّكُمۡ فُرۡقَانٗا [الأنفال: ۲٩].

«ای مؤمنان اگر از خدا بترسید خداوند (دانش و بینش ویژه‌ای) به شما می‌دهد (که در پرتو آن) حق را از باطل می‌شناسید».

۱٩- ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ ٧ [التوبة: ٧].

«بی‌گمان خداوند پرهیزکاران را دوست می‌دارد».

۲۰- ﴿ٱعۡدِلُواْ هُوَ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰ [المائدة: ۸].

«عدالت را رعایت کنید زیرا عدالت نزدیک‌ترین امر به تقوی است».

۲۱- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلرُّسُلُ كُلُواْ مِنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًا [المؤمنون: ۵۱].

«ای پیغمبران از غذاهای حلال بخورید و کارهای صالحه انجام دهید».

۲۲- ﴿إِنَّ أَكۡرَمَكُمۡ عِندَ ٱللَّهِ أَتۡقَىٰكُمۡۚ [الحجرات: ۱۳].

«به طور یقین گرامی‌ترین شما نزد خدا پرهیز‌کارترین شما است».

۲۳- ﴿وَيَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ [الشوری: ۲۶].

«و خداوند دعای کسانی را اجابت می‌کند که ایمان آورده‌اند و کارهای نیکو و صالحه انجام داده‌اند».

۲۴- ﴿يَوۡمَ نَحۡشُرُ ٱلۡمُتَّقِينَ إِلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ وَفۡدٗا ٨٥ [مریم: ۸۵].

«روزی ما پرهیزکاران را (با تکریم مانند گروه‌هایی که به نزد شاهان روند و مهمان ایشان شوند) و در پیشگاه خداوند مهربان جمع و وارد بهشت می‌نمائیم».

۲۵- ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعۡيُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ١٧ [السجدة: ۱٧].

«هیچکس نمی‌داند در برابر کارهایی که مؤمنان انجام می‌دهند چه چیزهای شادی آفرین و مسرت‌بخش برای ایشان پنهان شده است».

۲۶- ﴿هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ ٱلسَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ لِيَزۡدَادُوٓاْ إِيمَٰنٗا مَّعَ إِيمَٰنِهِمۡۗ [الفتح: ۴].

«خدا است که بر دل‌های مؤمنان آرامش و اطمینان‌خاطر داده تا ایمانی بر ایمان خود بیفزایند».

۲٧- ﴿رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ ٨٣ [الشعراء: ۸۳]. «(حضرت ابراهیم دست دعا به درگاه خدای سبحان برداشت و گفت:) پروردگارا به من علم و معرفت مرحمت فرما (تا در پرتو آن حق را حق و باطل را باطل ببینم و قدرت بر داوری صحیح میان بندگانت را داشته باشم) و من را (در دنیا و آخرت) از زمره صالحان بگردان».

۲۸- ﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ ٦٣ [یونس: ۶۲- ۶۳].

«هوشیار باشید دوستان خدا ترس و غم بر آنان چیره نمی‌شود. آنان کسانی هستند که ایمان دارند و متقی هستند».

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

آشنایی با آیاتی از قرآن کریم

امام حسن البنا / در کتاب مأثورات چنین می‌فرماید:

قرآن کریم دستور جامع‌ قوانین اسلام و آن منبعی است که افاضه خیر می‌کند و حکمت را در دل مؤمنین جاری می‌سازد و بالاترین چیزی است که بندگان خدا به وسیله آن به خدای عزوجل تقرب می‌جویند.

در حدیث عبدالله بن مسعودس آمده است که گفت: پیامبر ج فرمود: این قرآن مأدبه خداست یعنی پیامبر ج قرآن را به صنعت خدا تشبیه نموده، صنعتی که در آن خیر و منافع زیاد است شما تا آنجا که می‌توانید به استقبال صنعت خدا بروید، این قرآن ریسمان محکم خداست از این کتاب استفاده کنید، نور هدایت است و نورش آشکار، و شفا است برای قلب‌های بیدار و دل‌های نژند، و نگهدارنده کسی است که به آن تمسک جوید، و کسی که از آن پیروی کند اهل نجات است. این قرآن کسی را منحرف نمی‌سازد و هیچ‌کس را به رنج و تعب نمی‌اندازد، شخص را به کجی نمی‌کشاند و خواننده در عمل کننده قرآن راست و درست است، شگفتی‌های قرآن هرگز تمام نمی‌شود و شیرینی و درخشش آن هیچ‌وقت از بین نمی‌رود، آن را تلاوت کنید که خداوند تبارک و تعالی شما را به خواندن آن پاداش می‌دهد و این پاداش به قدری زیاد است که برای هر حرفش ده ثواب است و فرمود: آگاه باشید که به شما نگفتم: «الم» یک حرف است بلکه «الف» یک حرف و «لام» حرفی و «میم» حرفی محسوب می‌گردد. مع‌الوصف آیاتی را در زمینه‌های گوناگون تحریر می‌کنم که انشاءالله در آن تفکر و اندیشه نمائیم که سعادت دنیا و آخرت در آن است.

و این مطلب نباید فراموش شود که لازم است هر خانواده‌ای تفسیر قرآن در خانه خود داشته باشند و افراد خانواده از انوار آن استفاده ببرند، و باسودان بی‌سوادان را راهنمایی کنند و پدر و مادرها فرزندان‌شان را به یادگیری قرآن تشویق نمایند.

۱- ﴿إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَهۡدِي لِلَّتِي هِيَ أَقۡوَمُ [الإسراء: ٩].

«این قرآن راست‌ترین راه‌ها را نشان می‌دهد».

۲- ﴿يَهۡدِي بِهِ ٱللَّهُ مَنِ ٱتَّبَعَ رِضۡوَٰنَهُۥ سُبُلَ ٱلسَّلَٰمِ [المائدة: ۱۶].

«خداوند با کتاب قرآن کسانی را به راه‌های ایمن از بیم و هراس دنیا و آخرت هدایت می‌کند که جویای خشنودی او باشند».

۳- ﴿هُوَ ٱلَّذِي بَعَثَ فِي ٱلۡأُمِّيِّ‍ۧنَ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَيُزَكِّيهِمۡ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ ٢ [الجمعة: ۲].

«خدا کسی است که از میان بی‌سوادان پیغمبری را برانگیخته است تا آیات خدا را برای ایشان بخواند و آنان را پاک بگرداند او بدیشان کتاب قرآن را می‌آموزد و آنان پیش از آن تاریخ واقعاً در گمراهی آشکاری بودند».

۴- ﴿إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّكۡرَ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ ٩ [الحجر: ٩].

«به راستی ما خودمان قرآن را (بر محمد ج) نازل کرده‌ایم و خودمان هم آن را از هر نوع تحریفی حفظ خواهیم کرد».

۵- ﴿كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ٢٩ [ص:۲٩].

«کتابی که به سوی تو نازل نمودیم با برکت است تا در آیات آن تدبر کنند و صاحبان خرد پیند گیرند».

۶- ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ ٢٠٤ [الأعراف: ۱۰۴].

«وقتی که قرآن خوانده می‌شود به آن گوش دهید و ساکت باشید تا مورد رحمت قرار بگیرید».

٧- ﴿وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ٱلۡقُرۡءَانُ جُمۡلَةٗ وَٰحِدَةٗۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ وَرَتَّلۡنَٰهُ تَرۡتِيلٗا ٣٢ [الفرقان: ۳۲].

«کافران می‌گویند: چرا قرآن یک‌جا بر محمد نازل نمی‌شود (و تدریجاً نازل می‌گردد) ولی ما همین‌گونه قرآن را تدریجاً بر شما نازل می‌کنیم تا دل تو را (با انس به آن وحفظ آن) پا برجا و استوار بداریم و قرآن را به تدریج (به وسیله جبرئیل) بر تو می‌خوانیم».

۸- ﴿وَإِذَا سَمِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَى ٱلرَّسُولِ تَرَىٰٓ أَعۡيُنَهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ ٱلۡحَقِّ [المائدة: ۸۳].

«وقتی مؤمنین شنیدند آن‌چه را که از آیات قرآن بر حضرت رسول اکرم نازل گشته بود تو می‌دیدی آن‌ها را که اشک می‌ریختند به سبب اثری که شناسایی حق در وجود آن‌ها به جای گذاشته بود».

٩- ﴿أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ أَمۡ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقۡفَالُهَآ ٢٤ [محمد: ۲۴].

«آیا درباره قرآن نمی‌اندیشند یا این‌که بر دل‌هایی قفل‌هایی زده شده است».

۱۰- ﴿لَوۡ أَنزَلۡنَا هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ عَلَىٰ جَبَلٖ لَّرَأَيۡتَهُۥ خَٰشِعٗا مُّتَصَدِّعٗا مِّنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۚ وَتِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ ٢١ [الحشر: ۲۱].

«اگر ما این قرآن را بر کوهی فرو می‌فرستادیم کوه را از ترس خدا کرنش‌کنان و شکافته می‌دیدی ما این مثال‌ها را برای مردمان بیان می‌داریم تا بیندیشند».

۱۱- ﴿وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ ١٧ [القمر: ۱٧].

«ما قرآن را آسان ساخته‌ایم و قابل فهم است آیا پند پذیرنده و عبرت‌گیرنده‌ای هست».

۱۲- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَتۡكُم مَّوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَشِفَآءٞ لِّمَا فِي ٱلصُّدُورِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ ٥٧ [یونس: ۵٧].

«ای مردمان از سوی پروردگارتان برای شما اندرزی و درمانی که در سینه‌هاست آمده است که (قرآن نام دارد) هدایت و رحمت برای مؤمنان است».

۱۳- ﴿قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا يَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَلَوۡ كَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِيرٗا ٨٨ [الإسراء: ۸۸].

«بگو: اگر همه مردمان و جملگی پریان گرد آیند بر این‌که هم‌چون این قرآن را بیاورند نمی‌توانند مانند آن را بیاورند و ارائه دهند هرچند هم برخی از ایشان مددکار برخی دیگر شوند».

۱۴- ﴿وَيَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡمَحِيضِۖ قُلۡ هُوَ أَذٗى فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ وَلَا تَقۡرَبُوهُنَّ حَتَّىٰ يَطۡهُرۡنَۖ فَإِذَا تَطَهَّرۡنَ فَأۡتُوهُنَّ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَكُمُ ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلتَّوَّٰبِينَ وَيُحِبُّ ٱلۡمُتَطَهِّرِينَ ٢٢٢ [البقرة: ۲۲۲].

«و از تو درباره حیض می‌پرسند بگو: زیان و ضرر است پس در حالت قاعدگی از زنان کناره‌گیری کنید و با ایشان نزدیکی نکنید تا آن‌گاه که پاک می‌شوند هنگامی که پاک شوند از مکانی که خدا به شما فرمان داده است (و راه طبیعی و زناشوئی و وسیله‌ی حفظ نسل است) با آنان نزدیکی کنید بی‌گمان خداوند توبه‌کاران و پاکان را دوست می‌دارد».

۱۵- ﴿مَن قَتَلَ نَفۡسَۢا بِغَيۡرِ نَفۡسٍ أَوۡ فَسَادٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا [المائدة: ۳۲].

«هر کس انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در زمین بکشد چنان است که گویی همه انسان‌ها را کشته است».

۱۶- ﴿لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ ١٢٨ [التوبة: ۱۲۸].

«بی‌گمان پیغمبری (محمدنام) از خود شما (انسان‌ها) به سویتان آمده است هرگونه درد و رنج و بلا و مصیبتی که به شما برسد بر او سخت و گران می‌آید به شما عشق می‌ورزد و اصرار به هدایت شما را دارد و نسبت به مؤمنان دارای محبت و لطف فراوان و بسیار مهربان است».

۱٧- ﴿وَمَا مِنۡ غَآئِبَةٖ فِي ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٍ ٧٥ [النمل: ٧۵]. «هیچ نهفته‌ای در آسمان و زمین نیست مگر این‌که خدا از آن آگاه است».

۱۸- ﴿فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ ٣٢ [النجم: ۳۲].

«از پاک بودن خود سخن مگوئید (و مغرور نشوید زیرا که) او پرهیزکاران را از همه بهتر می‌شناسد».

۱٩- ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٥٠ [القصص: ۵۰].

«مسلماً پروردگار مردمان ستم‌پیشه را رهنمود نمی‌نماید».

۲۰- ﴿وَعَسَىٰٓ أَن تُحِبُّواْ شَيۡ‍ٔٗا وَهُوَ شَرّٞ لَّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ٢١٦ [البقرة: ۲۱۶].

«چه بسا چیزی را دوست نمی‌دارید و آن چیز برای شما نیک باشد و چه بسا چیزی را دوست داشته باشید و آن چیز برای شما بد باشد».

۲۱- ﴿كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۖ ثُمَّ إِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ ٥٧ [العنکبوت: ۵٧].

«هر کس مزه مرگ را می‌چشد پس به سوی ما باز گردانده می‌شوید».

۲۲- ﴿وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ ٥٦ [القصص: ۵۶].

«و خداوند سبحان بهتر می‌داند که چه افرادی راهیاب و اهل هدایتند».

۲۳- ﴿وَمَا جَعَلۡنَا لِبَشَرٖ مِّن قَبۡلِكَ ٱلۡخُلۡدَۖ أَفَإِيْن مِّتَّ فَهُمُ ٱلۡخَٰلِدُونَ ٣٤ [الأنبیاء:۳۴].

«ما برای هیچ انسانی پیش از تو زندگی جاویدان قرار نداده‌ایم، مگر تو بمیری ایشان (کافران) جاویدان می‌مانند؟».

۲۴- ﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا ٦٤ [مریم: ۶۴].

«و پروردگارت فراموش‌کار نبوده و نیست».

۲۵- ﴿وَمَا جَعَلَ عَلَيۡكُمۡ فِي ٱلدِّينِ مِنۡ حَرَجٖۚ [الحج: ٧۸].

«خداوند در دین، سختی را برای شما قرار نداده است».

۲۶- ﴿يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ [البقرة: ۱۸۵].

«خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه سختی شما را».

۲٧- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَشۡتَرُونَ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَٰٓئِكَ مَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ إِلَّا ٱلنَّارَ [البقرة: ۱٧۴].

«کسانی که آن‌چه را خدا از کتاب آسمانی نازل کرده است پنهان می‌دارند و آن را به بهای کم می‌فروشند آنان جز آتش چیزی نمی‌خورند».

۲۸- ﴿وَلَا تَتَمَنَّوۡاْ مَا فَضَّلَ ٱللَّهُ بِهِۦ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۚ [النساء: ۳۲].

«آرزوی چیزی نکنید که خداوند برخی از شما را با اعطای آن بر برخی دیگر برتری داده است».

۲٩- ﴿أَمۡ يَحۡسُدُونَ ٱلنَّاسَ عَلَىٰ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۖ [النساء: ۵۴].

«آیا آنان بر چیزی حسد می‌برند که خداوند از روی فضل و رحمت خود به آنان داده است».

۳۰- ﴿وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا وَلَا تَقُمۡ عَلَىٰ قَبۡرِهِۦٓ [التوبة: ۸۴].

«هر گاه یکی از آنان مرد (منافقان) اصلاً بر او نماز مخوان و بر سر گورش برای دعا و طلب آمرزش و دفن او مایست».

۳۱- ﴿وَٱلطَّيۡرُ صَٰٓفَّٰتٖۖ كُلّٞ قَدۡ عَلِمَ صَلَاتَهُۥ وَتَسۡبِيحَهُۥۗ [النور: ۴۱].

«و جملگی پرندگان درحالی که در هوا بال گسترانده سرگرم تسبیح او هستند و به نماز و تسبیح خود آشنایند».

۳۲- ﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَجِلَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَإِذَا تُلِيَتۡ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُهُۥ زَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ ٢ [الأنفال: ۲].

«مؤمنان کسانی هستند که هر وقت نام خدای سبحان برده می‌شود دل‌هایشان هراس می‌گردد و هنگامی که آیات او برا آنان خوانده شود بر ایمان‌شان می‌افزاید و به پروردگار خود توکل می‌کنند».

۳۳- ﴿وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡ‍ُٔولٗا ٣٤ [الإسراء: ۳۴].

«عهد و پیمان را رعایت کنید زیرا عهد و پیمان مسؤولیت دارد».

۳۴- ﴿رَبَّنَا فَٱغۡفِرۡ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرۡ عَنَّا سَيِّ‍َٔاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ ٱلۡأَبۡرَارِ ١٩٣ [آل عمران:۱٩۳].

«پروردگارا پس گناهان ما را ببخش و کارهای بد ما را بپوشان و ما را با نیکان بمیران».

۳۵- ﴿وَلَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسۡ‍ُٔولٗا ٣٦ [الإسراء: ۳۶].

«از آن‌چه که نمی‌دانی پیروی مکن چرا که گوش و چشم و دل‌ها مسئولند».

۳۶- ﴿فَبَشِّرۡ عِبَادِ ١٧ ٱلَّذِينَ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥٓ

[الزمر: ۱٧- ۱۸]. «بشارت به بندگانی که سخنی را می‌شنوند و از خوب آن تبعیت می‌کنند».

۳٧- ﴿وَمَا بِكُم مِّن نِّعۡمَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِ [النحل: ۵۳].

«هر نعمتی که دارید از جانب خدای سبحان است».

۳۸- ﴿وَلَا يَحِيقُ ٱلۡمَكۡرُ ٱلسَّيِّئُ إِلَّا بِأَهۡلِهِ [فاطر: ۴۳].

«حیله‌گری‌های زشت جز دامن‌گیر حیله‌گران نمی‌گردد».

۳٩- ﴿إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِۖ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا٢٧ [الإسراء: ۲٧].

«بی‌گمان تبذیرکنندگان دوستان اهریمنانند و اهریمن بسیار ناسپاس نعمت‌های پروردگارند».

۴۰- ﴿وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِ رِزۡقُهَا [هود: ۶].

«هیچ جنبنده‌ای نیست مگر این‌که روزی آن پیش خداست».

۴۱- ﴿وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا ٤٩ [الکهف: ۴٩].

«و پروردگار شما بر احدی ستم روا نمی‌دارد».

۴۲- ﴿وَمَا تَسۡقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعۡلَمُهَا [الأنعام: ۵٩].

«و هیچ برگ از گیاه و درختی نمی‌افتد مگر این‌که خداوند سبحان از آن باخبر است».

۴۳- ﴿وَيَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلرُّوحِۖ قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا ٨٥ [الإسراء: ۸۵] «از تو (ای محمد ج) درباره روح می‌پرسند (که چیست؟) بگو: روح چیزی است که تنها پروردگارم از آن آگاه است، چرا که جز دانش اندکی به شما داده نشده است».

۴۴- ﴿وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۗ [الإسراء: ۱۵].

«هیچ‌کس بار گناه کسی را به دوش نمی‌کشد».

۴۵- ﴿وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٖ مَّهِينٍ ١٠ [القلم: ۱۰]. «از فرومایه‌ای که بسیار سوگند می‌خورد پیروی و اطاعت مکن».

۴۶- ﴿وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حُسۡنٗا [العنکبوت: ۸].

«ما به انسان توصیه می‌کنیم که به پدر و مادرش کاملاً نیکی کند».

۴٧- ﴿ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِ [النحل: ۱۲۵].

«(ای پیغمبر!) مردمان را با سخنان استوار و به جا و اندرزهای نیکو و زیبا براه پروردگارت فراخوان».

۴۸- ﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ وَلَا تَقۡبَلُواْ لَهُمۡ شَهَٰدَةً أَبَدٗاۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ ٤ [النور: ۴]. «کسانی که به زنان پاکدامن نسبت زنا می‌دهند سپس چهار گواه نمی‌آورند به ایشان هشتاد تازیانه بزنید و هرگز گواهی دادن آنان را نپذیرید و چنین کسانی فاسق از فرمان خدا هستند».

توضیح این‌که تهمت‌زدن به هر کس اعم از مردان و زنان پاک‌دامن یا عادی دارای همین حکم است.

۴٩- ﴿فَكَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰكِينَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِيكُمۡ أَوۡ كِسۡوَتُهُمۡ أَوۡ تَحۡرِيرُ رَقَبَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ [المائدة:۸٩]. «(سوگندی که انسان به آن عمل نکند) کفاره آن یا طعام دادن به ده نفر مسکین یا تهیه لباس ده نفر مستمند یا آزاد کردن برده‌ای و در صورت نتوانستن سه روز روزه گرفتن است».

۵۰- ﴿وَٱلَّذِينَ يُظَٰهِرُونَ مِن نِّسَآئِهِمۡ ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا قَالُواْ فَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مِّن قَبۡلِ أَن يَتَمَآسَّاۚ [المجادلة: ۳].

«کسانی که زنان خود را ظهار می‌کنند به ترتیب باید قبل از آمیزش یا بنده‌ای را آزاد کنند یا دو ماه تمام بدون انتقطاع روزه بگیرند (یا طعام شصت نفر مسکین را فراهم نمایند)».

(توضیح: ظهار این است که مرد به همسرش بگوید: تو مثل مادری برای من به نیت تحریم نه تکریم).

۵۱- کسی که در ماه مبارک رمضان روزه باشد و با همسرش در روز آمیزش نماید باید بنده‌ای را بخرد و آزاد کند یا دو ماه تمام بدون انقطاع روزه بگیرد یا طعام شصت نفر مسکین را تهیه نماید.

(حدیث شریف)

۵۲- ﴿وَٱلَّذِي قَدَّرَ فَهَدَىٰ ٣ [الأعلی: ۳].

«خداوندی که اندازه‌گیری می‌کند (و هر چیزی را آن‌گونه که لایق است می‌آفریند) و آن را بکاری رهنمود می‌کند که باید بکند».

۵۳- ﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ لِيُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ بِظُلۡمٖ وَأَهۡلُهَا مُصۡلِحُونَ ١١٧ [هود: ۱۱٧].

«سنت و عادت پروردگارت چنین نبوده است که شهرها و آبادی‌ها را ستمگرانه ویران کند در حالی‌که ساکنان آنجاها نیکوکاران بوده باشند».

۵۴- ﴿قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ [الروم: ۴۲].

«بگو در زمین سفر کنید و دقت نمائید».

۵۵- ﴿ إِنَّا خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن نُّطۡفَةٍ أَمۡشَاجٖ نَّبۡتَلِيهِ فَجَعَلۡنَٰهُ سَمِيعَۢا بَصِيرًا ٢ [الإنسان: ۲].

«ما انسان را از نطفه‌ای آمیخته آفریدیم و چون او را می‌آزمائیم او را شنوا و بینا نمودیم».

۵۶- ﴿مِنَ ٱلدُّنۡيَاۖ وَأَحۡسِن كَمَآ أَحۡسَنَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَ [القصص: ٧٧].

«همان‌گونه که خداوند در حق تو نیکی نموده است تو هم در حق دیگران نیکی کن».

۵٧- ﴿وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ ٱلَّذِي يَنۡعِقُ بِمَا لَا يَسۡمَعُ إِلَّا دُعَآءٗ وَنِدَآءٗۚ [البقرة: ۱٧۱].

«مثال کسانی که کفر ورزیدند مانند کسانی است که چوپان گوسفندانی را صدا بزند ولی آن‌ها چیزی جزء سر و صدا نشوند».

۵۸- ﴿وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّكَ لَن تَخۡرِقَ ٱلۡأَرۡضَ وَلَن تَبۡلُغَ ٱلۡجِبَالَ طُولٗا ٣٧ [الإسراء: ۳٧].

«و در روی زمین متکبرانه و مغرورانه راه مرو چرا که تو نمی‌توانی زمین را بشکافی و به بلندای کوه‌ها برسی».

سعدی بزرگوار / چه خوش فرموده است:

نبیند مدعی جز خویشتن را
که دارد پرده پندار در پیش
گرت چشم خدا بینی ببخشند
نبینی هیچ‌کس عاجزتر از خویش

۵٩- ﴿وَلِبَاسُ ٱلتَّقۡوَىٰ ذَٰلِكَ خَيۡرٞۚ [الأعراف: ۲۶].

«لباس تقوی و ترس از خدا بهترین لباس است (که انسان خود را به آن می‌آراید و خویشتن را از عذاب آخرت می‌رهاند».

۶۰- ﴿فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ١٠٠ [المائدۀ: ۱۰۰].

«ای خردمندان (با اطاعت از اوامر و دوری از نواهی خدای سبحان، خویشتن را از خشم) خدا برحذر دارید تا این‌که رستگار شوید».

۶۱- ﴿قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ ٦٩ [النمل:۶٩] «(ای پیامبر!) بگو: در زمین بگردید و آثار گذشتگان و عجایب و غرائب جهان را ببینید و بنگرید که سرانجام کار گناهکاران به کجا کشیده شده است».

۶۲- ﴿فَٱصۡبِرۡ كَمَا صَبَرَ أُوْلُواْ ٱلۡعَزۡمِ مِنَ ٱلرُّسُلِ [الأحقاف: ۳۵].

«در برابر اذیت و آزار کافران شکیبائی کن آن‌گونه که پیغمبران بزرگ در سختی‌ها شکیبائی کرده‌اند».

۶۳- ﴿إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَيَوۡمَ يَقُومُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ ٥١ [غافر: ۵۱].

«ما قطعاً پیغمبران خود را و مؤمنان را در زندگی دنیا و در آن روزی که گواهان به پا می‌خیزند یاری می‌دهیم».

۶۴- ﴿مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ وَمَن يُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ يَهۡدِ قَلۡبَهُۥۚ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ ١١ [التغابن: ۱۱].

«هیچ واقعه و حادثه‌‌ای جز به فرمان و اجازه خدا رخ نمی‌دهد و هر کس که به خدا ایمان داشته باشد خداوند دل او را (به ثبات و آرامش و خشنودی به قضا و قدر خدا می‌رساند و) رهنمود می‌گرداند و خداوند از هر چیزی کاملاً آگاه است».

۶۵- ﴿مَثَلُ ٱلَّذِينَ حُمِّلُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ ثُمَّ لَمۡ يَحۡمِلُوهَا كَمَثَلِ ٱلۡحِمَارِ يَحۡمِلُ أَسۡفَارَۢاۚ بِئۡسَ مَثَلُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٥ [الجمعة: ۵].

«کسانی که تورات بدیشان واگذار گردید ولی به آن عمل نکردند و حق آن را عمل ننمودند به دراز‌گوشی می‌مانند که کتاب‌هایی را بر‌می‌دارد (و از مطالب آن خبر ندارد)، مردمانی که آیات خدا را تکذیب می‌دارند بدترین مثل را دارند خداوند مردمان ستمکار را هدایت نمی‌کند».

۶۶- ﴿هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ [النجم: ۳۲].

«او نسبت به همه از شما آگاه‌تر است از آن هنگام که شما را از زمین آفرید».

۶٧- ﴿إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ [النجم: ۳۲].

«به درستی که پروردگار تو دارای آمرزش گسترده و فراخ است».

۶۸- ﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦ [الأحزاب: ۵۶]. «به درستی خداوند و فرشتگان بر پیغمبر سلام و درود می‌فرستند،‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید شما هم بر پیغمبر درود و سلام بفرستید».

و در حدیث است هر کس بر پیغمبر اکرم صلوات بفرستد خدای سبحان او را مشمول ده رحمت خود می‌گرداند.

و حضرت رسول اکرم ج می‌فرماید: کسی که درود بفرستد بر من، هنگامی که داخل صبح می‌شود و هنگامی که به شب درآید (ده مرتبه) روز قیامت شفاعت من شامل حال او می‌شود.

۶٩- ﴿كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لَا تَفۡعَلُونَ ٣ [الصف: ۳].

«اگر سخنی را بگوئید و خودتان برابر آن عمل نکنید موجب خشم عظیم خداوند می‌گردید».

٧۰- ﴿وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ ١٨٢ [الأعراف:۱۸۲].

«کسانی که آیات قرآنی ما را تکذیب می‌کنند کم‌کم گرفتار و به عذاب خود دچارشان می‌سازم از راهی و به طریقی که نمی‌دانند».

٧۱- ﴿قُلۡ مَآ أَسۡ‍َٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُتَكَلِّفِينَ ٨٦

[ص: ۸۲].

«بگو: من در برابر رسالت از شما پاداش نمی‌طلبم و اهل تکلف و رنج هم نیستم».

٧۲- ﴿تِلۡكَ ٱلرُّسُلُ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۘ [البقرة: ۲۵۳].

«برخی از پیغمبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم».

٧۳- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَرۡفَعُوٓاْ أَصۡوَٰتَكُمۡ فَوۡقَ صَوۡتِ ٱلنَّبِيِّ [الحجرات: ۲]. «ای کسانی که ایمان آورده‌اید صدای خود را از صدای پیامبر بلندتر نکنید».

علامه آلوسی/ می‌فرماید:

باید در کنار قبر مبارک آن حضرت ج هم‌چنین موقع خواندن احادیث نبوی صدا را بلند نکرد.

٧۴- ﴿وَكُلُّ شَيۡءٍ عِندَهُۥ بِمِقۡدَارٍ ٨ [الرعد: ۸].

«هر چیزی به مقدار و میزان معین آفریده شده است».

٧۵- ﴿فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ ٱلرِّزۡقَ [العنکبوت: ۱٧].

«روزی را از پیشگاه خدا بخواهید».

٧۶- ﴿أَمَّنۡ هَٰذَا ٱلَّذِي يَرۡزُقُكُمۡ إِنۡ أَمۡسَكَ رِزۡقَهُۥ [الملک: ۲۱].

«یا این‌که چه کسانند که اگر خداوند بخواهد روزی خود را باز دارد بتواند به شما روزی رسانند».

٧٧- ﴿وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّفَسَدَتِ ٱلۡأَرۡضُ

[البقرة: ۲۵۱]. «اگر خداوند بعضی از مردمان را بوسیله بعضی دیگر سرکوب نمی‌کرد زمین به فساد کشیده می‌شد».

٧۸- ﴿وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡ‍ًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ ٢٦ [النجم: ۲۶].

«بسیاری از فرشتگان در آسمان‌ها شفاعت‌شان فایده‌ای نمی‌دهد مگر بعد از اجازه‌ی خدا، برای کسانی که بخواهد و راضی باشد».

٧٩- ﴿وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنۡ حَبۡلِ ٱلۡوَرِيدِ ١٦ [ق: ۱۶].

«ما از رگ گردن به او نزدیکتریم».

۸۰- ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ ١٠٧ [الأنبیاء: ۱۰٧].

«(ای پیغمبر!) ما تو را جز به عنوان رحمت جهانیان نفرستاده‌ایم».

۸۱- ﴿شُهَدَآءَ لِلَّهِ وَلَوۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِكُمۡ [النساء: ۱۳۵].

«به خاطر رضای خدا شهادت دهید هر چند به زیان و ضرر خودتان باشد».

۸۲- ﴿رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمۡۚ [الإسراء: ۲۵].

«پروردگارتان از خودتان آگاه‌تر بدان چیزهایی است که در نفس و درونتان می‌گذرد».

۸۳- ﴿فَكَأَيِّن مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَا وَهِيَ ظَالِمَةٞ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَبِئۡرٖ مُّعَطَّلَةٖ وَقَصۡرٖ مَّشِيدٍ ٤٥ [الحج: ۴۵].

«چه بسیار شهرها و آبادی‌هایی که به سبب ستمگری ساکنان‌شان فرو تپیده و بر هم ریخته است و چاهائی که بی‌استفاده رها گشته است و کاخ‌های برافراشته و استواری که بی‌صاحب و متروک مانده است».

۸۴- ﴿وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ ٦ سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ ٧ [الحاقة:۶- ٧].

«و قوم عاد به وسیله تندباد سرد و پر سر و صدا و ویرانگری نابود شدند خداوند چنین باد ویرانگری را هفت شب و هشت روز پیاپی بر آنان گمارد اگر در آن‌جا می‌بودی در آن مدت مردمان را می‌دیدی که روی زمین افتاده‌اند گویی تنه‌های پوک و تو خالی درختان خرما هستند».

۸۵- ﴿يَهَبُ لِمَن يَشَآءُ إِنَٰثٗا وَيَهَبُ لِمَن يَشَآءُ ٱلذُّكُورَ ٤٩ [الشوری: ۴٩].

«خدا به هر کس بخواهد دخترانی می‌بخشد و به هر کس که بخواهد پسرانی می‌دهد».

۸۶- ﴿وَإِن مِّنۡ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٞ ٢٤ [فاطر: ۲۴].

«هیچ امتی نبوده است مگر این‌که در میان آن‌ها آگاه‌دهنده و پیامبری بوده است».

۸٧- ﴿مِنۡهُم مَّن قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ وَمِنۡهُم مَّن لَّمۡ نَقۡصُصۡ عَلَيۡكَۗ [غافر: ٧۸]. «داستان بعضی از پیغمبران را برای تو بحث کرده‌ایم و برخی دیگر را برای تو بحث نکرده‌ایم».

۸۸- ﴿وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَسَآءَ سَبِيلٗا ٣٢ [الإسراء: ۳۲].

«(ای آدمی‌زاد) مبادا به طرف زنا بروید که کاری بس زشت و راهی بسیار نادرست است».

۸٩- ﴿إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ ٤٤ [النازعات: ۴۴].

«(آگاهی از زمان قیامت) به پروردگارت واگذار می‌گردد (و اطلاع از وقوع آن کار پروردگار تو است نه تو».

٩۰- ﴿إِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ ٣٥ [مریم: ۳۵].

«هر گاه خداوند اراده کاری را بکند تنها کافی است که بدان بگوید: بشو و می‌شود».

٩۱- ﴿ذَرۡهُمۡ يَأۡكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلۡهِهِمُ ٱلۡأَمَلُۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ ٣ [الحجر: ۳].

«بگذار بخورند و بهره‌ور شوند و آرزو آنان را غافل سازد و بالآخره خواهند دانست که چه کار بدی کرده‌اند».

٩۲- ﴿وَتِلۡكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيۡنَٰهَآ إِبۡرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦۚ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُ [الأنعام:۸۳].

«و این حجّت ماست. آن را به ابراهیم بر [ضدّ] قومش دادیم. هر کس را بخواهیم در مراتب [و منزلت‏] فرا مى‏بریم».

٩۳- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ١٨٣ [البقرة: ۱۸۳].

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما واجب گردیده است همان‌طور که بر امت‌های گذشته واجب گردیده بود تا به مقام تقوی برسید».

٩۴- ﴿أُحِلَّ لَكُمۡ لَيۡلَةَ ٱلصِّيَامِ ٱلرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَآئِكُمۡۚ هُنَّ لِبَاسٞ لَّكُمۡ وَأَنتُمۡ لِبَاسٞ لَّهُنَّ [البقرة: ۱۸٧].

«آمیزش و نزدیکی با زنان‌تان در شب روزه‌داری حلال گردیده است آنان لباس شمایند و شما لباس آنانید».

٩۵- «صُومُوا تَصِحُّوا» «روزه بگیرید تا تندرست شوید» [۱].

(حدیث شریف).

٩۶- ﴿وَهُوَ ٱلَّذِي يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ وَهُوَ أَهۡوَنُ عَلَيۡهِۚ [الروم: ۲٧].

«او است که آفرینش را آغاز کرده و سپس آن را باز می‌گرداند و این برای او آسان‌تر است».

٩٧- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّنَ ٱلۡبَعۡثِ فَإِنَّا خَلَقۡنَٰكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَةٖ ثُمَّ مِن مُّضۡغَةٖ مُّخَلَّقَةٖ [الحج: ۵].

«اى مردم، اگر از رستاخیز در شک‏اید، [بدانید که‏] ما شما را از خاکى، آن گاه از نطفه‏اى آن گاه از خونى بسته سپس از پاره گوشتى نقش یافته و نقش نایافته آفریدیم».

٩۸- ﴿مَّا خَلۡقُكُمۡ وَلَا بَعۡثُكُمۡ إِلَّا كَنَفۡسٖ وَٰحِدَةٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعُۢ بَصِيرٌ ٢٨ [لقمان: ۲۸].

«آفریدن و برانگیختن همه شما نیست مگر مانند آفریدن یک تن یقیناً خداوند شنوا و بینا است».

٩٩- ﴿أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ ٣ بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ ٤ [القیامة: ۳- ۴].

«آیا انسان می‌پندارد که استخوان‌های پوسیده او را گرد نخواهیم آورد، آری آن‌ها را گرد می‌آوریم ما می‌توانیم سر انگشتان او را کاملاً همانند خودش بیافرینیم و به حال اول باز گردانیم».

۱۰۰- ﴿وَمَن يَعۡمَلۡ سُوٓءًا أَوۡ يَظۡلِمۡ نَفۡسَهُۥ ثُمَّ يَسۡتَغۡفِرِ ٱللَّهَ يَجِدِ ٱللَّهَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا ١١٠ [النساء: ۱۱۰].

«هر کس کار بدی انجام دهد و یا بر خود ستم روا دارد سپس از خداوند سبحان آمرزش طلب کند خدا را آمرزنده مهربان خواهد یافت».

۱۰۱- ﴿كَتَبَ رَبُّكُمۡ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ أَنَّهُۥ مَنۡ عَمِلَ مِنكُمۡ سُوٓءَۢا بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٞ رَّحِيمٞ ٥٤ [الأنعام: ۵۴].

«خداوند بر خویشتن رحمت واجب نموده است که هر کس از شما از روی نادانی دچار لغزش شد و بعد از آن توبه نمود و خود را اصلاح نمود خداوند عذر و تقصیر او را می‌پذیرد چرا که او بس با گذشت و مهربان است».

۱۰۲- ﴿وَٱلَّذِينَ لَا يَشۡهَدُونَ ٱلزُّورَ [الفرقان: ٧۲].

«مؤمنان و دوستان خداوند کسانی هستند که شهادت دروغ نمی‌دهند».

۱۰۳- ﴿وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا ٨٥ [الإسراء: ۸۵].

«داده نشده به شما جز مقدار کمی از علم و دانش».

۱۰۴- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُواْ ٱلرِّبَوٰٓاْ أَضۡعَٰفٗا مُّضَٰعَفَةٗۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ١٣٠ [آل عمران: ۱۳۰].

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید ربا را دو یا چند برابر نخورید و از عذاب خدا بترسید شاید رستگار شوید».

۱۰۵- ﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ١١ [الشوری: ۱۱].

«هیچ چیز همانند خداوند نیست و او شنوا و بیناست».

۱۰۶- ﴿لَّا تُدۡرِكُهُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَهُوَ يُدۡرِكُ ٱلۡأَبۡصَٰرَۖ وَهُوَ ٱللَّطِيفُ ٱلۡخَبِيرُ ١٠٣ [الأنعام:۱۰۳].

«چشم‌ها او را درک نمی‌کنند ولی او همه چشم‌ها را درک می‌کند و او باخبر از ریزه‌کاری‌ها و آگاه از همه چیز است».

۱۰٧- ﴿وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيۡءٖ مِّنۡ عِلۡمِهِۦٓ إِلَّا بِمَا شَآءَۚ [البقرة: ۲۵۵].

«مردمان چیزی را علم و دانش خدای سبحان را فراچنگ نمی‌آورند جز آن مقداری که بخواهد».

۱۰۸- ﴿قُلۡ هُوَ ٱلۡقَادِرُ عَلَىٰٓ أَن يَبۡعَثَ عَلَيۡكُمۡ عَذَابٗا مِّن فَوۡقِكُمۡ أَوۡ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِكُمۡ أَوۡ يَلۡبِسَكُمۡ شِيَعٗا وَيُذِيقَ بَعۡضَكُم بَأۡسَ بَعۡضٍۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَفۡقَهُونَ ٦٥ [الأنعام: ۶۵].

«بگو: خدا می‌تواند عذاب بزرگی را از بالای سرتان و یا از زیر پاهایتان بر شما بگمارد، و یا این‌که کار را بر شما بهم آمیزد و دسته‌دسته و پراکنده شوید و برخی از شما را به جان برخی دیگر اندازد و گرفتار همدیگر سازد، بنگر که چگونه آیات را بیان و روشن می‌گردانیم تا این‌که بیندیشند و حقیقت را بفهمند و به خود باز گردند».

۱۰٩- ﴿وَإِنِّي لَغَفَّارٞ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا ثُمَّ ٱهۡتَدَىٰ ٨٢ [طه: ۸۲].

«من با غفران عظیم و بی‌شماری که دارم می‌آمرزم کسی راکه از گناه برگشته و دارای ایمان و عمل صالح بوده و سپس هدایت گردد».

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم.

[۱] شیخ آلبانی در سلسه ضعيفه و موضوعه اين حديث را ضعیف خوانده است. (مصحح)

نشانه‌هایی از قدرت خدای سبحان

۱- ﴿وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن تَقُومَ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ بِأَمۡرِهِۦۚ [الروم: ۲۵].

«و از جمله نشانه‌های قدرت خدا این است که آسمان و زمین به حکم او بدین ساختار پا برجاست».

۲- ﴿وَكَأَيِّن مِّنۡ ءَايَةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ يَمُرُّونَ عَلَيۡهَا وَهُمۡ عَنۡهَا مُعۡرِضُونَ ١٠٥ [یوسف: ۱۰۵].

«چه بسیار نشانه‌هایی که در زمین و آسمان‌ها هست و انسان بی‌توجه از کنار آن می‌گذرد».

۳- ﴿وَفِيٓ أَنفُسِكُمۡۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ ٢١ [الذاریات: ۲۱].

«در درون خودتان بس نشانه‌ها نهفته است اگر ببینید».

۴- ﴿وَمِن كُلِّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَيۡنِ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ ٤٩ [الذاریات: ۴٩].

«ما از هر چیزی جفتی را آفریده‌ایم تا این‌که شما عظمت پروردگار را درک کنید».

۵- ﴿وَيُمۡسِكُ ٱلسَّمَآءَ أَن تَقَعَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ ٦٥ [الحج: ۶۵].

«خدای سبحان نمی‌گذارد (سنگ‌های سرگردان) آسمان بر زمین فرو افتد مگر به اندازه که او اجازه دهد، به درستی خدای سبحان بسی مهربان و دارای رحمت فراوان در حق بندگان است».

۶- ﴿وَٱللَّهُ أَخۡرَجَكُم مِّنۢ بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ شَيۡ‍ٔٗا وَجَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَٱلۡأَفۡ‍ِٔدَةَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ ٧٨ [النحل: ٧۸].

«خداوند شما را از شکم‌های مادرانتان بیرون آورد در حالی‌که چیزی از جهان دور و بر خود را نمی‌دانستید و او به شما گوش و چشم و دل داد تا بوسیله آن‌ها بشنوید و ببینید و بفهمید و نعمت‌هایش را سپاسگزاری کنید».

٧- ﴿وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ خَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفُ أَلۡسِنَتِكُمۡ وَأَلۡوَٰنِكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡعَٰلِمِينَ ٢٢ [الروم: ۲۲].

«از نشانه‌ها و آیات خدا آفرینش آسمان‌ها و زمین و اختلاف زبان‌ها و رنگ‌های شما آدمیان است و در این نکته نشانه‌هایی برای جهانیان نهفته است».

۸- ﴿خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ بِغَيۡرِ عَمَدٖ تَرَوۡنَهَا [لقمان: ۱۰].

«خدای سبحان آسمان‌ها را بر افراشت بدون ستونی که مشاهده کنید».

٩- ﴿يُسَبِّحُونَ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ لَا يَفۡتُرُونَ ٢٠ [الأنبیاء: ۲۰].

«شب و روز دائماً مشغول تسبیح و تقدیس خدا هستند (و در گردش و چرخش) خسته و سست نمی‌شوند».

۱۰- ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ [فاطر: ۴۱].

«خداوند آسمان‌ها و زمین را نگهداری می‌کند و نمی‌گذارد از مدار خود خارج شوند».

۱۱- ﴿وَٱلشَّمۡسُ تَجۡرِي لِمُسۡتَقَرّٖ لَّهَاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ ٣٨ [یس: ۳۸].

«خورشید به سوی قرارگاه خود در حرکت است این محاسبه و اندازه‌گیری خدای بس چیره و آگاه است».

۱۲- ﴿لَا ٱلشَّمۡسُ يَنۢبَغِي لَهَآ أَن تُدۡرِكَ ٱلۡقَمَرَ وَلَا ٱلَّيۡلُ سَابِقُ ٱلنَّهَارِۚ وَكُلّٞ فِي فَلَكٖ يَسۡبَحُونَ ٤٠ [یس: ۴۰].

«نه خورشید را سزد که در مدار خود سریع‌تر شود و به مدار ماه برسد و نه شب قدرت دارد که بر روز پیشی گیرد و هر یک در مسیر مدار خود بدون کمترین تغییری شناورند و به حرکت خود ادامه می‌دهند».

بدون تردید اگر ما آدمیان در قرآن کریم تفکر نمائیم سعادت دنیا و آخرت را بدست می‌آوریم، خدای سبحان خود می‌داند که چندین هزار سال است که خورشید و ماه در مدار خود در حرکتند و کوچک‌ترین نقصی بدان‌ها راه پیدا نمی‌کند و از مدار خودشان خارج نمی‌شوند، از امام شافعی/ پرسیدند دلیل بر وجود خدا چیست؟ در جواب فرمودند: برگ‌های توت را ببینید که طعم و رنگ و بو و طبیعت آن‌ها یکی است با این حال کرم ابریشم آن را می‌خورد ابریشم بوجود می‌آید و زنبور عسل آن را می‌خورد عسل تولید می‌گردد و آهو آن را می‌خورد مشک در ناف او تهیه می‌شود و گوسفند آن را می‌خورد شیر تولید می‌شود بدیهی است تولید نعمات مختلف از یک شیء واحد، کار ذاتی است یکتا و دانا و توانا و بی‌نظیر و همین ذات موصوف به این صفات خدای متعال است. و بر شمردن آیات و نشانه‌های خدای سبحان در زمین و آسمان‌ها بی‌نهایت است. خدایا به تو پناه می‌بریم از غفلت و بی‌خبری.

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

با اخلاق و صفات نیکو خود را بیارائیم

۱- ﴿قَدۡ أَفۡلَحَ مَن تَزَكَّىٰ ١٤ وَذَكَرَ ٱسۡمَ رَبِّهِۦ فَصَلَّىٰ ١٥ [الأعلی: ۱۴- ۱۵].

«قطعاً رستگار می‌گردد کسی که خویشتن را (از کثافت کفر و معاصی) پاکیزه دارد و نام پروردگار خود را ببرد و نماز بگزارد و فروتنی کند».

۲- ﴿وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ١٦ [التغابن: ۱۶].

«آن‌کسانی که از بخل و حرص نفس خویش محفوظ شوند رستگارند».

۳- ﴿وَٱلۡكَٰظِمِينَ ٱلۡغَيۡظَ وَٱلۡعَافِينَ عَنِ ٱلنَّاسِ [آل عمران: ۱۳۴].

«مؤمنان راستین کسانی هستند که خشم خود را می‌پوشانند واز مردم گذشت می‌نمایند».

۴- ﴿وَإِذَا حُيِّيتُم بِتَحِيَّةٖ فَحَيُّواْ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَآ أَوۡ رُدُّوهَآ [النساء: ۸۶].

«هر گاه شما را سلام و درودی دادند به نحوی بهتر و زیباتر از آن، یا مانند همان را پاسخ گوئید».

۵- ﴿ قَدۡ أَفۡلَحَ مَن زَكَّىٰهَا ٩ وَقَدۡ خَابَ مَن دَسَّىٰهَا ١٠ [الشمس: ٩- ۱۰].

خدای سبحان در سوره مبارکه شمس پس از سوگندهای یازده‌گانه می‌فرماید: «کسی رستگار و کامیاب می‌گردد که نفس خویش را پاکیزه دارد و کسی ناامید و ناکام می‌گردد که نفس خویشتن را آلوده کند (و به معاصی بیالاید)».

۶- ﴿وَإِذَا سَمِعُواْ ٱللَّغۡوَ أَعۡرَضُواْ عَنۡهُ [القصص: ۵۵].

«مؤمنین وقتی که یاوه‌گویی و بدی را بشنوند از آن روی بر می‌گردانند (و دشنام را با دشنام پاسخ نمی‌گویند)».

٧- ﴿وَأَن تَعۡفُوٓاْ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰۚ [البقرة: ۲۳٧].

«اگر گذشت کنید و صرف‌نظر نمایید گذشت بهتر و نزدیک‌تر به تقوی است».

۸- ﴿وَلَمَنِ ٱنتَصَرَ بَعۡدَ ظُلۡمِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَا عَلَيۡهِم مِّن سَبِيلٍ ٤١ [الشوری: ۴۱].

«بر کسانی که پس از ستمی که بر آنان رفته است (به طریق مشروع) انتقال می‌گیرند عتاب و عقابی نیست».

٩- ﴿وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسۡنٗا [البقرة: ۸۳].

«با گفتار پسندیده و نیکو با مردمان صحبت کنید».

۱۰- ﴿لَّا يُحِبُّ ٱللَّهُ ٱلۡجَهۡرَ بِٱلسُّوٓءِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ إِلَّا مَن ظُلِمَۚ [النساء: ۱۴۸].

«خداوند دوست ندارد زبان به بدگویی گشایند مگر آن کسی که مورد ستم قرار گرفته باشد».

۱۱- ﴿وَعِبَادُ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلَّذِينَ يَمۡشُونَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ هَوۡنٗا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ ٱلۡجَٰهِلُونَ قَالُواْ سَلَٰمٗا ٦٣ [الفرقان: ۶۳].

«از صفات بندگان خدای رحمان آن است هنگامی که نادانان آنان را مخاطب دشنام‌ها و بدگویی‌های خود قرار دهند از آنان روی می‌گردانند و ایشان را ترک می‌کنند».

۱۲- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا يَسۡخَرۡ قَوۡمٞ مِّن قَوۡمٍ عَسَىٰٓ أَن يَكُونُواْ خَيۡرٗا مِّنۡهُمۡ [الحجرات: ۱۱].

«ای کسانی که ایمان دارید نباید گروهی از مردان شما گروه دیگری را استهزاء و مسخره کند، شاید آنان که مسخره می‌شوند از مسخره‌کنندگان بهتر باشند».

۱۳- ﴿وَلَا يَغۡتَب بَّعۡضُكُم بَعۡضًاۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ تَوَّابٞ رَّحِيمٞ ١٢ [الحجرات: ۱۲].

«و کسی از شما دیگری را غیبت ننماید آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد، بدون شک همه از مرده‌خواری بدتان می‌آید از خدا بترسید و به راستی خدا بسیار توبه‌پذیر و مهربان است».

۱۴- ﴿وَلَا تَسۡتَوِي ٱلۡحَسَنَةُ وَلَا ٱلسَّيِّئَةُۚ ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَبَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ ٣٤ وَمَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَمَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٖ ٣٥ [فصلت: ۳۴- ۳۵].

«نیکی و بدی یکسان نیست (هرگز بدی را با بدی و زشتی را با زشتی پاسخ مگوی بلکه بدی و زشتی دیگران را) با زیباترین طریقه و شیوه پاسخ بده (و نتیجه این کار آن خواهد شد که) کسی که میان تو و میان او دشمنی بوده است بناگاه دوست صمیمی گردد، و به این خلق و خوی عظیم نمی‌رسند مگر کسانی که دارای صبر و استقامت باشند و بدان نمی‌رسند مگر کسانی که بهره بزرگی از ایمان و تقوی و اخلاق ستوده را داشته باشند».

۱۵- امام شافعی/ می‌فرماید: عاقل کسی است که عقلش او را از هر رفتار و گفتار و کردار زشتی باز دارد. همچنین می‌فرماید: طلب علم و دانش از نماز سنت برتر است و نیز در کمال تواضع و فروتنی می‌فرماید: هرگاه برایتان روشن شد که حدیثی صحیح است به آن عمل نمایید و قول مرا ترک کنید.

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

از هوی و هوس پیروی نكنیم

مسلمان واقعی باید به خاطر رضای خدای سبحان از آرزوهای نفسانی و نامشروع پیروی نکند زیرا در قرآن کریم به کرّات آن را توصیه فرموده است. بنابراین آیاتی را در این زمینه یادآوری شده است که اطاعت و پیروی نمودن از آن‌ها سعادت دنیا و آخرت را مهیا می‌سازد.

۱- ﴿أَفَرَءَيۡتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَٰهَهُۥ هَوَىٰهُ وَأَضَلَّهُ ٱللَّهُ عَلَىٰ عِلۡمٖ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمۡعِهِۦ وَقَلۡبِهِۦ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِۦ غِشَٰوَةٗ فَمَن يَهۡدِيهِ مِنۢ بَعۡدِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ٢٣ [الجاثیة:۲۳].

«هیچ دیده‌اید کسی را که هوی و هوس خود را به خدایی گرفته است و با وجود آگاهی از حق و باطل آرزوپرستی کرده است و خدا او را گمراه ساخته است و بر گوش و دل او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده انداخته است پس چه کسی جز خدا می‌تواند او را راهنمایی کند آیا پند نمی‌گیرید و بیدار نمی‌شوید».

۲- ﴿فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ ٱلۡكَلۡبِ إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ [الأعراف:۱٧۶].

«(کسی که از هوی و هوس خویش پیروی کرد) مثل او به مانند مثل سگ است که اگر بر او بتازی زبان از دهان بیرون می‌آورد و اگر هم آن را به حال خود بگذاری زبان از دهان بیرون می‌آورد».

۳- ﴿وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيۡرِ هُدٗى مِّنَ ٱللَّهِۚ [القصص: ۵۰].

«چه کسانی گمراه‌تر و سرگشته‌تر از آن کسی است که از هوی و هوس خود پیروی کند بدون اینکه رهنمودی از جانب خدا داشته باشد».

۴- ﴿بَلِ ٱتَّبَعَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَهۡوَآءَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٖ [الروم: ۲٩].

«بلکه ستمکاران از هوی و هوس خود بدون علم و آگاهی پیروی می‌کنند».

امام محمد غزالی مصری/ می‌فرماید: بشریت برابر فطرت پاک خود در فضای تابان توحید الهی در پرواز است چون دام‌های شیطانی به وی در آویخت و زنگار شهوت‌ها و آرزوها بر وی نشست و سنگینی کرد و نسبت به آسمان بی‌میل گردید و چشم به زمین دوخت به تدریج هبوط می‌کند و پایین می‌آید و سقوط می‌کند و با فضل الهی فاصله می‌گیرد تا اینکه به پستی می‌رسد.

در اینجا برای عبرت خردمندان و زینت‌بخش رساله حقیر چندسطری از پاکدامنی و بزرگواری حضرت یوسف÷ را تحریر می‌کنم.

لطف الهی به حضرت یوسف صدیق÷ که جمال زیبا را به او عطا کرده بود موجب ناراحتی و زحمات زیادی برای او گردید و نمونه‌ای از تقوی و پرهیزکاری او که در سوره‌ی مبارکه یوسف ÷ می‌خوانیم این بود، وقتی که همسر عزیز مصر او را به طرف خود می‌خواند و می‌خواهد با او نزدیکی کند، حضرت یوسف÷ فرار می‌کند و از هوی و هوس تبعیت نمی‌کند و او را به زندان تهدید می‌کنند. قرآن کریم در آیه‌ی ۳۳ سوره یوسف از زبان حضرت یوسف÷ می‌فرماید: ﴿قَالَ رَبِّ ٱلسِّجۡنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِۖ وَإِلَّا تَصۡرِفۡ عَنِّي كَيۡدَهُنَّ أَصۡبُ إِلَيۡهِنَّ وَأَكُن مِّنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ ٣٣ «پروردگارا زندان برای من خوشایندتر از آن چیزی است که مرا بدان فرا می‌خوانند و اگر شرّ نیرنگ زنان را از من باز نداری به آنان می‌گرایم (و دامن عصمت به معصیت می‌آلایم و خویشتن را بدبخت می‌نمایم) و آن وقت از زمره نادانان می‌گردم».

به درستی انسان هر کاری را که انجام می‌دهد اگر با قرآن کریم و سنت شریف هم‌آهنگ نباشد در واقع هوی و آرزوپرستی نموده است. پروردگارا به لطف بیکران خود ما را توفیق عنایت فرما که از صراط مستقیم که اطاعت از دستورات تو است به کجی و گمراهی متمایل نشویم. آمین

۵- ﴿وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ ٤٠ فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ ٤١ [النازعات: ۴۰- ۴۱].

«و اما آن کس که از مقام و منزلت پروردگار خود ترسیده باشد و نفس خود را از هوای و هوس باز داشته باشد قطعاً بهشت جایگاه او است».

و امام حسینس می‌فرماید: از هواهای نفسانی بپرهیزید که حاصل آن گمراهی و سرانجام آن آتش جهنم است.

امام شافعی/ دو پسر به نام‌های محمد و ابوعثمان و دو دختر به نام‌های زینب و فاطمه داشته است. امام شافعی/ به پسرش ابوعثمان می‌فرماید:‌ای پسرم به خدا قسم اگر می‌دانستم که آشامیدن آب خنک و گوارا اندکی به مروّت و شخصیت من لطمه وارد می‌کرد هرگز به جز آب گرم نمی‌آشامیدم.

و یکی از شاگردان امام شافعی/ به نام ربیع فرموده است که: امام شافعی/ هیچ‌گاه نماز شب را ترک ننموده است و دائماً هر شب ساعت‌هایی را به نماز تهجد می‌پرداخت.

الحمد ‌لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

دنیا فریبنده و زودگذر است

کسی که عمری را سپری نموده باشد به خوبی می‌داند که دنیا پر از رنج و گرفتاری است و خانه‌ای است زودگذر و فریبنده و قرآن کریم و سنت شریف برای ما روشن نموده‌اند و راه و چاه را به ما نشان داده‌اند، بنابراین باید تابع هوی و هوس و نفس اماره و شیطان فریب‌کار نشویم، لذا آیات و احادیثی را بیان می‌کنم. که به درستی داروی قلب‌ها و درون‌های بیمار است.

۱- ﴿ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَهۡوٗا وَلَعِبٗا وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ [الأعراف: ۵۱]. «کافران همان مردمی هستند که دین و آئین خود را به سرگرمی و بازی گرفتند و زندگی دنیا آنان را فریفته ساخت (و تصور می‌کنند که دنیا پایدار است)».

۲- ﴿لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ ١٩٦ مَتَٰعٞ قَلِيلٞ ثُمَّ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ ١٩٧ [آل عمران: ۱٩۶- ۱٩٧].

«رفت و آمد (پیروزمندانه و اشتغال به کسب و کار و تجارت و بسر بردن در ناز و نعمت) کافران تو را نفریبد، این مطاع ناچیزی است سپس به دنبال این نعمت ناچیز ظاهری جایگاه‌شان دوزخ است و چه بد جایگاهی است».

۳- ﴿يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا مَتَٰعٞ وَإِنَّ ٱلۡأٓخِرَةَ هِيَ دَارُ ٱلۡقَرَارِ ٣٩ [غافر:۳٩].

«ای قوم من این حیات دنیوی توشه ناچیزی است (که سواری برای مسافرت با خود بر می‌دارد) و به درستی آخرت سرای ماندگاری و استقرار است».

۴- ﴿إِنَّمَا مَثَلُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ مِمَّا يَأۡكُلُ ٱلنَّاسُ وَٱلۡأَنۡعَٰمُ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذَتِ ٱلۡأَرۡضُ زُخۡرُفَهَا وَٱزَّيَّنَتۡ وَظَنَّ أَهۡلُهَآ أَنَّهُمۡ قَٰدِرُونَ عَلَيۡهَآ أَتَىٰهَآ أَمۡرُنَا لَيۡلًا أَوۡ نَهَارٗا فَجَعَلۡنَٰهَا حَصِيدٗا كَأَن لَّمۡ تَغۡنَ بِٱلۡأَمۡسِۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ ٢٤ [یونس: ۲۴].

«حال دنیا همانند آبی است که از آسمان می‌بارانیم و بر اثر آن گیاهان زمین که انسان‌ها و حیوان‌ها از آن‌ها می‌خورند و به هم می‌آمیزند تا بدان‌جا که زمین کاملاً آرایش و زیبایی می‌گیرد و آراسته و پیراسته می‌گردد و اهل زمین یقین پیدا می‌کنند که بر زمین تسلط دارند، لذا فرمان و دستور ما در شب یا روز در می‌رسد (و با بلاهای گوناگون) گیاهانش را از ریشه کنده و نابودش می‌کنیم، گویا دیروز در این‌جا نبوده است (و انسان‌هائی در آن سرزمین نزیسته‌اند)، ما آیه‌های خویش را برای قومی تشریح می‌کنیم که می‌اندیشند و می‌فهمند».

۵- ﴿وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا مَتَٰعٞ ٢٦ [الرعد: ۲۶].

«و زندگی دنیا در برابر آخرت کالائی بیش نیست».

۶- ﴿إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ ٣٣ [لقمان: ۳۳].

«وعده خدا بر فرا رسیدن قیامت حق است پس زندگانی دنیا شما را گول نزند و مال و مقام و نفس اماره و اهریمن فریب‌کار شما را نفریبد».

٧- ﴿وَإِنَّ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَ لَهِيَ ٱلۡحَيَوَانُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٦٤ [العنکبوت: ۴۶].

«حیات و زندگی حقیقی در آخرت است اگر بدانند».

۸- ﴿وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ ١٣١ [طه: ۱۳۱].

«چشم خود را مدوز به نعمت‌های مادی که به گروهی از کافران داده‌ایم تا آنان را به آن بیازمائیم، داده اخروی پروردگارت بهتر و پایدار است».

٩- ﴿وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَتَمَتَّعُونَ وَيَأۡكُلُونَ كَمَا تَأۡكُلُ ٱلۡأَنۡعَٰمُ وَٱلنَّارُ مَثۡوٗى لَّهُمۡ ١٢ [محمد: ۱۲].

«کافران چند روزی از نعمت‌های زودگذر جهان بهره و لذت می‌برند و هم‌چون چهارپایان بی‌خبر و غافل از سرانجام کار می‌چرند و می‌خورند (و پس از پایان زندگی و گام نهادن به آخرت) آتش دوزخ جایگاه ایشان است».

۱۰- ﴿وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَعِبٞ وَلَهۡوٞ [الأنعام: ۳۲].

«دنیا جز لهو و لعب چیزی نیست».

۱۱- ﴿وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُ [الکهف: ۴۵].

«زندگی آن‌ها را به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می‌فرستیم و به وسیله آن گیاهان سبز می‌شوند و در هم فرو می‌روند، (اما بعد از مدتی) می‌خشکند و باد آن‌ها را به هر طرف پراکنده می‌کند».

۱۲- ﴿وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا مَتَٰعُ ٱلۡغُرُورِ ١٨٥ [آل عمران: ۱۸۵].

«نیست زندگی دنیا جز کالای فریبنده».

و حضرت رسول خدا ج فرموده است: بیشتر خطاهای مردم از دوستی و محبت به زندگی دنیا است. لازم به یادآوری است اندرزهای قرآن کریم به این معنی نیست که ما ترک دنیا کنیم و از نعمت‌هائی که خدای سبحان برای ما قرار داده است استفاده مشروع نکنیم. حضرت رسول خدا ج فرموده است: ترک دنیا و گوشه‌گیری در اسلام نیست.

همچنین خدای متعال در سوره قصص آیه ٧٧ می‌فرماید: ﴿وَلَا تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ ٱلدُّنۡيَا «سهمی که در دنیا داری فراموش مکن»، و در سوره جمعه آیه ۱۰ می‌فرماید: ﴿فَإِذَا قُضِيَتِ ٱلصَّلَوٰةُ فَٱنتَشِرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ «آن گاه که نماز ادا کرده شد به دنبال کارتان در زمین پراکنده شوید» و از فضل و کرم خدا است که از راه حلال کسب شده باشد و مالی که با ظلم و راه‌های نامشروع بدست آید نه تنها فضل و کرم خدا نیست بلکه موجب غضب خدا نیز می‌گردد.

الحمد ‌لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

زکات و بخشش مال

کسانی که قرآن کریم را مطالعه می‌کنند، می‌دانند که خدای سبحان شاید بالغ بر صد مرتبه از زکات و بخشش نام برده است، مع‌الوصف آیاتی را در این قسمت تحریر می‌نمایم که ان شاء‌الله هر کسی به اندازه توانائی خود به نیازمندان جامعه و خانوده‌های کم‌درآمد کمک نماید هم‌چنین کسانی که مشمول پرداخت زکات هستند باید زکات سالیانه خود را مطابق شریعت اسلام پرداخت نمایند.

۱- ﴿وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَهُوَ يُخۡلِفُهُۥۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ ٣٩ [سبأ: ۳٩].

«هر چیزی را انفاق کنید خدا جای آن را پر می‌کند و او بهترین روزی دهنده است».

۲- ﴿وَأَنفِقُواْ مِن مَّا رَزَقۡنَٰكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوۡلَآ أَخَّرۡتَنِيٓ إِلَىٰٓ أَجَلٖ قَرِيبٖ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُن مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ ١٠ [المنافقون: ۱۰].

«از چیزهای که به شما داده‌ایم بذل و بخشش و صدقه و احسان کنید پیش از آنکه مرگ یکی از شما در رسد و بگوید: پرودگارا چه می‌شود اگر مدت کمی مرگ مرا به تأخیر اندازی و زنده‌ام بگذاری تا احسان و صدقه بدهم و در نتیجه از زمره صالحان و خوبان باشم».

۳- ﴿مَّثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنۢبَتَتۡ سَبۡعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنۢبُلَةٖ مِّاْئَةُ حَبَّةٖۗ وَٱللَّهُ يُضَٰعِفُ لِمَن يَشَآءُ [البقرة: ۲۶۱].

«کسانی که مال خود را در راه خدا می‌بخشند مانند دانه است که هفت خوشه را رویانیده در هر خوشه صد دانه باشد و خداوند به هر کس که بخواهد پاداش را چند برابر می‌کند».

۴- ﴿وَكَانَ يَأۡمُرُ أَهۡلَهُۥ بِٱلصَّلَوٰةِوَٱلزَّكَوٰةِ [مریم: ۵۵].

«(حضرت اسماعیل) همواره خانواده خود را به اقامه نماز و دادن زکات دستور می‌داد».

۵- ﴿ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ وَيَأۡمُرُكُم بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ وَٱللَّهُ يَعِدُكُم مَّغۡفِرَةٗ مِّنۡهُ وَفَضۡلٗاۗ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ ٢٦٨ [البقرة: ۲۶۸].

«شیطان وعده فقر می‌دهد و شما را به فحشا وا می‌دارد و خدا وعده مغفرت و فضل خود را می‌دهد و او گشایش‌گر و داناست».

۶- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ تِجَٰرَةٖ تُنجِيكُم مِّنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ ١٠ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَتُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ ١١ [الصف: ۱۰- ۱۱].

«ای مؤمنان آیا شما را به بازرگانی و معامله‌ای رهنمود کنم که شما را از عذاب بسیار دردناک دوزخ رها سازد، به خدا و پیغمبرش ایمان بیاورید و در راه خدا با مال و جان تلاش و جهاد کنید اگر بدانید این برای شما از هر چیز دیگری نیکوتر است».

٧- ﴿ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَٱلۡكَٰظِمِينَ ٱلۡغَيۡظَ وَٱلۡعَافِينَ عَنِ ٱلنَّاسِۗ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ١٣٤ [آل عمران: ۱۳۴].

«آن کسانی که در حال خوشی و ناخوشی و ثروتمندی و تنگدستی به احسان و بخشش می‌پردازند و خشم خود را فرو می‌خورند و از مردم گذشت می‌کنند (لذا بدین وسیله در صف نیکوکاران جایگزین می‌شوند) و خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد».

۸- ﴿وَٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلۡفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ ٣٤ يَوۡمَ يُحۡمَىٰ عَلَيۡهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكۡوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمۡ وَجُنُوبُهُمۡ وَظُهُورُهُمۡۖ [التوبة: ۳۴- ۳۵].

«و کسانی که طلا و نقره اندوخته می‌کنند و آن را در راه خدا خرج نمی‌نمایند آنان را به عذاب دردناکی مژده بده، روزی این سکه‌ها در آتش دوزخ تافته می‌شوند و پیشانی‌ها و پهلوها و پشت‌های ایشان با آن‌ها داغ می‌گردد».

٩- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ يَرۡجُونَ تِجَٰرَةٗ لَّن تَبُورَ ٢٩ [فاطر: ۲٩].

«کسانی که قرآن را تلاوت می‌کنند و نماز را به جا می‌آورند و از چیزهائی که بدیشان داده‌ایم پنهان و آشکار بذل و بخشش می‌نمایند آنان چشم امید به تجارتی دوخته‌اند که هرگز بی‌رونق نمی‌گردد و از میان نمی‌رود».

۱۰- ﴿قَوۡلٞ مَّعۡرُوفٞ وَمَغۡفِرَةٌ خَيۡرٞ مِّن صَدَقَةٖ يَتۡبَعُهَآ أَذٗىۗ وَٱللَّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٞ٢٦٣ [البقرة: ۲۶۳].

«سخن پسندیده و گذشت از صدقه‌ای که آزادی به دنبال داشته باشد بهتر است و خدا غنی و بردبار است».

الحمد‌ لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

توحید و یکتاپرستی

خداوند یکتا در بسیاری از آیات قرآن کریم مردم را به توحید و یکتاپرستی فرا خوانده است بنابراین آیاتی را در این قسمت به استماع می‌رسانم که توجه به آن مایه سعادت دنیا و آخرت است.

۱- ﴿مَثَلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَ كَمَثَلِ ٱلۡعَنكَبُوتِ ٱتَّخَذَتۡ بَيۡتٗاۖ وَإِنَّ أَوۡهَنَ ٱلۡبُيُوتِ لَبَيۡتُ ٱلۡعَنكَبُوتِۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٤١ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ ٤٢ وَتِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِۖ وَمَا يَعۡقِلُهَآ إِلَّا ٱلۡعَٰلِمُونَ ٤٣

[العنکبوت: ۴۱- ۴۳].

«کار کسانی که جز خدا سرپرستانی برگزیده‌اند هم چون کار عنکبوت است، بی‌گمان سست‌ترین خانه‌ها خانه و کاشانه عنکبوت است، اگر می‌دانستند. خداوند از چیزهای که به جز خدا به فریاد و کمک می‌خوانند آگاه است و او چیره و کار به جا است. این‌ها مثال‌هایی هستند که ما برای مردم می‌زنیم و جز فرزانگان آن را فهم نمی‌کنند».

۲- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٞ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥٓۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَن يَخۡلُقُواْ ذُبَابٗا وَلَوِ ٱجۡتَمَعُواْ لَهُۥۖ [الحج: ٧۳].

«ای مردم مثلی را می‌گوئیم بدقت گوش دهید آن کسانی را که به جز خدا (به کمک) می‌خوانند هرگز نمی‌توانند مگسی را بیافرینند گر چه همه دست به دست هم بدهند».

۳- ﴿فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ ٢١٣ [الشعراء: ۲۱۳]. «(یا محمد) با خدای، معبود دیگری طلب منما، (اگر چنین عملی از تو سر بزند) از جمله معذبان باشی». مخاطب حضرت رسول اکرم ج و هم‌چنین افراد امت است.

۴- ﴿وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مَا يَمۡلِكُونَ مِن قِطۡمِيرٍ ١٣ [فاطر: ۱۳].

«و به جز خدا کسانی را که به فریاد می‌خوانید، حتی مالکیت پوسته نازک خرمائی را ندارند».

۵- ﴿وَأَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ هُوَ ٱلۡبَٰطِلُ [الحج: ۶۲].

«و آنچه را که به جز خدای سبحان به فریاد می‌خوانند باطل است».

۶- ﴿وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ وَإِن يُرِدۡكَ بِخَيۡرٖ فَلَا رَآدَّ لِفَضۡلِهِۦ [یونس: ۱۰٧].

«اگر خداوند زیانی به تو برساند هیچ کس جز او نمی‌تواند آن را برطرف کند و اگر بخواهد خیری به تو برساند هیچ‌کس نمی‌تواند فضل و لطف او را از تو برگرداند».

٧- ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥ [الفاتحة: ۵].

«تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری و کمک می‌طلبیم».

۸- ﴿إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ وَسِعَ كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمٗا ٩٨ [طه: ٩۸].

«معبود شما تنها الله است، همان خدائی که معبودی جز او نیست، دانش او همه چیز را فرا گرفته است (و از گذشته و حال و آینده و آن‌چه بوده است و هست و خواهد بود باخبر است)».

٩- ﴿وَٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ لَّا يَخۡلُقُونَ شَيۡ‍ٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ وَلَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا وَلَا يَمۡلِكُونَ مَوۡتٗا وَلَا حَيَوٰةٗ وَلَا نُشُورٗا ٣ [الفرقان:۳].

«مشرکان غیر از خداوند سبحان معبودهائی را برگرفته‌اند (و به پرستش اصنام و کواکب و اشخاصی پرداخته‌اند که) چیزی را نمی‌آفرینند و بلکه خودشان آفریده‌هایی بیش نیستند و مالک سود و زیان برای خود نبوده و بر مرگ و زندگی و رستاخیز اختیار و توانی ندارند».

الحمد‌لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

عذاب در آخرت

۱- ﴿وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِي غَمَرَٰتِ ٱلۡمَوۡتِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ بَاسِطُوٓاْ أَيۡدِيهِمۡ أَخۡرِجُوٓاْ أَنفُسَكُمُۖ ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَكُنتُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهِۦ تَسۡتَكۡبِرُونَ ٩٣ [الأنعام:٩۳].

«اگر حال ستمگران را ببینی و بدانی که چه وضع نابهنجار و دور از گفتاری دارند در آن هنگام که در شدائد مرگ فرو رفته‌اند و فرشتگان دست‌های خود را به سوی آنان دراز کرده‌اند (و بر بناگوششان تپانچه و بر پشتشان تازیانه می‌زنند و بدیشان می‌گویند:) اگر می‌توانید از این عذاب الهی خویشتن را برهانید این زمان که به سبب دروغ‌هایی که بر خدا می‌بستید و از پذیرش آیات او سرپیچی می‌کردید، عذاب خوارکننده‌ای می‌بینید».

۲- ﴿وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ يَتَوَفَّى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَضۡرِبُونَ وُجُوهَهُمۡ وَأَدۡبَٰرَهُمۡ وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ ٥٠ ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيكُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَيۡسَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ ٥١ [الأنفال: ۵۰- ۵۱].

«اگر (کسی‌ای پیغمبر! هول و هراس عذاب و عقابی را که به کافران دست می‌دهد)، بدان گاه که فرشتگان جان کافران را می‌گیرند و سر و صورت و پشت و روی آنان را از هر سو می‌زنند و (بدیشان می‌گویند:) عذاب سوزان اعمال بد خود را بچشید، (مشاهده این همه درد و رنج و ترس و خوف، دچار شگفتی خواهی شد و به حال آنان تأسف خواهی خورد) این به خاطر کارهایی است که از پیش می‌کرده اید و خداوند به بندگان هرگز کمترین ستمی را روا نمی‌دارد».

۳- این آتش دنیوی یک جزء از هفتاد جزء حرارت آتش دوزخ است، اصحاب عرض کردند:‌ای رسول خدا ج ! به خدا قسم همین آتش دنیا کافی بود، حضرت پیامبر ج فرمودند: شصت و نه برابر این آتش بر آن افزوده می‌شود.

(حدیث شریف).

۴- حضرت رسول خدا ج فرموده است: به درستی هرگاه یکی از شما بمیرد، شب و روز جایگاه آن دنیایی او را به وی می‌نمایانند. اگر آن شخص اهل بهشت باشد جایگاه بهشتیش را به وی نشان می‌دهند. و اگر اهل دوزخ باشد جایگاه دوزخیش را به وی نشان می‌دهند، و به وی گفته می‌شود این است جایگاهت تا این‌که خداوند تو را در رستاخیز زنده گرداند، آن گاه تو را بدان جا می‌فرستد.(حدیث شریف).

۵- ﴿لَا يَحۡزُنُهُمُ ٱلۡفَزَعُ ٱلۡأَكۡبَرُ وَتَتَلَقَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ هَٰذَا يَوۡمُكُمُ ٱلَّذِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ ١٠٣ [الأنبیاء: ۱۰۳].

«هراس بزرگ و عظیم روز قیامت اهل ایمان را غمگین نمی‌سازد و فرشتگان به استقبال آنان می‌شتابند و برای تبریک و شادباش پذیرایشان می‌گردند و بدیشان می‌گویند: این همان روزی است که به شما وعده داده می‌شد».

۶- ﴿وَلِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْۚ [الأنعام: ۱۳۲].

«هر کسی از نیکوکاران و بدکاران درجاتی و درکاتی (از پاداش و عزت و خواری در جهان دیگر) بر طبق اعمال خود دارند».

٧- ﴿ٱقۡرَأۡ كِتَٰبَكَ كَفَىٰ بِنَفۡسِكَ ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكَ حَسِيبٗا ١٤ [الإسراء: ۱۴].

«(در روز قیامت به انسان گفته می‌شود:) کتاب اعمال خود را بخوان کافی است که خودت امروز حسابگر خویشتن باشی».

۸- ﴿كَأَنَّمَآ أُغۡشِيَتۡ وُجُوهُهُمۡ قِطَعٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِ مُظۡلِمًاۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ٢٧ [یونس: ۲٧].

«(اهل عذاب در روز قیامت آنقدر گرفتار غم و اندوه‌اند) گویا با پاره‌هایی از تاریکی شب چهره‌هایشان پوشانده شده است آنان دوزخیانند و جاودانه در آن می‌مانند».

٩- ﴿فَكَيۡفَ تَتَّقُونَ إِن كَفَرۡتُمۡ يَوۡمٗا يَجۡعَلُ ٱلۡوِلۡدَٰنَ شِيبًا ١٧ [المزمل: ۱٧].

«اگر کافر شوید چگونه خود را از عذاب شدید روزی بر کنار می‌دارید که ترس و هراس آن کودکان را پیر می‌سازد».

۱۰- ﴿يَوۡمَ لَا تَمۡلِكُ نَفۡسٞ لِّنَفۡسٖ شَيۡ‍ٔٗاۖ وَٱلۡأَمۡرُ يَوۡمَئِذٖ لِّلَّهِ ١٩ [الإنفطار: ۱٩].

«روز قیامت روزی است که هیچ‌کس نمی‌تواند برای کسی کاری بکند و از دست کسی برای کسی کاری ساخته نیست».

۱۱- ﴿يَوۡمَ لَا يَنفَعُ ٱلظَّٰلِمِينَ مَعۡذِرَتُهُمۡۖ وَلَهُمُ ٱللَّعۡنَةُ وَلَهُمۡ سُوٓءُ ٱلدَّارِ٥٢ [غافر:۵۲].

«روز قیامت عذرخواهی ظالمان بدیشان سودی نمی‌رساند و لعنت خدا و سرای بد بهره آنان خواهد بود».

۱۲- ﴿إِنَّآ أَنذَرۡنَٰكُمۡ عَذَابٗا قَرِيبٗا يَوۡمَ يَنظُرُ ٱلۡمَرۡءُ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُ وَيَقُولُ ٱلۡكَافِرُ يَٰلَيۡتَنِي كُنتُ تُرَٰبَۢا ٤٠ [النبأ: ۴۰].

«ما شما را از عذاب نزدیکی بیم می‌دهیم آن روزی است که انسان همه کارهایی را که کرده است می‌بیند و انسان کافر فریاد بر می‌آورد و آرزو می‌کند که خاک می‌بود».

۱۳- ﴿كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَ مَا يُوعَدُونَ لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا سَاعَةٗ مِّن نَّهَارِۢۚ [الأحقاف: ۳۵]. «روز که (کافران برپائی رستاخیز را) می‌بینند چنین احساس می‌کنند که در جهان گویی جز شام‌گاهی یا چاشت‌گاهی در آن بسر نبرده‌اند».

۱۴- ﴿مِّن وَرَآئِهِۦ جَهَنَّمُ وَيُسۡقَىٰ مِن مَّآءٖ صَدِيدٖ ١٦ يَتَجَرَّعُهُۥ وَلَا يَكَادُ يُسِيغُهُۥ وَيَأۡتِيهِ ٱلۡمَوۡتُ مِن كُلِّ مَكَانٖ وَمَا هُوَ بِمَيِّتٖۖ وَمِن وَرَآئِهِۦ عَذَابٌ غَلِيظٞ ١٧ [ابراهیم: ۱٧- ۱٩].

«(در روز قیامت کافران و ستمکاران) جلو آنان دوزخ قرار دارد که از خونابه می‌خورند و آن را به ناچار و با رنج بسیار جرعه جرعه می‌نوشند و مرگ از هر سو بدو روی می‌آورد و حال این‌که نمی‌میرد و بر سر او عذاب بسیار سختی است».

۱۵- ﴿فَكَيۡفَ إِذَا تَوَفَّتۡهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَضۡرِبُونَ وُجُوهَهُمۡ وَأَدۡبَٰرَهُمۡ ٢٧ [محمد: ۲٧].

«حال آنکه اهل عذاب چگونه خواهد بود به آن هنگام که فرشتگان مأمور قبض ارواح به سراغ‌شان می‌آیند و چهره‌ها و پشت‌ها و سایر اندام‌های ایشان را به زیر ضربات خود می‌گیرند».

۱۶- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمۡ أَبۡوَٰبُ ٱلسَّمَآءِ وَلَا يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ ٱلۡجَمَلُ فِي سَمِّ ٱلۡخِيَاطِۚ [الأعراف: ۴۰].

«تکذیب‌کنندگان آیات الهی به بهشت داخل نمی‌شوند مگر این‌که شتر را از سوزن عبور دهند».

۱٧- ﴿وَكُلَّ إِنسَٰنٍ أَلۡزَمۡنَٰهُ طَٰٓئِرَهُۥ فِي عُنُقِهِ [الإسراء: ۱۳].

«در قیامت ما اعمال هر کسی را چون گردنبندی به گردنش آویخته‌ایم».

۱۸- ﴿يَوۡمَ يَغۡشَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِن فَوۡقِهِمۡ وَمِن تَحۡتِ أَرۡجُلِهِمۡ وَيَقُولُ ذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ ٥٥ [العنکبوت: ۵۵].

«روزی عذاب دوزخ بالای سرشان و از زیر پاهایشان، اهل عذاب را فرا خواهد گرفت و خداوند بدیشان خواهد فرمود: بچشید جزای کارهایی را که در دنیا می‌کردید».

۱٩- ﴿وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَدۡنَىٰ دُونَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَكۡبَرِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ ٢١ [السجدة: ۲۱].

«ما قطعاً عذاب نزدیک‌تر (دنیا را) پیش از عذاب بزرگ تر (آخرت) به گنه‌کاران می‌رسانیم شاید از کفر و معاصی دست بکشند و به سوی خدا برگردند (مراد از عذاب نزدیک‌تر عذاب‌های دنیوی است)».

۲۰- ﴿حَتَّىٰٓ إِذَا مَا جَآءُوهَا شَهِدَ عَلَيۡهِمۡ سَمۡعُهُمۡ وَأَبۡصَٰرُهُمۡ وَجُلُودُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ٢٠ وَقَالُواْ لِجُلُودِهِمۡ لِمَ شَهِدتُّمۡ عَلَيۡنَاۖ قَالُوٓاْ أَنطَقَنَا ٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَنطَقَ كُلَّ شَيۡءٖۚ [فصلت: ۲۰- ۲۱].

«اهل عذاب هنگامی که در کنار دوزخ گرد می‌آیند، گوش‌ها و چشم‌ها و پوست‌هایشان به کارهایی که در دنیا می‌کرده‌اند گواهی می‌دهند، آن‌ها به پوست‌های خود می‌گویند: چرا بر ضد ما شهادت دادید؟ پاسخ می‌دهند: خداوندی ما را به گفتار آورده است که همه چیز را گویا نموده است».

۲۱- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا سَوۡفَ نُصۡلِيهِمۡ نَارٗا كُلَّمَا نَضِجَتۡ جُلُودُهُم بَدَّلۡنَٰهُمۡ جُلُودًا غَيۡرَهَا لِيَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَۗ [النساء: ۵۶].

«بی‌گمان کسانی که آیات ما را انکار کرده ایشان را به آتش شگفتی وارد می‌گردانیم و به آن می‌سوزانیم هر زمان که پوست‌های آنان سوخته شود پوست‌های دیگری به جای آنان قرار می‌دهیم تا مزه عذاب را بچشد».

۲۲- ﴿ٱلنَّارُ يُعۡرَضُونَ عَلَيۡهَا غُدُوّٗا وَعَشِيّٗاۚ وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ أَدۡخِلُوٓاْ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ أَشَدَّ ٱلۡعَذَابِ ٤٦ [غافر: ۴۶].

«و آن آتش دوزخ است که بامدادان و شامگاهان خاندان فرعون به آن عرضه می‌شوند (این عذاب برزخ ایشان است) و اما روزی که قیامت بر پا می‌شود (خدای سبحان به فرشتگان دستور می‌دهد) خاندان فرعون را به شدیدترین عذاب دچار سازید».

الحمد ‌لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم

نعمات بهشت

۱- ﴿وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖۚ وَرِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ ٧٢ [التوبة: ٧۲].

«خداوند سبحان به مردان و زنان مؤمن بهشت را وعده داده است که در زیر آن جویبارها روان است و جاودانه در آن می‌مانند و مسکن‌های پاکی را در بهشت جاوید به آنان وعده داده است و خشنودی و رضایت خدا بالاتر از هر چیزی است و پیروزی و سعادت بزرگ همین است».

۲- ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تَحۡزَنُواْ وَأَبۡشِرُواْ بِٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ ٣٠ نَحۡنُ أَوۡلِيَآؤُكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۖ وَلَكُمۡ فِيهَا مَا تَشۡتَهِيٓ أَنفُسُكُمۡ وَلَكُمۡ فِيهَا مَا تَدَّعُونَ ٣١ نُزُلٗا مِّنۡ غَفُورٖ رَّحِيمٖ ٣٢ [فصلت: ۳۰- ۳۲].

«کسانی که می‌گویند: پروردگار ما تنها خدا است و سپس پابرجا و ماندگار می‌مانند (در هنگام آخرین لحظات زندگی) فرشتگان به پیش ایشان می‌آیند و به آنان مژده می‌دهند که نترسید و غمگین نباشید و شما را بشارت باد به بهشتی که (توسط پیغمبران) به شما مؤمنان وعده داده می‌شد. (و فرشتگان بدیشان خبر می‌دهند که) ما یاران و یاوران شما در زندگی دنیا و آخرت هستیم و در آخرت برای شما هر چه آرزو می‌کنید هست و هر چه بخواهید برایتان فراهم است این‌ها به عنوان پذیرائی از سوی خداوند آمرزگار و مهربان است».

۳- ﴿ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ ٣٢ [النحل: ۳۲].

«پرهیزگاران همان‌هایی (که به هنگام مرگ)، فرشتگان قبض ارواح جانشینان را می‌گیرند در حالی که پاکیزه (از کفر و معاصی و شادان از رویاروئی سرافرازانه خود با پروردگار هستند)، فرشتگان بدیشان می‌گویند: درودتان باد در امان خدائید (و از امروز به ناراحتی و بلائی دچار نمی‌آیید) و به خاطر کارهائی که می‌کرده‌اید به بهشت درآئید».

۴- ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعۡيُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ١٧ [السجدة: ۱٧].

«هیچ‌کس نمی‌داند در برابر کارهایی که مؤمنان انجام می‌دهند چه چیزهای شادی‌آفرین و مسرت‌بخشی برای ایشان پنهان شده است».

(و مبین این آیه مبارکه حدیث قدسی شریف است که می‌فرماید: مهیا نموده‌ام برای بندگان صالح خود لذایذی که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و بر قلب کسی خطور نکرده است).

۵- ﴿فِيهِنَّ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ لَمۡ يَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ ٥٦ [الرحمن: ۵۶].

«در آن (کاخ‌ها و باغ‌های بهشتی) حوریانی دیده فروهشته هستند, که هیچ انس وجن پیش از این‌ها (مؤمنان) با آنان تماس نگرفته است».

۶- ﴿مُتَّكِ‍ِٔينَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِيٍّ حِسَانٖ ٧٦ [الرحمن: ٧۶].

«(در حالی که بهشتیان) بر بالش‌های سبز و فرش‌های نیکو تکیه زده‌اند».

٧- ﴿سَلَٰمٞ قَوۡلٗا مِّن رَّبّٖ رَّحِيمٖ ٥٨ [یس: ۵۸].

«از سوی پروردگار مهربان به اهل بهشت درود و تهنیت گفته می‌شود».

۸- ﴿ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٞ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٞ ٣٥ [فاطر: ۳۵].

«خداوندی که در پرتو فضل و لطف ما را در سرای اقامت و ماندگاری جای داد در آن هیچ‌گونه رنج و مشقت به ما دست نمی‌دهد».

٩- ﴿إِنَّ ٱلۡأَبۡرَارَ لَفِي نَعِيمٍ ٢٢ عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ يَنظُرُونَ ٢٣ تَعۡرِفُ فِي وُجُوهِهِمۡ نَضۡرَةَ ٱلنَّعِيمِ ٢٤ يُسۡقَوۡنَ مِن رَّحِيقٖ مَّخۡتُومٍ ٢٥ خِتَٰمُهُۥ مِسۡكٞۚ وَفِي ذَٰلِكَ فَلۡيَتَنَافَسِ ٱلۡمُتَنَٰفِسُونَ ٢٦ [المطففین: ۲۵- ۲۶].

«به راستی نیکان در میان انواع نعمت‌های بهشت به سر خواهند برد و بر تخت‌ها تکیه می‌زنند و به زیبائی‌ها و نعمت‌ها می‌نگرند و هرگاه بدیشان بنگری خوشی و خرمی و نشاط نعمت را در چهره‌هایشان خواهی دید و به آنان از شراب زلال و پاکی داده می‌شود که دست نخورده است و سربسته است، مهر و در بند آن از مشک است. مسابقه دهندگان باید (برای بدست آوردن این چنین شراب، سایر نعمت‌های دیگر بهشت) با همدیگر مسابقه بدهند و بر یکدیگر پیشی بگیرند».

۱۰- یکی از احسانات و فضل خداوند بر بندگان این است که در بهشت حوران بهشتی را به ازدواج آنان در می‌آورد و خدای کریم در سوره دخان آیه ۵۴ می‌فرماید: ﴿كَذَٰلِكَ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ ٥٤ «ما زنان بهشتی سیاه چشم با چشمان درشت را به همسری آنان در می‌آوریم».

۱۱- یکی از بزرگ‌ترین احسانات و فضل لایتناهی خداوند سبحان در حق بهشتیان دیدن خداوند سبحان است که در سوره فجر آیه ۲۲ می‌فرماید: ﴿وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا ٢٢ «و پروردگارت بیاید و فرشتگان صف صف حاضر آیند». هم‌چنین در سوره القیامه آیه ۲۲ و ۲۳ می‌فرماید: ﴿وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ ٢٢ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ ٢٣ «در آن روز چهره‌هایی شاداب و شادانند و به پروردگار خود می‌نگرند». در تفسیر المنتخب آمده است: چگونگی آمدن خدا بر ما مجهول است و به گونه‌ای است که تنها خدا خود می‌داند و بس و دانشمند نیک‌نام استاد دکتر خرم دل (حفظه الله) در تفسیر نور می‌فرماید: یا این‌که مراد تجلی ذات اقدس و ظهور نشانه‌های قدرت و عظمت او است به گونه‌ای که جای انکار شناخت خدا باقی نمی‌ماند گویی همگان ذات بی‌مثال کبریائی او را می‌بینند.

قتاده/ می‌فرماید: بندگان به سوی پروردگارشان نگاه می‌کنند ولی نگاه آنان خداوند را احاطه نمی‌کند و ابوهریرهس روایت می‌کند تعدادی از اصحاب پیامبر از ایشان سؤال کردند: آیا ما در روز قیامت پروردگارمان را ملاقات می‌کنیم؟ حضرت پیامبر ج در جواب فرمودند: آیا شما برای دیدن ماه شب چهاردهم به سبب شلوغی اذیت می‌شوید و صف می‌بندید اصحاب عرض کردند خیر. حضرت ج فرمودند: آیا برای دیدن خورشید زمانی که آسمان صاف و بی‌ابر باشد اذیت می‌شوید وصف می‌بندید عرض کردند خیر. حضرت ج فرمودند: خدا را نیز این‌گونه می‌بینید.

۱۲- اگر یک زن از زنان بهشتی برای اهل زمین ظاهر می‌شد تمام دنیا را روشن و پر از خوشبوئی می‌کرد و روسری و چادر آن از تمام دنیا و آنچه در وی است بهتر است. (حدیث شریف).

۱۳- ﴿مَّثَلُ ٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَۖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ أُكُلُهَا دَآئِمٞ وَظِلُّهَاۚ تِلۡكَ عُقۡبَى ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْۚ وَّعُقۡبَى ٱلۡكَٰفِرِينَ ٱلنَّارُ ٣٥ [الرعد: ۳۵].

«صفت بهشتی که به پرهیزکاران وعده داده است این است که رودخانه‌ها و جویبارها در زیر درختان آن جاری است میوه و نعمتش همیشگی است و سایه‌اش دائمی است این سرانجام کسانی است که پرهیزکارند و سرانجام کافران آتش دوزخ است».

۱۴- حضرت رسول خدا ج در بسیاری از احادیث خوراک بهشتیان را توضیح می‌دهد و می‌فرماید: بهشتیان در بهشت می‌خورند و می‌آشامند و آب دهان نمی‌ریزند ادرار و مدفوع نمی‌کنند و آب بینی ندارند، اصحاب عرض کردند پس خوراک و غذای آنان چه می‌شود؟ حضرت ج فرمودند: با دو ترشحی شبیه مشک می‌شود، و به آنان «سبحان الله والحمد لله» الهام می‌گردد هم چنان‌که نفس می‌کشید.

ابن عباسب می‌فرماید: هیچ چیزی از نعمت‌های بهشت در دنیا جز نام آن‌ها وجود ندارد و چون در دنیا کاسه‌ها و پیاله‌ها از نقره و بعضی از شیشه هستند بدین جهت خداوند برای انسان‌ها بیان می‌کند که در بهشت نیز کاسه‌ها و پیاله‌هایی است که سفیدی آن مثل نقره و جلاء و درخشندگی آن مثل شیشه است. امام نووی/می‌فرماید: بهشتیان در بهشت می‌خورند و می‌آشامند و از نعمت‌های آن لذت می‌برند به گونه‌ای که قطع نمی‌شود همان طوری که در دنیا لذت می‌بردند ولی لذت بهشت با لذت زودگذر دنیا قابل مقایسه نیست و می‌تواند فقط مشارکت در اسم داشته باشد.

۱۵- حضرت رسول خدا ج می‌فرماید: در بهشت بازاری است و بهشتیان هر جمعه به آن بازار می‌آیند و بادی از قسمت شمال می‌وزد و بر لباس‌ها و چهره‌ی آنان می‌خورد و بر خوبی و زیبایی آنان می‌افزاید و آنان به خانواده‌هایشان بر می‌گردند در حالی که بر خوبی و زیبایی خانواده‌هایشان افزوده گردیده است. و آنان نیز می‌گویند: به خدا قسم بر خوبی و زیبایی شما نیز افزوده گردیده است.

۱۶- ﴿وَنَزَعۡنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنۡ غِلٍّ إِخۡوَٰنًا عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ ٤٧ [الحجر:۴٧].

«و کینه‌توزی و دشمنی را از سینه‌های اهل بهشت بیرون می‌کشیم و برادرانه بر تخت‌ها رویارویی هم می‌نشینند».

﴿وَرِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ [التوبة: ٧۲].

«رضایت و خشنودی خداوند سبحان در آخرت از تمام نعمت‌های بهشت بالاتر است».

۱٧- ﴿ٱنظُرۡ كَيۡفَ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۚ وَلَلۡأٓخِرَةُ أَكۡبَرُ دَرَجَٰتٖ وَأَكۡبَرُ تَفۡضِيلٗا ٢١ [الإسراء: ۲۱].

«ببین چگونه برخی از مردمان را بر برخی دیگر برتری داده‌ایم (اما بدان که) در آخرت درجات بزرگ‌تر و برتری‌ها سترگ‌تر است و بهشت و درجات آن در میان است».

۱۸- ﴿لَهُمۡ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمۡۖ [الأنعام: ۱۲٧].

«برای آنان (که پندپذیر و بیدارند) دارالسلام است (که بهشت یزدان است و زدوده از آفات و بلایا بوده و غم و اندوه به ساحت آن راه ندارد».

۱٩- ﴿يُطَافُ عَلَيۡهِم بِصِحَافٖ مِّن ذَهَبٖ وَأَكۡوَابٖۖ وَفِيهَا مَا تَشۡتَهِيهِ ٱلۡأَنفُسُ وَتَلَذُّ ٱلۡأَعۡيُنُۖ وَأَنتُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ٧١ [الزخرف: ٧۱].

«برای بهشتیان کاسه‌ها و جام‌های زرین به گردش انداخته می‌شود و هر چه دل بخواهد و هر چه چشم از آن لذت ببرد در بهشت وجود دارد و شما در آن جا جاودانه خواهید ماند».

نعمات بهشت بی‌انتها است و شرح آن از توانایی بشر خارج است. انشاءالله با ایمان به خدای سبحان و اطاعت از اوامر خدا و پیغمبر ج و عمل صالح و تقوی، و امید به آمرزش گسترده و فراخ خالق توانا بی‌بهره نخواهیم ماند. آمین

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم.

نماز فرمان خدا

نماز از اهم واجبات در دین مبین اسلام است و به کرات در کتاب و سنت با اقامه و به‌جا آوردن آن در وقت مخصوص امر شده است.

نماز دعا و نیایش بین بنده و پروردگار است که انسان نیازمندی‌های خود را از او درخواست می‌کند و بدین وسیله خاشعانه از خدا می‌خواهد که روح و روان و قلبش را مهذب و سلامت گرداند و به خدای خود نزدیک شود، زیرا روح و روان انسان با عبادات و اعمال صالحه و تقوی و پرهیزکاری و اطاعت اوامر رب العالمین به صفات نیکو و مقام تقوی می‌رسد و مشمول رحمت الهی می‌گردد و همان طوری که برای سلامتی جسم احتیاج به وعده‌های غذایی و رعایت بهداشت و پاکیزگی لازم است، قلب انسان هم نیازمند عبادات است. امام محمد غزالی/ می‌فرماید: هدف از عبادات سلامتی قلب است مانند نقشی که داروها در سلامتی بدن او دارند. امام ابن تیمیه/ می‌فرماید: ایمان به خدای سبحان و عمل صالح و علم سودمند لازم و ملزوم یکدیگر هستند و پایداری و سلامتی قلب به همین سه مورد بستگی دارد که در واقع غذا و داروی قلب نیز می‌باشند.

جناب دکتر نابلسی می‌فرماید: حقیقت وجودی انسان همان قلب است که خدا را می‌شناسد و به او نزدیکی می‌جوید و با نزدیکی به پروردگار به اوج خوشبختی می‌رسد و با دوری از پروردگار به بدبختی می‌افتد. اگر انسان همه چیز را بدست آورد و قلبش را ببازد در واقع هیچ چیزی را نیافته و همه چیز را باخته است.

هر گاه تارهای ارتباطی قلب اصلاح پذیرد سرچشمه رحمت، مهربانی، عشق و محبت می‌گردد تا جایی که در بلند نظری از ملائکه مقرب پیشی می‌گیرد و هر گاه تارهایش رو به خرابی نهد قساوت و سرزنش و بدی از او می‌چکد تا این‌که به اسفل‌السافلین سقوط می‌کند. عبادات اضافه بر این‌که صحت و سلامتی و آرامش و ارتقاء قلب را به همراه دارد در جهت سلامتی جسم هم بسیار مفیدند و بر هیچ عاقل و فرزانه‌ای پوشیده نیست. و شگفتی‌های بهداشتی و طبی و علمی فراوانی در متن عبادات و اوامر و نواهی خدای سبحان وجود دارد که دانشمندان و محققین در کتاب‌های متعدد به آن تصریح نموده‌اند که همه‌ی آن‌ها گواهی صادق بر رسالت حضرت خاتم انبیاء محمد مصطفی ج است.

لذا برای اهمیت نماز این عمل صالح و عبادت بزرگ آیات و احادیثی را سمع و نظر می‌رسانم.

۱- ﴿وَأَنَا ٱخۡتَرۡتُكَ فَٱسۡتَمِعۡ لِمَا يُوحَىٰٓ ١٣ إِنَّنِيٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكۡرِيٓ ١٤ [طه: ۱۳- ۱۴].

«من تو را برگزیدم پس به وحی گوش کن، من خداوند هستم که معبودی جز من وجود ندارد، پس مرا بپرست و نماز را برای ذکر من به پای‌ دار».

۲- ﴿يَٰبُنَيَّ أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱنۡهَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَآ أَصَابَكَۖ إِنَّ ذَٰلِكَ مِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ ١٧ [لقمان: ۱٧].

«ای فرزندم! نماز را به پای‌ دار و امر به معروف و نهی از منکر کن و بر پیشامدهایی که برایت رخ می‌دهد صبر کن که این از کارهای مطلوب است».

۳- ﴿۞فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٌ أَضَاعُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّبَعُواْ ٱلشَّهَوَٰتِۖ فَسَوۡفَ يَلۡقَوۡنَ غَيًّا ٥٩ [مریم: ۵٩].

«مردم بدی که نماز را ضایع نموده از شهوات پیروی کردند و به زودی در گمراهی فرو می‌غلتند».

۴- ﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ [العنکبوت: ۴۵].

«همانا نماز شخص را از کار زشت و ناپسند باز می‌دارد».

۵- ﴿قَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ١ ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي صَلَاتِهِمۡ خَٰشِعُونَ ٢ [المؤمنون: ۲]. «به تحقیق آنان که در نمازشان خضوع و خشوع دارند رستگارند یعنی کسانی که با حضور دل در برابر عظمت خداوند نماز می‌خوانند».

۶- ﴿وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ ٣٤ أُوْلَٰٓئِكَ فِي جَنَّٰتٖ مُّكۡرَمُونَ ٣٥ [المعارج: ۳۴- ۳۵].

«آنان که بر نمازشان مواظبت دارند ایشان در باغ‌های بهشت گرامی هستند».

٧- ﴿ عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ ٤١ مَا سَلَكَكُمۡ فِي سَقَرَ ٤٢ قَالُواْ لَمۡ نَكُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّينَ ٤٣ [المدثر: ۴۱- ۴۳].

«از گناهکاران (می‌پرسند) چه چیزی شما را در دوزخ جای داد، (در جواب) گویند: ما از نماز خوانان نبودیم».

۸- ﴿أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِدُلُوكِ ٱلشَّمۡسِ إِلَىٰ غَسَقِ ٱلَّيۡلِ وَقُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِۖ إِنَّ قُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِ كَانَ مَشۡهُودٗا ٧٨ وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَتَهَجَّدۡ بِهِۦ نَافِلَةٗ لَّكَ عَسَىٰٓ أَن يَبۡعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامٗا مَّحۡمُودٗا ٧٩ [الإسراء: ٧۸- ٧٩].

«نماز را از زوال آفتاب (هنگام ظهر) تا تاریکی شب بر پا دار، و (نیز) قرآن فجر (نماز صبح) را؛ بی‌گمان قرآن (خواندن، در نماز) فجر (فرشتگان) حاضر آیند. و پاسی از شب را به نماز (تهجد) یعنی نماز شب برگزار کن امید می‌رود در پاداش آن خدای تعالی تو را به مقام محمود برساند».

٩- ﴿حَٰفِظُواْ عَلَى ٱلصَّلَوَٰتِ وَٱلصَّلَوٰةِ ٱلۡوُسۡطَىٰ [البقرة: ۲۳۸].

«بر اقامه نمازها مخصوصاً نماز عصر مواظبت نمائید».

۱۰- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ ١٥٣ [البقرة: ۱۵۳].

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید از بردباری و نماز در برابر حوادث سخت زندگی، یاری و کمک جوئید».

۱۱- ﴿۞إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ خُلِقَ هَلُوعًا ١٩ إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ جَزُوعٗا ٢٠ وَإِذَا مَسَّهُ ٱلۡخَيۡرُ مَنُوعًا ٢١ إِلَّا ٱلۡمُصَلِّينَ ٢٢ [المعارج: ۱٩- ۲۲].

«آدمی کم‌طاقت و ناشکیبا آفریده شده است، هنگامی که بدی بدو رو می‌کند سخت بی‌تاب و بی‌قرار می‌گردد و زمانی که خوبی بدو رو می‌کند از حسنات و خیرات دست باز می‌دارد و دریغ می‌ورزد مگر نمازگزاران (واقعی)».

۱۲- حضرت ج می‌فرماید: نماز ستون دین است.

۱۳- حضرت ج می‌فرماید: کسی که نماز نمی‌خواند سهمی در اسلام ندارد.

۱۴- حضرت ج می‌فرماید: هر کس نماز صبح را با جماعت به جا آورد و سپس تا طلوع آفتاب به ذکر و یاد خداوند بنشیند و دو رکعت نماز بخواند پاداشی هم‌چون حج تمتع و عمره برای او مکتوب می‌شود.

۱۵- ربیعه پسر کعبس می‌فرماید: شب را به نزد حضرت پیامبر ج می‌گذراندم پس آب وضوء ایشان را و آنچه نیاز داشتند آوردم و ایشان خطاب به بنده فرمودند: از من بخواه و سؤال کن، گفتم: همراهیت را در بهشت می‌خواهم، حضرت فرمودند: آیا غیر از این هم می‌خواهی، گفتم: حاجت من همان است که گفتم، حضرت فرمودند: پس با من کمک کن تا این‌که سجده زیاد برای خداوند انجام دهی.

۱۶- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ ٩ [الجمعة: ۱۰].

«ای مؤمنان هر گاه اذان نماز در روز جمعه اعلام شد به سوی ذکر خدا و انجام نماز بشتابید به درستی این کار برای شما بهتر و مفیدتر است اگر بدانید».

(نماز جمعه یک فریضه دینی است که بر هر مرد عاقل و بالغی واجب است).

۱٧- اولین چیزی که روز قیامت از اعمال بندگان سؤال می‌شود نماز است حضرت رسول اکرم ج فرمودند: خداوند با وجودی که از همه عالم‌تر است می‌فرماید: به نماز بنده‌ام بنگرید، کامل است یا ناقص؟ اگر کامل باشد کامل نوشته می‌شود و اگر ناقص باشد، خداوند منان می‌فرماید: نگاه کنید آیا بنده‌ام عبادات نافله‌ای دارد و اگر نافله دارد این نقصان را با نافله وی کامل کنید، سپس بقیه اعمال نیز به همین صورت محاسبه می‌شوند.

سعدی بزرگوار/ چه خوش فرموده است:

کرم بین و لطف خداوندگار
گنه بنده کرده است و او شرمسار

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم.

آشنایی با احادیثی از رحمة للعالمین

﴿لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ لِّمَن كَانَ يَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا ٢١ [الأحزاب: ۲۱].

«سرمشق زیبایی در (شیوه‌ی پندار، گفتار و رفتار) پیامبر خدا برای شما است. برای کسانی که دارای (سه ویژگی باشند:) امید به خدا داشته، جویای آخرت باشند و خدا را بسیار یاد کنند».

۱- مسلمان بر هر کار خیر مأجور است.

۲- منع کن یتیم را از فساد چنان‌که طفلت را منع می‌کنی.

۳- از می‌‌خوارگی و خوردن شراب دوری کنید به راستی شراب عامل تمام شر و فساد‌ها است.

۴- کتمان عبارت است علمی را بداند و آن را از دیگران پوشیده نگه دارد در روز قیامت او را در لگامی از آتش خواهند بست.

۵- تقوی عبارت است از انجام دادن مجموعه باید‌ها و ترک نمودن مجموعه نبایدها.

(امام ابن تیمیه)

۶- هر کس طلب علم و دانش کند تا برای رضای خدا به خلق رساند خداوند سبحان ثواب هفتاد پیغمبر را به او مرحمت می‌فرماید.

٧- وزن می‌شود روز قیامت مداد علماء و خون شهیدان سپس برتری پیدا می‌کند مداد علماء.

۸- وای به حال امیران، وای به حال سرپرستان امور، وای به حال آنان که امانت‌دار دیگرانند در روز قیامت گروه‌هایی هستند که آرزو می‌کنند‌ای کاش با گیسوانشان آنان را به ثریا آویزان می‌کردند و در بین زمین و آسمان در نوسان و آویزان بودند ولی متصدی و متولی کار و شغلی نمی‌شدند. (مقصود کسانی است که جویای رضایت و خشنودی خدای سبحان نبوده، و به ظلم و بی‌عدالتی و خیانت و کبر و دیگر موارد مشغول بوده‌اند).

٩- پیامبر اکرم ج در ماه مبارک رمضان در هر سال یک بار قرآن کریم را با حضرت جبرئیل تکرار می‌کرد. و در سال آخر حیات خود دو بار با حضرت جبرئیل قرائت کرد. نقل از کتاب نگرش‌هایی در قرآن کریم تألیف استاد بزرگوار امام حسن البنا/.

۱۰- زبان کسی که مردم را بیازارد فروزینه دوزخ است.

۱۱- پرهیزگار خود را سیر نمی‌کند و همسایه و بندگان خدا گرسنه بخوابند.

۱۲- به بهشت نخواهد رفت کسی که همسایه‌اش از شر او ایمن نباشد.

۱۳- سعادتمند کسی است که از دیگران عبرت بگیرد.

۱۴- حضرت رسول خدا ج فرموده است: صد مرتبه تسبیح و صد مرتبه الحمدلله و صد مرتبه الله اکبر گفتن و صد مرتبه لا إله إلا الله گفتن مانند آنست که چهار صد شتر یا چهار صد گاو را در راه خدا هدیه کنی.

لازم به توضیح است که ذکر و یاد خدا باید با حضور قلب و مذلت و هم‌چنین فهم معانی باشد تا گوینده ذکر اثر آن را به صورت شیرینی در قلب و درون خود احساس کند و شرح صدر و بلند نظری پیدا کند و برکات الهی بر او جاری شود. ان شاء الله

۱۵- خداوندا زندگی و عیشی جز زندگی آخرت، وجود و ارزشی ندارد، انصار و مهاجرین را بیامرز.

۱۶- بهترین مردم کسی است که در حال قدرت انتقام نگیرد.

۱٧- بهترین ورزش زورآزمائی با نفس است.

۱۸- هر کس خدا را صد مرتبه صبح و صد مرتبه شب تسبیح کند مثل این است که صد مرتبه حج کرده باشد و کسی که صد مرتبه خدا را در صبح و شب حمد کند مثل این است که صد اسب به جهاد فی سبیل‌الله برده باشد یا این‌که در صد غزوه شرکت کرده باشد.

۱٩- افضل جهاد آن است که انسان روز را شام کند و کسی را نرنجاند.

۲۰- حیاء و ایمان همراهند هرگاه حیاء رفت ایمان به دنبال آن می‌رود.

۲۱- داروی نخوت و تکبر مجالست با فقرا است.

۲۲- هیچ یک از شما ایمان کامل ندارید تا آنچه را که برای خود دوست دارد برای برادر دینی خود دوست داشته باشد.

۲۳- علم قلب را روشن می‌کند نفس را مطمئن می‌سازد.

۲۴- ناخوانده بر سفره مردم نباید حاضر شد.

۲۵- چشمی که از خوف و ترس خداوند سبحان گریسته باشد به آتش دوزخ نمی‌سوزد و چشمی که در راه خدا حراست و نگهبانی کرده باشد به آتش دوزخ نمی‌سوزد.

۲۶- و در بین مردم کسانی که به شدیدترین سختی‌ها مبتلا می‌شوند پیامبران هستند و بعد از آنان بندگان صالح و کسانی که از نظر ایمان به خدا نزدیکترند.

۲٧- خداوند بنده‌ی مؤمنش را از دنیا‌پرستی حفاظت می‌کند همان طوری که شما بیمار خود را از آب و خوراک باز می‌دارید.

۲۸- صدقه دادن گناهان را پاک می‌کند هم‌چنان‌که آب آتش را خاموش می‌کند.

۲٩- بزرگ‌ترین حسرت روز قیامت که یکی بنده صالح را به بهشت برند و خواجه فاسق را به دوزخ.

۳۰- یک روز یا شبی در راه خدا جنگیدن بهتر است از تمام چیزهایی که در شرق و غرب جهان است.

۳۱- انسان مؤمن گناه خود را هم‌چون کوهی می‌بیند که بالای سر او قرار گرفته است و هر لحظه می‌ترسد که بر وی افتد، ولی منافق گناه خود را هم‌چون مگسی می‌بیند که بر بینی وی بگذرد و او آن را بپراند.

۳۲- حیاء و کم‌حرفی دو جزء از ایمان است و ناسزا گفتن و پرحرفی دو جزء از نفاق هستند.

۳۳- انسان‌های متکبر در روز قیامت مانند مورچه‌های ضعیف و کوچکی هستند که در زیر پای مخلوقات لگدمال می‌شوند. سعدی بزرگوار/ می‌فرماید:

تا کی این باد کبر و آتش خشم
شرم بادت که قطره آبی

۳۴- کشتن هیچ انسان مسلمانی حلال نیست مگر به وسیله سه چیز: یکم کافر شدن بعد از ایمان، دوم زنا کردن بعد از ازدواج، سوم کشتن انسانی به ناحق.

۳۵- بیماری باعث فرو ریختن گناهان می‌شود همان طوری که درخت خشک شده برگ‌هایش می‌ریزد.

۳۶- هر میزبانی دوست دارد که غذای مهمانیش را بخورند و غذای مهمانی خدا این قرآن است.

۳٧- این قرآن به حزن نازل شده است (منظور از حزن اظهار خشوع و فروتنی است در مقابل فرستنده‌ی آن) و فرمودند: وقتی قرآن را می‌خوانید گریان شوید و اگر گریان نمی‌شوید سعی کنید این حالت در شما پیدا شود و قرآن را با آهنگ بخوانید و کسی که مراعات آهنگ و وزن قرآن را نکند از ما نیست.

شیخ محمد غزالی مصری/ می‌فرماید: تعبد به تلاوت قرآن کریم هدف از آن تنها بازگو کردن الفاظ مقدس آن نیست، بلکه مقصود آن است که روح با وحی مقدس پیوند برقرار کند تا جان تازه بیابد. و با این مناجات پاک و پاکیزه گردد.

۳۸- غیبت کردن از عمل زنا بدتر است.

۳٩- دعا مخ و مغز عبادت است.

۴۰- انسان مؤمن دچار هرگونه اندوه و خستگی شود حتی خاری که در جسمش فرو رود باعث کفاره گناهانش می‌گردد.

۴۱- به درستی خداوند نرم‌خوئی و مهربانی را در هر کاری دوست دارد.

۴۲- حضرت ج هرگاه از دفن میت فارغ می‌شدند کنار قبر می‌ایستادند و می‌فرمودند: برای برادرتان طلب آمرزش کنید و از خداوند سبحان استواری و ثابت قدمی‌اش را مسئلت نمائید چون اکنون از وی سؤال می‌شود.

۴۳- بهترین آن دو نفر کسی است که زودتر سلام کند.

۴۴- حضرت رسول اکرم ج وقتی که معاذبن جبل را به یمن فرستاد به او فرمود: از ارتکاب به ظلم برحذر باش به خاطر این‌که مانعی برای پذیرش دعای مظلوم وجود ندارد.

۴۵- اطاعت نمودن از شهوات و آرزوهای نفسانی درد است و نافرمانی از آن داروی آن است.

۴۶- دین عبارت است از نصیحت و خیرخواهی برای مردم.

۴٧- حضرت رسول‌خدا ج به مادر مسلمانان حضرت عائشهل می‌فرماید:‌ای عائشه، از گناهان کوچک پرهیز کن چون در بارگاه الهی از آن‌ها سؤال می‌شود.

۴۸- تحقیقاً راستگویی آرامش دل است و دروغ مایه ناراحتی است.

۴٩- آن‌چه که تو را به شک اندازد رها کن و آنچه که تو را به شک نمی‌اندازد بگیر.

۵۰- کسی که امین نیست ایمان ندارد.

۵۱- منافق و دورو که زبان او غیر قلب اوست نزد خدای سبحان آبروئی ندارد.

۵۲- خداوند بر بنده‌ای رحم کرد که حرف نیکو زد و سود برد یا خاموش ماند و سلامت گردید.

۵۳- عمل بندگان از روی قصد نیت آنان حساب شود و برای هر کس همان می‌ماند و پاداش همان است که نیت کرد.

این حدیث شریف به ما می‌آموزد که هر عمل خیری را که انجام می‌دهیم خالصاً باید برای رضای خدا باشد نه ریا و جلب ستایش و کسب نفوذ در میان مردم.

۵۴- پروردگارا، من به تو پناه می‌برم از این‌که کسی را گمراه کنم یا گمراه شوم یا خوار کنم یا خوار شوم یا ظلم کنم یا مورد ظلم واقع شوم یا نادانی کنم یا به من نادانی کنند.

۵۵- عفو زکات قدرت است.

۵۶- بدترین مردمان کسانی هستند که دین خود را به دینار می‌فروشند.

۵٧- در دنیا چنان باش که گویی این‌که غریب یا رهگذری هستید.

۵۸- شما را به دو چیز که شفا‌دهنده هستند توصیه می‌کنم یکی عسل دیگری قرآن.

۵٩- نماز نور چشم من و مایه آرامش من است.

۶۰- هر کس از خوردن مال حرام پرورش یابد آتش دوزخ سزای اوست.

۶۱- روح انسان صالح به هنگام مرگ به آسمان صعود می‌کند و فرشتگان بر آن نماز می‌خوانند و درهای آسمان برای وی گشوده می‌شود و از آسمانی به آسمان دیگر صعود می‌کند.

۶۲- بدترین شما نزد خدا کسی است که زیاد بخورد و بنوشد و بخوابد.

۶۳- برای نصیحت انسان یاد مرگ کافی است.

۶۴- خداوند پاک است و پاکی را دوست دارد و نظیف است و نظافت را دوست دارد. و زیبا است و زیبائی را دوست دارد.

۶۵- مسواک زدن تمییزکننده‌ی دهان و خشنودکننده پروردگار است.

۶۶- حسد حسنات را از بین می‌برد همان طوری که آتش هیزم را از بین می‌برد.

۶٧- فرشتگان از نور آفریده شده‌اند و جن از نوعی آتش خلق شده است.

۶۸- ای مردم به درستی که پروردگار شما یکی است و پدر شما یکی است همه از آدم هستید و آدم از خاک است گرامی‌ترین شما در نزد پروردگار آن است که پرهیزگارتر و خدا ترس‌تر باشد.

۶٩- هر مؤمن متقی، اولیا و دوست خدا است.

٧۰- هرگاه شرم و حیا نداشتی هرچه می‌خواهی بکن.

٧۱- کسی که عیب مسلمانی را بپوشاند خدای تعالی به روز قیامت عیب او را خواهد پوشید.

٧۲- هر یک از شما مسئول است و نسبت به زیردستان مورد سؤال قرار می‌گیرد.

٧۳- دو خصلت در انسان مؤمن جمع نمی‌شود یکی خسیسی و تنگ چشمی و دیگری بد اخلاقی.

٧۴- زیان‌کارترین مردم کسی است که برای رضای خلق از رضای خالق می‌گذرد.

٧۵- حلم در مقابل درشتی عبادت است.

٧۶- کسی که برای برادر خود چاه بکند خود در قعر آن خواهد بود.

٧٧- بعضی از اهل دوزخ زنانی هستند که به ظاهر لباس پوشیده‌اند ولی در حقیقت عریانند و منحرف و منحرف‌کننده می‌باشند این زنان داخل بهشت نمی‌شوند و حتی بوی بهشت را هم احساس نخواهند کرد.

٧۸- کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد نباید با زنی که با او محرم نیست خلوت نماید در چنین حالی شیطان سومین نفر آنان خواهد بود.

٧٩- نگاه به نامحرم تیری زهرآلود از تیرهای شیطان است هر کس از ترس من از آن دوری کنید ایمانی به او می‌بخشم که شیرینش را در دل بچشد.

(حدیث قدسی).

۸۰- ﴿قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَيَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡۚ ذَٰلِكَ أَزۡكَىٰ لَهُمۡ [النور: ۳۰].

«(ای پیامبر!) به ایمان‌داران بگو: چشمشان را کنترل کنند و شرم‌گاه‌های خود را نیز نگه دارند این برای آن‌ها بس بهتر و پاک‌تر است».

۸۱- ﴿إِنِ ٱتَّقَيۡتُنَّۚ فَلَا تَخۡضَعۡنَ بِٱلۡقَوۡلِ فَيَطۡمَعَ ٱلَّذِي فِي قَلۡبِهِۦ مَرَضٞ وَقُلۡنَ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا ٣٢ [الأحزاب: ۳۲].

«اگر می‌خواهید اهل پرهیزکاری و تقوی باشید صدا را نرم و نازک نکنید که بیمار دلان چشم طمع به شما بدوزند».

۸۲- ﴿إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ ٱلدُّعَآءِ ٣٩ [ابراهیم: ۳٩].

«بی‌گمان پروردگار من دعا و نیایش همگان را می‌شنود».

۸۳- ﴿ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡ [غافر: ۶۰].

«مرا بخوانید، من دعای شما را قبول می‌کنم».

۸۴- ﴿رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا ١٠ [الکهف: ۱۰]. «پروردگارا! ما را از رحمت خود بهره‌مند و راه نجاتی برایمان فراهم فرما».

۸۵- ﴿رَبَّنَا فَٱغۡفِرۡ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرۡ عَنَّا سَيِّ‍َٔاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ ٱلۡأَبۡرَارِ ١٩٣ [آل عمران: ۱٩۳].

«پروردگارا، پس گناهان ما را ببخش و کارهای بد ما را بپوشان و ما را با نیکان بمیران».

۸۶- ﴿رَبَّنَا وَءَاتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخۡزِنَا يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۖ إِنَّكَ لَا تُخۡلِفُ ٱلۡمِيعَادَ١٩٤ [آل عمران: ۱٩۴].

«پروردگارا! آنچه به وسیله پیامبرانت وعده فرموده‌ای به ما مرحمت فرما و ما را در روز قیامت رسوا مگردان قطعاً تو خلف وعده نخواهی کرد».

۸٧- ﴿أَمَّنۡ هُوَ قَٰنِتٌ ءَانَآءَ ٱلَّيۡلِ سَاجِدٗا وَقَآئِمٗا يَحۡذَرُ ٱلۡأٓخِرَةَ وَيَرۡجُواْ رَحۡمَةَ رَبِّهِۦ [الزمر: ٩].

«(آیا شخص مشرکی بهتر است) یا کسی که در اوقات شب سجده‌کنان و ایستاده به طاعت و عبادت خدا مشغول می‌شود و خویشتن را از عذاب آخرت به دور می‌دارد و رحمت پروردگار خود را خواستار می‌گردد».

۸۸- خدایا مرا به ذکر خود یاری بفرما هم‌چنین نسبت به شکرگزاریت و نسبت به حسن عبادتت.

۸٩- خدایا تویی که صورت مرا زیبا آفریدی پس اخلاق مرا زیباتر بگردان.

٩۰- پروردگارا من به تو پناه می‌برم از عملی که مورد قبول تو قرار نگیرد.

٩۱- پروردگارا من به تو پناه می‌برم از دعا و نیایشی که تو آن را نپذیری.

٩۲- پروردگارا من به تو پناه می‌برم از علم و دانشی که سودی در آن نباشد.

٩۳- پروردگارا، من به تو پناه می‌برم از نفسی که سیر نشود.

٩۴- پروردگارا، بدن مرا سالم نگه‌دار، پروردگارا گوشم و چشمم را در حال سلامت نگه‌دار.

٩۵- دعا، اسلحه مؤمن و ستون دین و نور آسمان‌ها و زمین است.

٩۶- تسبیح می‌کنم خدای سبحان را و او را حمد می‌کنم به عدد خلایقش برای رضای او و به سنگینی عرشش و رسایی کلمات و فرامینش.

دکتر محمد راتب نابلسی در کتاب شگفتی‌های خداوند در بدن انسان می‌فرماید:

عبادات به طور کلی و با اقسام و اشکال گوناگون آن به این منظور است که قلب از بیماری‌ها و ناپاکی‌ها رهایی یافته و پاک شود و به درجات کمالی که خداوند سبحان برایش در نظر گرفته آراسته گردد تا به سوی پروردگار پر بگشاید و در نزدیکی و رضوان او بهره‌مند و خوشبخت گردد.

هم‌چنین امام ابن قیم/ می‌فرماید: برای قلب چیزی دوست داشتنی‌تر از آفریدگار متعال نیست.

٩٧- حضرت رسول خدا ج در لحظات آخر حیات مبارکش می‌فرماید: شما را به تقوی و اطاعت خداوند سفارش می‌کنم خدا را فراموش نکنید بدانید که خداوند دائمی و ابدی است شما را به او می‌سپارم. خودتان را بر بندگان خدا در مملکت و سرزمین خدا بالاتر نگیرید و تکبر نکنید همانا خداوند به من و شما چنین می‌فرماید: ﴿تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ ٨٣ [القصص: ۸۳]

«ما آن سرای آخرت را بهره‌ی کسانی می‌گردانیم که در زمین خواهان تکبر و استکبار نیستند و فساد و تباهی نمی‌جویند و عاقبت از آن پرهیزکاران است». سپس پیامبر ج اصحاب را به چگونگی دفنش و ترک داد و فریاد سفارش فرمود.

در خاتمه بی‌نهایت خدای سبحان را شکر می‌گویم که به بنده توفیق عنایت کرد که توانستم این رساله که پنجمین نوشته حقیر است از خرمن بزرگ دانشمندان گردآوری و تألیف نمایم، لذا بعد از اتمام کتاب سجده شکر را به جای آوردم، و نیتم جز رضایت و خشنودی خدا و پیغمبر ج و این‌که عمل صالحی را انجام داده باشم و هم‌چنین بدین وسیله برادران و خواهران دینی و هم‌نوعان خود را با برخی از آیات و احادیث آشنا نموده باشم، چیز دیگری نیست.

از آفریدگار توانا مسئلت دارم به همه ما توفیق عطا فرماید که عمر گرانمایه را ضایع نکنیم و با تفکر در قرآن کریم و شگفتی‌های آفرینش و طاعات و عبادات خشنودی خدای سبحان را بدست آوریم.

خدای سبحان در قرآن کریم سوره ملک آیه ۲ می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَيَوٰةَ لِيَبۡلُوَكُمۡ أَيُّكُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗاۚ.

«خداوند همان کسی است که مرگ و زندگی را آفریده تا شما را بیازماید که کدامیک بهتر عمل می‌کنید».

و پیامبر ج در شرح این آیه فرموده است: تا شما را بیازماید که کدام‌یک نیکو خردتر است و از حرام‌ها بهتر پرهیز می‌کند و در طاعت و فرمان‌برداری از خداوند سریع‌تر از دیگران است.

الحمد لله رب العالمين وصلی الله علی سيدنا محمد وعلی آله وصحبه وسلم.

روز جمعه ۱۲/ ۸/ ۸۵ شهر سنندج ـ خسرو روشن

مصادر کتاب

<strong >شماره</strong >

<strong >کتاب</strong >

<strong >مؤلف</strong >

1

تفسیر نور

تألیف استاد مصطفی خرم‌دل

2

قلب‌های بیمار و مداوای آن‌ها

تألیف امام ابن تیمیه

3

نگرش‌هایی در قرآن کریم

تألیف امام حسن البناء

4

مأثورات

تألیف امام حسن البناء

5

عقیدة المسلم

تألیف استاد محمد غزالی مصری

6

عبادت در اسلام

تألیف استاد یوسف قرضاوی

7

نقش قرآن در هدایت انسان

تألیف استاد محمد فرید وجدی

8

سنت‌های الهی

تألیف استاد عبدالکریم زیدان

9

روح‌الدین الإسلامی

تألیف استاد عفیف عبدالفتاح طباره

10

با پیغمبران در قرآن

تألیف استاد عفیف عبدالفتاح طباره

11

اتفاقات پس از مرگ

تألیف استاد عبداللطیف‌احمد عاشورا

12

نماز و روزه

استاد محمد شیخ‌الإسلام

13

مولود نامه محمدی

استاد محمد مردوخ

14

زندگانی امام شافعی

استاد عبدالله احمدیان

15

حلال و حرام

استاد یوسف قرضاوی

16

شگفتی‌های خداوند در بدن انسان

دکتر محمد راتب نابلسی

17

کلیات سعدی